Tanrı'nın varlığına ilişkin zorunlu aposteriori argümanın imkanı
The possibility of a necessary aposteriroi argument for the existence of god
- Tez No: 896867
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ YASİN RAMAZAN BAŞARAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 119
Özet
Tanrı'nın varlığına ilişkin temel argümanlar, filozofların zorunluluğun doğasına ilişkin yaklaşımına göre şekillenmiştir. Dünyanın yapısını zorunlu gören ve bu zorunlu yapıyı Tanrı ile ilişkilendiren filozoflar aposteriori; zihnin yapısını zorunlu gören ve bu zorunlu yapıyı Tanrı ile ilişkilendiren filozoflar ise Tanrı inancını apriori argümanlar ile temellendirmeye çalışmışlardır. İnsan aklına ve dışsal bir mekana bağlı olan zorunluluk anlayışı Kant ile beraber transendental bir zemine taşınmıştır. Zorunluluğu, doğayı kendi form ve kalıplarıyla kuran insan zihninin apriori yapısının bir özelliği olarak ele alan Kant, saf aklın sınırları içerisinde Tanrı'nın varlığını zorunlu bir şekilde bilmenin mümkün olmadığını, ancak ahlaki zorunlulukla açıklanabileceğini ileri sürmüştür. Kant'tan sonra Frege ile başlayan analitik felsefe geleneğinde ise zorunluluk, transendental bir zeminden dilsel-mantıksal bir zemine kaymıştır. Bu bağlamda“Tanrı'nın varlığı”sorunu,“Tanrı teriminin gönderimi”sorununa dönüşerek semantik bir boyut kazanmış ve anlam kuramları bağlamında Tanrı'ya nasıl gönderim yapılacağı tartışılmıştır. Nihayetinde Kripke zorunluluğu metafiziksel bir zemine taşımıştır. Bu çalışmada, zorunlu tüm önermelerin apriori olduğunu ileri süren Kantçı düşünceye karşın, aposteriori olmasına rağmen zorunluluk ifade edebilen önermelerin olduğunu iddia eden Kripke'nin nedensel gönderim kuramını Tanrı terimine uyarlamayı amaçlıyorum. Yapılan benzer uyarlamaların Kripke'nin düşüncesini doğru bir şekilde yansıtmadığını ve dolayısıyla Tanrı terimine zorunlu aposteriori bir şekilde gönderim sağlanamayacağını iddia ediyorum. Bununla birlikte İbn Sina'nın metafizik argümanının nedensel gönderim kuramı için uygun olduğunu ve Zorunlu Varlık terimine zorunlu aposteriori bir şekilde gönderim yapılabileceğini savunuyorum.
Özet (Çeviri)
The basic arguments for the existence of God have been shaped according to the philosophers' approach to the nature of necessity. Philosophers who regard the structure of the world as necessary and associate this necessary structure with God have tried to justify the belief in God with aposteriori arguments, while philosophers who regard the structure of the mind as necessary and associate this necessary structure with God have tried to justify the belief in God with apriori arguments. The understanding of necessity, which was dependent on human reason and an external space, was moved to a transcendental ground with Kant. Taking necessity as a characteristic of the apriori structure of the human mind, which constructs nature with its own forms and patterns, Kant argued that it is not possible to know the existence of God in a necessary way within the limits of pure reason, but it can be explained by moral necessity. In the analytical philosophical tradition that began with Frege after Kant, necessity shifted from a transcendental ground to a linguistic-logical ground. In this context, the problem of“the existence of God”turned into the problem of“the referent of the term God”and gained a semantic dimension, and how to refer to God in the context of theories of meaning was discussed. Finally, Kripke moved necessity to a metaphysical ground. In this study, I aim to adapt Kripke's theory of causal reference, which claims that there are propositions that can express necessity despite being aposteriori, to the term God, in contrast to the Kantian idea that all necessary propositions are apriori. I argue that similar adaptations do not accurately reflect Kripke's thought and therefore the term God cannot be referred to in a necessary aposteriori way. However, I argue that Ibn Sina's metaphysical argument is suitable for theory of causal reference and that the term Necessary Being can be referred to in necessary aposteriori way.
Benzer Tezler
- Hâdî Sebzevârî'nin felsefesinde tanrı kanıtlaması
The argument for the existence of God in Hādī Sabzawārī
ABDULLAH HÜSEYİN ÇAVUŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Dinİstanbul ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖMER MAHİR ALPER
- علم الكلام الجديد في العالم العربي - الألوهية أنموذجاً
Çağdaş Arap dünyasında yeni ı̇lm-i kelam arayışları (Ulûhiyyet örneği)
İBRAHİM İSMAİLOĞLU
Doktora
Arapça
2023
Dinİstanbul ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. RAMAZAN YILDIRIM
- Varlığın mahiyete arız olması problemi: Nasîreddîn et-Tûsî'nin Hallü Müşkilâti'l-İşârât'ındaki İbn Sînâ yorumu ve Fahreddîn er-Râzî eleştirisi
The problem of occuring of existence to essence: The Ibn Sîna interpretation of Nasîr al-Dîn al-Tûsî in Hallmushkilât al-Ishârât and his critics of Fakhr al-Dîn al-Râzî
SEYYİDE MERVE ÖZÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DinMarmara ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İLHAN KUTLUER
- Spinoza ve Kant'ta teleoloji anlayışı bağlamında ahlak ve özgürlük
Spinoza and Kant's teleological reading of the ethics and freedom
NEŞE AKSOY
Doktora
Türkçe
2022
FelsefeMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiFelsefe Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HASAN BÜLENT GÖZKAN
- Ebu'l-Berekât El-Bağdadî'de metafizik
Abu'l-barakat Al-Baghdadi on metaphysics
ERSAN TÜRKMEN
Doktora
Türkçe
2019
DinErciyes ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET KAMİL CİHAN