Şeriye sicilleri ışığında Gaziantep konut mimarisi (18. yüzyıldan 19. yüzyılın ilk yarısına)
Housing architecture of Gaziantep in the light of kadi records (from the 18th century to the first half of the 19th century)
- Tez No: 895507
- Danışmanlar: PROF. DR. HİCRAN HANIM HALAÇ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Eskişehir Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 221
Özet
Birçok devletin izlerini barındıran çok katmanlı yapısıyla Gaziantep'in Osmanlı dönemindeki durumunu kavramak, araştırılan döneme ait çeşitli kayıtların irdelenmesiyle mümkün olmaktadır. Osmanlı arşivcilik anlayışı neticesinde günümüze kadar varlığını koruyan belgelerin en önemlilerinden biri de Şeriye sicilleridir. Bu çalışma, Osmanlı Devleti'nden günümüze ulaşmış ve bir dönemin en önemli belgeleri olan Şeriye sicilleri aracılığıyla o döneme ait kentin kurgusu, mimari özellikleri ve konut tipolojisi üzerinde değerlendirme çalışması yapma problemiyle ortaya çıkmıştır. Bu çalışmada, Osmanlı'nın değerli belgelerinden olan Şeriye sicillerinde bulunan mülk satış belgeleri üzerinden değerlendirme yapmak amaçlanmaktadır. Bu kapsamda örneklem olarak Gaziantep Şeriye sicilleri seçilmiştir. Araştırmanın kapsamını 1696-1831 yılları arasına ait Gaziantep Şeriye sicil transkripsiyonları oluşturmaktadır. Bu kapsamda değerlendirmeye alınan 24 sicil kaydı bulunmaktadır. Bu kayıtlar, menzil sahipleri, menzil bilgileri, mahalle, yol ve komşu ilişkileri, kat dağılımları, yapı şekillenişleri, menzil bileşenleri, satış ücretleri gibi pek çok başlık altında irdelenmiş, tüm bu veriler ışığında konut krokileri oluşturulmuştur. Çalışmanın değerlendirme bölümünde Gaziantep konutuna dair mekan bileşenleri ile bir tipoloji denemesi gerçekleştirilmiş, tartışma bölümünde konutun şekillenişinde kültürel etkileşimin yansımaları tartışılmıştır. Araştırmada incelenen belgelerin kaydedildikleri döneme bir ışık tutar nitelikte olan ve döneme genel bir bakış sergileyen bu çalışma, kente ve döneme ait pek çok konuda fikir oluşturması açısından kıymetlidir.
Özet (Çeviri)
The understanding of Gaziantep's status during the Ottoman period, with its multi-layered structure that bears traces of many states, is made possible through the examination of various records from the researched era. One of the most important documents that have survived to this day, thanks to the Ottoman archival practices, is the Kadi records. This study emerges from the need to evaluate the urban structure, architectural features, and housing typology of that era through the Kadi records, which are among the most significant documents of their time. The aim is to analyze property sale documents found within these valuable Ottoman records. For this purpose, Gaziantep's Kadi records have been selected as the sample. The research encompasses transcriptions of Gaziantep Kadi records entries spanning from 1696 to 1831. It includes 24 register entries that delve into topics such as property owners, property details, neighborhoods, roads, neighbor relations, floor distributions, architectural formations, components of dwellings, and sale prices. Based on all these data, housing schematics have been created. In the evaluation section of the study, an attempt has been made to create a typology of Gaziantep housing based on spatial components, while the discussion section explores the reflections of cultural interactions in the formation of these residences. This study, which sheds light on the era in which the examined documents were recorded and provides a general overview of the period, is valuable in forming ideas about various aspects of the city and its historical context.
Benzer Tezler
- 1714-1715 tarihleri arasında Gaziantep'te sosyal, siyasi ve iktisadi yapı: 65 numaralı Gaziantep Şer'iyye Sicili metin transkripsiyonu ve değerlendirmesi
Soscial, political and economic situation in Gaziantep between 1714-1715: Transcription and analysis of Judicial Records, number 65 of Gaziantep
NAİME YÜKSEL KAYAÇAĞLAYAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
TarihKilis 7 Aralık ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MURAT FİDAN
- 122 Numaralı Gaziantep Şer'iyye Sicili'nin transkripsiyonu ve değerlendirilmesi (H.1177-1178/M.1763-1764)
Transcription and analysis of Ayntab Judicial Record NU:122 (LC.1177–1178/1763–1764 AD.)
ÇİĞDEM YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
TarihKilis 7 Aralık ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SERHAT KUZUCU
- 1715 tarihinde Gaziantep'te sosyal, siyasî ve iktisadî yapı: 66 Numaralı Gaziantep Şer'iyye Sicilleri metin transkripsiyonu ve değerlendirmesi
Social, political and economic situati̇on in Gaziantep i̇n 1715: Transcription and analysis of Judicial Records, Number 66 of Gaziantep
EYÜP ERBİLİCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
TarihKilis 7 Aralık ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MURAT FİDAN
- 1761 - 1762 tarihleri arasında Ayntab'da sosyal, siyasi ve iktisadi yapı: 125 Numaralı Gaziantep Şer'iye Sicili metin transkripsiyonu ve değerlendirmesi
Social, political and economic situation in Ayntab between 1761 - 1762: Transcription and analysis of Judicial Records, Number 125 of Gaziantep
MAKBULE BAKIRCI
- 40 numaralı Ayntâb Şer'iyye Sicilinin (H. 1103-1104 /M. 1692-1693) transkripsiyonu ve değerlendirilmesi
Transcription and evaluation of 40 numbered Ayntâb Şeri̇yye Siğils records (H. 1103-1104 /AD. 1692-1693)
YILMAZ DENİZ ATEŞ