Geri Dön

Toplumsal cinsiyet rolleri ve kadınların aile içi karar verme deneyimleri: Ankara örneği

Gender roles and women's family decision-making experiences: Ankara example

PDF İndir

  1. Tez No: 896956
  2. Yazar: ATİYE PINAR ATEŞ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. NİLAY KAYA
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Psikoloji, Sosyoloji, Psychology, Sociology
  6. Anahtar Kelimeler: Kadınlarda Aile İçi Karar Alma, Karar Alıcılık, Kadın, Toplumsal Cinsiyet Rolleri, Aile içi Şiddet, Domestic Decision Making in Women, Decision Making, Women, Gender Roles, Domestic Violence
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Sosyoloji Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 365

Özet

Kadınlara toplumda atfedilen değer ve kadının aile içinde karar alıcılığı, toplum ve kültür yapısına göre değişmekle birlikte, tarih boyunca erkek egemen dünyanın hep gerisinde yer almıştır. Kadının toplum ve aile içindeki karar mekanizmalarında, erkeklerle eşit seviyede yer alması nihai bir amaç olup, söz konusu amaç doğrultusunda, kadınların aile içinde karar süreçlerinin toplum yapısı içinde incelenmesi bir gerekliliktir. Araştırmanın amacı, sosyokültürel etkilerin çalışan ve çalışmayan kadınların aile içerisinde, birey olmalarında, toplumsal etkileşimlerinde belirleyici olma derecesini saptayarak, aile içi karar verme stilleri ve şiddet tutumlarının değerlendirilmesidir. Çünkü aile, sosyal ortam, eğitim durumu, ekonomik gelir ve toplumsal cinsiyet rol tutumları gibi etkenler, aile içi şiddet kadına yönelik şiddet ve karar vermenin önemli unsurlarıdır. Bu araştırmada, kadının aile içindeki konumu, karar alma süreçleri ve şiddete maruz kalma durumlarını ortaya koyabilmek amacıyla karma yöntem kullanılmıştır. Toplumsal cinsiyet rolleri tutum ölçeği ve karar verme stilleri ölçeklerinin de kullanıldığı nicel çalışmanın ardından, katılımcılarla derinlemesine görüşmeler yapılarak nitel çalışma yapılmıştır. Çalışma dâhilinde veri toplamak için literatürde mevcut çalışmalardan yararlanılarak hazırlanan anket formu ile birlikte, yarı yapılandırılmış bir görüşme formu kullanılmıştır. Yapılan araştırmanın örneklemini Ankara ilinde yer alan Yenimahalle, Mamak ve Altındağ ilçelerinde ikamet eden evli kadınlar oluşturmakta olup, nicel araştırmada 306 kadın ve nitel araştırmada ise 15 kadınla görüşme yapılmıştır. Araştırma kapsamında anketlerden elde edilen veriler, SPSS 29.0 bilgisayar programında; görüşmeler ise deşifre ile çeşitli kodlamalarla değerlendirilmiştir. Araştırmanın Ankara ilinde bazı ilçeleri kapsaması ve görüşmelerin 01-15 Mart 2023 tarih aralığında olması araştırmanın sınırlılığını oluşturmaktadır. Çalışmada elde edilen veriler ve görüşmelerden yola çıkarak; çalışan kadınların daha eşitlikçi cinsiyet rol tutumlarına sahip olduğu, aile içinde genellikle kararlara ortak katılım sağlandığı, çalışan kadınların fiziksel şiddete daha az maruz kaldığı belirlenmiştir. Ayrıca kadınların gelir getiren bir işte çalışmasının onları kadına yönelik şiddetten daha çok koruduğu ve onları daha özgüvenli gösterdiği görüşü hâkim olmasına rağmen, ev içi, annelik rollerinin yine kadın tarafından yerine getirilmesi gereken zorunlu ve öncelikli görevler olduğu ifade edilmiştir. Elde edilen sonuçların, kadının toplumsal hayatın içine her alanda erkekle eşit düzeyde katılabilmesi için daha etkili politikalar üretilmesi ve bu işe aileden başlanabilmesi için fikir verdiği değerlendirilmektedir.

