Doğal gaz rezerv bölgelerinin Türkiye ve Avrupa Birliği bağlamında çok kriterli karar verme teknikleri ile değerlendirilmesi
Evaluation of natural gas reserve regions with multi-criteria decision making techniques in the context of Turkey and the European Union
- Tez No: 897024
- Danışmanlar: PROF. DR. CAN DENİZ KÖKSAL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Enerji, Doğal Gaz, Çok Kriterli Karar Verme, AHP, TOPSIS, Energy, Natural Gas, Multi-Criteria Decision Making, AHP, TOPSIS
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Akdeniz Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 162
Özet
Enerji, tüm hizmet sektörleri ve mal üretim sektörleri açısından en önemli girdilerden biridir ve ısınma, aydınlatma gibi en hayati faydalar ile yaşam kalitesini arttıran günümüzün vazgeçilemez bir kaynağı haline dönüşmüştür. Bu nedenledir ki enerji hayatın ve ekonominin tüm mecralarında temel ihtiyaç halini almıştır. Enerji piyasasının en çok tercih edilen enerji kaynağı halini alan doğal gaz ise, sanayi alanında aktif olarak kullanılan, elektrik enerjisine dönüştürülebilen, taşıma ve depolama kolaylığı sağlayan ve dünyada son on yılda toplam enerji talebinin neredeyse üçte birine diğer yakıtlardan daha çok katkıda bulanan kaynaktır. Aynı zamanda en temiz yanan fosil yakıt olan doğal gaz, diğer fosil yakıtlarla kıyaslandığında hava kalitesi ve özellikle sera gazı emisyonları açısından birçok çevresel faydayı bünyesinde barındırmaktadır. Bu tez çalışması; Avrupa Birliği ülkelerine doğal gaz ileten ya da iletecek alternatif doğal gaz hatlarının besleneceği enerji kaynak bölge/ülkelerin sahip olduğu öncelikler bakımından karşılaştırılarak kendi içlerinde sıralama yapılmasına yönelik çok kriterli karar verme yöntemlerinin entegre şekilde uygulandığı bir araştırmayı kapsamaktadır. Enerji kaynak bölge/ülkelerin önceliklendirilmesi hususundaki çalışmada çok kriterli karar verme yöntemlerinden AHP ve TOPSIS yöntemleri tercih edilmiştir. Yapılan analizlerin sonuçları değerlendirildiğinde Rusya Federasyonu ve Ukrayna arasındaki yaşanan son politik krizin askeri çatışmaya dönüşmesine rağmen AB'nin alıcı bölge/ülke olarak yer aldığı bileşende alternatif enerji kaynak bölge/ülkeler arasında en yüksek öneme sahip ülkenin Rusya Federasyonu olduğu belirlenmiştir. İkinci sırada Hazar ve Türki Cumhuriyetleri, üçüncü sırada Orta Doğu, dördüncü sırada İran İslam Cumhuriyeti ve son sırada yer alan bölge/ ülke ise Doğu Akdeniz şeklinde olmuştur. Araştırma bulguları neticesinde Türkiye'nin jeopolitik, ekonomik ve siyasi ilişkiler bağlamında AB ile tedarik edici bölge/ülkeler arasında Ukrayna dışında çok önemli ve güvenilir bir transfer/nakil ülkesi olabileceği değerlendirilmiştir. Elde edilen sonuçlar doğrultusunda gelecek araştırmalara temel oluşturabilmesi açısından araştırmacı ve uygulamacılara yönelik değerlendirmelerde bulunulmuştur.
Özet (Çeviri)
Energy is one of the most important inputs for all service sectors and goods production sectors and has become an indispensable resource of today that increases the quality of life with the most vital benefits such as heating and lighting. For this reason, energy has become a basic need in all aspects of life and economy. Natural gas, which has become the most preferred energy source in the energy market, is a resource that is actively used in the industry, can be converted into electrical energy, provides ease of transportation and storage, and has contributed to almost one-third of the total energy demand in the world in the last decade, more than other fuels. Natural gas, which is also the cleanest burning fossil fuel, has many environmental benefits in terms of air quality and especially greenhouse gas emissions when compared to other fossil fuels. This thesis study; It covers a research in which multi-criteria decision-making methods are applied in an integrated manner to compare and rank alternative natural gas lines that transmit or will transmit natural gas to the European Union countries in terms of the priorities of the energy source regions/countries to be fed. AHP and TOPSIS methods, which are multi-criteria decision-making methods, were preferred in the study on prioritizing energy source regions/countries. When the results of the analyzes were evaluated, it was determined that although the last political crisis between the Russian Federation and Ukraine turned into a military conflict, the Russian Federation is the country with the highest importance among the alternative energy source regions/countries in the component where the EU is included as the recipient region/country. The Caspian and Turkic Republics ranked second, the Middle East ranked third, the Islamic Republic of Iran ranked fourth, and the last region/country was the Eastern Mediterranean. As a result of the findings of the research, it has been evaluated that Turkey can be a very important and reliable transfer country between the EU and the supplying region/countries in the context of geopolitical, economic and political relations, apart from Ukraine. In line with the results obtained, evaluations were made for researchers and practitioners in order to form the basis for future research.
Benzer Tezler
- Dünyada ve Türkiye'de petrol sektöründe yeşil yönetim Türkiye için bir model önerisi
Green management in the crude oil sector in the world and Türkiye a model for Türkiye
ÖZGE KOÇMAN
- Türkiye ile Körfez ülkeleri arasında dış ticaret ilişkisinin incelenmesi -Çekim modeli yaklaşımı-
An investigation on trade relations between Turkey and Gulf countries - Gravity model approach
OSMAN ERK
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
EkonometriGalatasaray Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA BURAK GÜRBÜZ
- Azerbaycan'ın sosyo-ekonomik coğrafi özellikleri, gelişim süreci
Başlık çevirisi yok
REHMAN SEFEROV
Yüksek Lisans
Türkçe
2000
CoğrafyaDokuz Eylül ÜniversitesiOrtaöğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. İHSAN KÖKSAL APAYDIN
- Türkiye'de enerji sektörü, sektörün problemleri, Avrupa Birliği ve Türkiye'de enerji politikaları
Energy sector problem of this sector European Comminity and energy policies in Turkey
LÜTFİYE DEMİRBAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
EkonomiSüleyman Demirel Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. ÖMER EROĞLU
- TR 81 düzey 2 bölgesinde orman ürünleri sanayiinin endüstriyel simbiyoz potansiyeli ve sürdürülebilir bir ağ tasarımı: Filyos vadisi projesi örneği
Forest products in TR 81 level 2 region industrial symbiosis potential of the industry and a sustainable network design: Filyos valley project example
ÖZLEM YILDIZ
Doktora
Türkçe
2022
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiBartın ÜniversitesiOrman Endüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BÜLENT KAYGIN
DOÇ. DR. FERDİ KESİKOĞLU