Niğde ili Pınarcık köyü ağzı (İnceleme-söz varlığı)
Dialect of Pınarcık village in Niğde province (Examination-vocabulary)
- Tez No: 895527
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SERPİL SOYDAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Türk Dili ve Edebiyatı, Linguistics, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Dialect study, Phonetics, Morphology, Semantics, Vocabulary
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 560
Özet
Türkiye Türkçesinin önemli dil alanlarindan biri de ağızlardır. Anadolu ağızları ile ilgili Türkiye'de ve dünyada pek çok çalışmalar yapılmıştır. Ağız özellikleri ile ilgili çalışmalar günden güne gelişerek devam etmektedir. Ağız araştırmaları, Türkçenin konuşma dili olarak ses, şekil ve anlam özelliklerini ortaya koymaktadır. Aynı zamanda, Türkçenin geçmişten günümüze yaşadığımız coğrafyadaki kültürel birikimini ortaya çıkarmaktadır. Bu çalışmada Niğde'nin merkeze bağlı köylerinden olan Pınarcık köyünün söz varlığı tespit edilmiştir. Pınarcık köyünün söz varlığı açısından değerlendirilmesi yapIlIrken ele alInan bıçımbırımlerde görülen ses, şekıl ve anlam özellıklerı de ıncelenıp belırtılmıştır. ÇalIşma bır saha çalIşmasI olduğundan dolayI, bu çalIşmada yöntem olarak öncelıkle kaynak kışıler tespıt edılıp bu kaynak kışılerden yola çIkIlarak, önceden hazIrlanmIş sorulara veya bazen röportaja dayalI olarak ırtıcalen yöneltılen sorulara verılen cevaplardan yola çIkIlarak bölgenın söz varlIğI tespıtı yapIlmIştIr. YapIlan bütün konuşmalar kayIt altIna alInmIştIr. Bu çalIşma, sahanIn söz varlIğInI ortaya koyan ılk çalIşma olacağIndan önemlıdır. AğIzlar üzerıne yapIlan çalIşmalara bakIldIğInda, Türk dılının araştIrIlmaya ve ıncelenmeye halen ıhtıyacI olan en önemlı konularIndan bırının bölge ağIzlarI olduğunu söylemek mümkündür. PInarcIk köyündekı söz varlIğI, bırebır o yörede yaşayan ınsanlarIn ağzIndan derlenerek hazIrlanmIştIr. Yörenın sözlü olarak yaşamakta olan kültürel özellıklerını yansItan, bu kültürel unsuru kalIcI hale getırıp, unutulmasIna, yok olup kaybolmasIna engel olan, yörenın ses, şekıl ve söz varlIğI özellıklerı ıle Türkıye Türkçesı ağIzlarIndakı yerını belırleyen, tanItan ve ortaya koyan bu çalIşmalar önem arz etmektedır. Nığde'nın merkeze bağlI köylerınden olan PInarcIk köyünün söz varlIğI açIsIndan değerlendırılmesı yapIlmIştIr. Bu doğrultuda, öncelıkle kaynak kışıler belırlenmış ve bu belırlenen kaynak kışıler ıle görüşülmüş ve önceden belırlenen sorular sorularak bu görüşmeler ses kayIt cıhazI aracIlIğIyla kayIt altIna alInmIştIr. Ses kaydIna alInan görüşmeler bırebır yazIya aktarIlmIştIr. Kaynak kışılerın konuşmalarIndan yola çIkIlarak, köyün söz varlIğI ve ağIz özellıklerı ortaya konulmuştur. Kaynak kışı metınlerınden hareketle ses, şekıl ve anlam özellıklerı de ele alInIp ıncelenmıştır. Köyde kullanIlan, söylenış açIsIndan farklI olan kelımeler çalIşmanIn sonunda sözlük bölümünde ele alInmIştIr. ÇalIşmada ses bılgısı, şekıl bılgısı, söz dızımı ve cümle bılgısı, söz varlIğI, kaynak kışı metınlerı ve sözlük bölümlerı gösterılerek sonuç kIsmI verılmıştır. øncelemeler kaynak kışılerın metınlerınden yola çIkIlarak yapIlmIştIr. Anahtar Kelımeler: AğIz ÇalIşmasI, Ses Bılgısı, ùekıl Bılgısı, Anlam Bılgısı, Söz VarlIğI
Özet (Çeviri)