Özet (Çeviri)

The value attributed to women in society and their decision-making authority within the family, varying according to societal and cultural structures, has historically lagged behind in the male-dominated world. The ultimate goal is for women to be on an equal footing with men in societal and familial decision-making mechanisms. In line with this goal, it is necessary to examine women's decision-making processes within the family in the context of societal structures. The aim of the research was to determine the degree to which sociocultural influences shape the individuality and societal interactions of working and non-working women within the family, assessing their styles of decision-making and attitudes toward violence. Factors such as family, social environment, educational status, economic income, and gender role attitudes are crucial elements influencing domestic violence and decision-making, particularly in relation to women. In this study, a mixed-methods approach was used to reveal the position of women within the family, decision-making processes, and situations of exposure to violence. Following a quantitative study that utilized the Gender Role Attitudes Scale and Decision-Making Styles Scales, in-depth interviews were conducted as part of a qualitative study. Survey forms, along with a semi-structured interview form, were used as data collection tools, drawing on previous studies in the literature. The research sample consisted of married women residing in the Yenimahalle, Mamak, and Altindag districts of Ankara. The quantitative research involved 306 women, while 15 women participated in the qualitative research. Data obtained from surveys were analyzed using the SPSS 29.0 computer program, and interviews were evaluated through transcription and various coding. The study's limitations include its focus on specific districts in Ankara and the interviews conducted between March 1-15, 2023. Based on the data and interviews, the study found that working women tend to have more egalitarian gender role attitudes, commonly participate in joint decision-making within the family, and experience less physical violence. Despite the prevailing view that working in an income-generating job protects women from violence and enhances their confidence, it was emphasized that domestic and maternal roles are still considered obligatory and primary responsibilities for women. The results suggest the need for more effective policies to enable women to participate equally with men in all areas of societal life, starting from the family.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    870134

    Çocuk yaşta evlilik yapan bireylerin evlilik öncesi, evlilik süreci ve evlilik sonrasında yaşadıklarının incelenmesi

    Individuals married at child age qualitative research on examining their experiences before marriage, during the marriage process and after marriage

    SUDE ALTUĞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Eğitim ve ÖğretimBahçeşehir Üniversitesi

    Aile Danışmanlığı Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ SEDA GÖKÇE TURAN

  2. Tez No

    735855

    Kadın hükümlülerin yaşam öykülerinde toplumsal cinsiyet izleri

    Gender traces in the life stories of women convicts

    RUŞEN AYATA KÜÇÜKBÜKÜCÜ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Sosyal Hizmetİstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi

    Sosyal Hizmet Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. GÜLSÜM ÇAMUR

  3. Tez No

    901529

    Ataerkilin sesinden kadın ile çalışmak; ödüller ve riskler

    Working with women in the voice of patriarchy; rewards and risks

    BESTE BUSE AYANGİL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Psikolojiİstanbul Rumeli Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ÇİĞDEM ÖNER

  4. Tez No

    347508

    Aile içi şiddet mağduru kadınların sosyo-kültürel özelliklerinin incelenmesi: Diyarbakır ili örneği

    The analysis of socio-cultural features of women victims of domestic violence: An example of Diyarbakır city

    MESUT AKYÜZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    AntropolojiKara Harp Okulu Komutanlığı

    Güvenlik Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ZAFER İLBARS

  5. Tez No

    229407

    Ailelerin yasam kalitelerinin belirlenmesi: Ankara örneği

    Determining the quality of life of family : Ankara sample

    ARZU İÇAĞASIOĞLU ÇOBAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2007

    Sosyal HizmetlerHacettepe Üniversitesi

    Sosyal Hizmet Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. İBRAHİM CILGA

Geri Dön