Yapılı çevrede görsel algı ve nöromimari arasındaki ilişkinin araştırılması
The research on the relationship between visual perception and neuro-architecture in the built environment
- Tez No: 896955
- Danışmanlar: DOÇ. GÖKÇEN FİRDEVS YÜCEL CAYMAZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Algı, Mekan Algısı, Nöromimari, Tasarım, Perception, Perception of Space, Neuroarchitecture, Design
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Aydın Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Mimarlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 166
Özet
Algı ve algılama, bireyler arasında farklılaşabilen kavramlardır. Bunun sebepleri, bireyin geçmiş deneyimleri ve yaşantısı, beklentileri ve ihtiyaçları, kültürel etkenleri ve benzeri faktörler olarak gösterilebilir. Mekan ve kullanıcı arasında iletişim söz konusudur ve bu iletişim mekan ve kullanıcı var oldukça devam eden bir döngü halindedir. Nöromimarlık ise, bilimsel verileri kullanarak, insanların sağlığını ve refahını artırmayı hedefleyen ortamlar tasarlamak için bir araç sunar ve mimari tasarımların sadece estetik değil, aynı zamanda psikolojik ve fiziksel etkilerini de göz önünde bulundurmasını sağlar denilebilir.Aynı zamanda kullanıcı odaklı ve insan merkezli bir mimari anlayışın ve tasarımın geliştirilmesine katkıda bulunarak, yaşam kalitesini artırmaya yönelik önemli bir adım olarak değerlendirilebilir. Mekansal etkinin güçlendirilmesi ile kullanıcı isteklerine ve psikolojik gereksinimlerine hitap edebilmek mümkündür. Bunu belirlemek için kullanıcıların içinde bulundukları veya bulunmayı tercih edebilecekleri mekana karşı oluşabilecek tepkilerini saptamak yardımcı olacaktır. Bu çalışmada, mimari unsurların oluşumuna katkısı olan ve biçim yolu ile ifade edilen görsel ögelerin, kullanıcı açısından algısal etkinliği vurgulanarak, görsel algı kriterlerinin nöromimari tasarım kriterleri ile arasındaki ilişkinin araştırılması ve bu ilişkinin algı bağlamındaki etkileri incelenmiştir. Bu kapsamda, mimari tasarımı ve algıyı etkileyen bileşenler ele alınarak, mekansal algı türleri içerisinde yer alan görsel, boyutsal, işitsel, dokunsal ve kokusal algılama başlıkları temel kavramlar olarak tanımlanırken, görsel algıyı etkileyen faktörler yani form, renk, doku, malzeme ve ışık unsurlarına değinilmiştir.Bu noktadan yola çıkılarak, görsel algıyı etkileyen renk, doku ve form gibi değişkenlerin, mekanda kullanılan elemanlar vasıtasıyla kullanıcı algısı üzerindeki etkileri kullanılan anket çalışması ile değerlendirilmiştir.Gerçekleştirilmiş olan anket çalışması ile, mekanın görsel algısını etkileyen tasarım parametrelerinin kullanıcı his ve algısı yönündeki etkileri üzerinde anlam kazandığı doğrulanmaktadır. Değerlendirme sonucunda ortaya konulmuş olan analiz sonuçları ve parametreler doğrultusunda, mimari tasarımcının tasarladığı ya da tasarlayacağı mekanların kullanıcı algısı bağlamında daha etkili çözümler sunabileceği ve kullanıcıların mekan içerisinde daha mutlu ve olumlu hissedebileceği yaklaşımların sağlanabileceğine inanılmaktadır.
Özet (Çeviri)
Perception and perception are concepts that can differ between individuals. The reasons for this can be shown as the individual's past experiences and lives, expectations and needs, cultural factors, and similar factors. There is communication between the space and the user, and this communication is a cycle that continues as long as the space and the user exist. Neuro-architecture, on the other hand, offers a tool for designing environments that aim to improve people's health and well-being by using scientific data and ensures that architectural designs take into account not only aesthetic but also psychological and physical effects. It can also be considered an important step towards improving the quality of life by contributing to the development of a user-oriented and human-centered architectural understanding and design. By strengthening the spatial effect, it is possible to address user desires and psychological needs. To determine this, it will be helpful to determine the possible reactions of the users to the space they are in or may prefer to be in. In this study, the perceptual effectiveness of visual elements, which contribute to the formation of architectural elements and are expressed through form, is emphasized for the user, and the relationship between visual perception criteria and neuro-architectural design criteria is investigated and the effects of this relationship in the context of perception are examined. In this context, the components affecting architectural design and perception are discussed, visual, dimensional, auditory, tactile, and olfactory perception titles within the types of spatial perception are defined as basic concepts, while the factors affecting visual perception, namely form, color, texture, material, and light, are mentioned. Based on this point, the effects of variables such as color, texture, and form that affect visual perception on user perception through the elements used in the space were evaluated with a questionnaire study. The questionnaire study confirms that the design parameters affecting the visual perception of the space gain meaning in the effects on the user's feeling and perception. In line with the analysis results and parameters put forward as a result of the evaluation, it is believed that the spaces designed or to be designed by the architectural designer can offer more effective solutions in the context of user perception and approaches that users can feel happier and more positive in the space can be provided.
Benzer Tezler
- Assessing neurophysiological human response to visual qualities of street intersections
Sokak kesişimlerinin görsel özelliklerine verilen nörofizyolojik insan tepkilerinin değerlendirilmesi
ERCÜMENT GÖRGÜL
Doktora
İngilizce
2024
Halk Sağlığıİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DİLEK YILDIZ ÖZKAN
- Pediyatrik tedavi mekanlarını kullanan bireylerin mekansal algılarının bilişsel ve mekan dizimi yöntemleriyle irdelenmesi
Analysis of perceptual processes of individuals using pediatric spaces by the methods of cognition and space syntax
NEVŞET GÜL ÇANAKÇIOĞLU
- İstanbul Beyoğlu-Hasköy sokaklarında morfolojik ve dizimsel özelliklerin kullanıcı algısına etkisi
Effect of morphologial and sequential features on user perception in Istanbul Beyoglu-Haskoy streets
FATMA YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
MimarlıkFatih Sultan Mehmet Vakıf ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EMİNE KÖSEOĞLU ÇAMAŞ
- Mimari biçimlerin görsel algıya etkisi; Konya'daki otel örneklerinin incelenmesi
The effect of archi̇tectural forms on visual perception;exami̇nati̇on of hotel examples in Konya
FIRAT ERGÜNEŞ
- Yeniden önce eskiden sonra perdedeki İstanbul
Before 'new' after 'old' iIstanbul on screen
ECE TABAKOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZHAN ERTEKİN