One of the important language branches of Türkiye Turkish is dialects. Various aspects of these are in Türkiye. Many studies have been carried out on Anatolian dialects in the world until now. Because dialect properties show an alteration in every territory, dialect studies are still continuing. Dialect studies uncover the sound, form and meaning properties of Turkish as a spoken language. Also, it uncovers some issues of Turkish that have remained in the dark till today. In this work, the wordhoard of Pınarcık Village, one of the central villages of Niğde, is detected. While evaluating Pınarcık Village in ter MS of word-hoard, the sound, shape and meaning features seen in the morphemes were also analyzed. Since the study is a field study, the procedure in this study is first to determine the fountainheads and to identify the word-hoard of the region based on the answers given to these fountainheads by preprepared questions or sometimes based on interviews. All of the interviews have been recorded. This study is important due to the fact that it will be the first study to reveal the word-hoard of the field. When the studies on dialects are investigated, it is possible to say that one of the most significant issues of the Turkish languagē that still needs to be researched and investigated is the regional dialects. The word-hoard in Pınarcık Village is compiled and prepared directly from the people living in that region. These works, which reveal the verbally living cultural properties of the region, make this cultural element permanent, prevent it from being forgotten or evanesce, and determine, introduce and reveal the sound, form and vocabulary properties of the region and its place in Türkiye Turkish dialects, have importance. Pınarcık village, one of the central villages of Niğde, has been evaluated from the point of vocabulary. In this context, first of all, fountainheads have been determined and these identified fountainheads have been interviewed and these interviews were recorded via a voice recorder by asking pre-determined questions. The audio-recorded interviews have been quantitatively identical. Based on the dialogues of the fountainheads, the vocabulary of the villagē has been revealed. Besides, based on the fountainheads' texts, sound, form and meaning features have been analyzed and discussed. Words with different pronunciations used in the Pınarcık villagē are addressed in the dictionary section at the end of the study. In the study, the wind-up is given by showing phonetics, morphology, syntax and sentence knowledge, vocabulary, fountainhead texts and dictionary sections. Reviews are made on the texts of the fountainheads.
Benzer Tezler
- Niğde İli (Melendiz Dağları) chrysomelidae (coleoptera) faunası üzerine eko-faunistik araştırmalar
Eko-faunistic research on fauna of chrysomelidae (Coleoptera) at city Niğde (Melendiz Mountains)
TUNCAY TÜRKEŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
BiyolojiNiğde ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HÜSEYİN ÖZDİKMEN
- Yazılı kaynaklar ışığında Tuwanuva/Tyana
Tuwanuwa/Tyana in the light of written sources
KISMET BACAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
ArkeolojiNevşehir Hacı Bektaş Veli ÜniversitesiArkeoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. LÜTFİ GÜRKAN GÖKÇEK
- Niğde ilinde meyvecilik yapan tarım işletmelerinin sosyo ekonomik yapısı ve kredi kullanım sorunları
Socio-economic structure and credit use problems of pomiculture businesses in Niğde
EMİN SARIKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
ZiraatAnkara ÜniversitesiTarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERDOĞAN GÜNEŞ
- Niğde ili süt sığırcılığı işletmelerinin süt toplama optimizasyonu
Milk collection optimization of dairy cattle farms in Nigde
DAVUT YEŞİL
- Niğde ili, Kadıoğlu Konağı restorasyon önerisi
Restoration project of Kadioğlu 'Mansion' in Niğde
EMEL EFE