Muhammed b. Muhtar el-Yedâlî'nin (Moritanya bölgesinin en eski tefsiri olma özelliğini taşıyan) ez-Zehebü'lİibrîz fî tefsîri Kitâbillâhi'l-Azîz adlı tefsiri ve tefsirdeki yöntemi
The Tafsir az-Zahabu'l-İbriz fi tafsiri Kitabillahi'l-aziz (The oldest tafsir of the Mauritania region) by Muhammad b. Mukhtar al-Yedali and his
- Tez No: 897180
- Danışmanlar: PROF. DR. İBRAHİM GÖRENER
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Erciyes Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Tefsir Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 273
Özet
Muhammed Said el-Yedâlî, Moritanya bölgesinin ilk müfessiri olup eseri bölgede 18. ve 19. yüzyılda yazılmış eserler içinde günümüze kadar gelmiş tek eserdir.“ez-Zehebu'l-İbrîz fi-Tefsiri Kitabillahi'l-Azîz”adlı tefsiri işarî bir tefsir olarak bilinmesine rağmen yazarın fıkıh, Arap dili, akaid gibi birçok ilimde ihtisas sahibi olması ve bu uzmanlığını eserinde etkin bir şekilde kullanarak rivayet ve dirayet sahalarında sıklıkla kendini göstermesi tefsirini karma tefsir konuma yükseltmiştir. Buna rağmen müfessirin dünya dillerinde ilmi kişiliği ve eserleri hakkında yok denecek kadar az çalışma yapılmıştır. Türkiye'de de müellifin eserleri ve ilmî kişiliği hakkında akademik bir çalışma henüz yapılmamıştır. Tezimiz bir giriş ve üç bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünde konunun genel değerlendirmesi ve araştırmada seçilen yöntem verilmiştir. Birinci bölümde müellifin hayatı, yetiştiği ortam, ilmî kişiliği ve eserleri hakkında bilgi verilmiştir. İkinci bölümde Yedâlî'nin“ez-Zehebu'l-İbrîz fî-Tefsiri Kitâbillâhi'l-Azîz”adlı eseri ve bu eserdeki tefsir metodu ele alınıp değerlendirilmiştir. Üçüncü bölümde ise Kur'an ilimlerinin müfessir tarafından nasıl değerlendirildiği ve kullanıldığı ele alınıp gösterilmiştir. Çalışmamızda, tefsir dışındaki İslamî ilimlerin tefsirdeki öneminin sıklıkla altını çizen Yedâlî'nin bu ilimleri kullanma metodu, en doğru yoruma ulaşmak için geliştirdiği yöntemler ortaya konularak incelenmiştir.“ez-Zehebu'l-İbrîz fî-Tefsiri Kitâbillâhi'l-Azîz”işarî tefsirler içinde kuvvetli karma özellikler taşıyan bununla birlikte hak ettiği rağbeti bulamamış önemli bir tefsirdir. Bu tez çalışmasında eserin kendine has özellikleri ortaya konmuş ve Yedâlî'nin Arap dilinin özelliklerine tefsirinde bolca yer vermesinin yanı sıra Kur'an ilimleri merkezli tefsir anlayışını nasıl uyguladığı incelenerek değerlendirilmiştir.
Özet (Çeviri)
Muhammad Said al-Yadali, the first mufassir of the Mauritania region, authored the tafsir“Az-Zahabu'l-Ibriz fi Tafsiri Kitabillahi'l-Aziz,”the only surviving tafsir from the 18th and 19th centuries in that region. Although his tafsir is known as an allegorical interpretation, al-Yadali's expertise in fiqh, Arabic language, and aqidah, and his application of these sciences, elevate his work to a concise level evident both in its narration and reasoning. Despite its significance, there has been little scholarly focus on his intellectual contributions, with no comprehensive academic studies in world languages. Furthermore, no academic studies have yet been conducted on his works and intellectual persona in Turkey. This thesis consists of an introduction and three chapters. The introduction outlines the research subject and methodology. The first chapter delves into al-Yadali's life, scholarly background, and works. The second chapter examines“Az-Zahabu'l-Ibriz fi Tafsiri Kitabillahi'l-Aziz”and its methodology, while the third chapter explores al-Yadali's use of Quranic sciences in his tafsir. Our study emphasizes al-Yadali's recognition of Islamic sciences beyond tafsir and his method of incorporating these sciences to achieve accurate interpretations. Despite its concise and sophisticated approach,“Az-Zahabu'l-Ibriz”has not received the scholarly attention it merits. This thesis presents the tafsir's unique features and evaluates al-Yadali's application of Arabic linguistic characteristics and a Quran-centered approach, highlighting his significant yet underappreciated contributions to the field of tafsir.
Benzer Tezler
- Ebû Hanîfe ve İmâmeyn arasındaki fıkhî ihtilafların tespit ve incelenmesi (Aile hukuku özelinde)
The Analysis of the disagreements between Ebu Hanife and İmameyn in the fiqh (About in Islamic Family Law)
İSMAİL KAÇA
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DinAtatürk ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HACI MURAT KUMBASAR
- Muhammed bin Ahmed el-Avfi'nin 'Durrül Efkar fi'n-Nehcil Muhtar fi Kıraati'l-Eimmeti'l Aşere fi Cem'i-l A'sar ve'l-Amsar' isimli yazma eserinin tahkiki ve değerlendirmesi
Review and evaluation of 'Durr al-Afkar fi-n'Nehcil Mukhtar fi Qiraati'l-Eimmeti'l Ashara fi Jam'i-l A'sar wa'l-Amsar'
ABDULLAH SALEH
Doktora
Türkçe
2024
DinDokuz Eylül ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUAMMER ERBAŞ
- Burhaneddin İbrahim b. Mustafa el-Halebinin Tuhfetu'l-Ahyar ale'd-Durri'l-Muhtar isimli eserinin 'Elbeyulfasıd' Babından Azlulvekıl' Bbına kadar tahkik ve incelenmesi
This research is an investigation and study from Babu al-baye al-fasid to babu azl alwakil chapters of a manuscript 'Tuhfat al-Akhayyar Ala al-Dur al-Mukhtar' - تحقيق ودراسة من قسم باب البيع الفاسد إلى باب عزل الوكيل من تحفة الأخيار على الدر المختار لبرهان الدين إبراهيم بن مصطفى الحلبي المِذاري المتوفى سنة 1190 هجري.
MUHAMMED CEMAL
Yüksek Lisans
Arapça
2022
Dinİstanbul ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OSAMA AL HAMWI
- تحقيق ودراسة من 'باب طلاق المريض إلى باب الاستيلاء' من كتاب تحفة الأخيار على الدر المختار لأبي الصفا برهان الدين إبراهيم بن مصطفى الحلبي
Burhaneddin İbrahim b. Mustafa el-Halebinin Tuhfetü'l-Ahyar Ale'd-Dürri'l-Muhtar isimli eserinin 'Talâkü'l-Merîz' babından 'el-İstîlâ' babına kadar tahkik ve incelemesi / 'An investigation and study from the chapter of divorce of the patient to the chapter of seizure' from the book 'Tuhfat al-Akhayyar Ala al-Dur al-Mukhtar' which was written by Abu al-Safa Burhan al-Din Ibrahim bin Mustafa al-Halabi
BASHIR NASHED
Yüksek Lisans
Arapça
2020
Dinİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EL HASSEN SID AHMED EL HABIB