Muhyiddîn el-Kâfiyecî (879-1474) ve en-Niseb li Ehli'l-Edeb adlı eserinin Arap dili ve belâgatı açısından incelenmesi ve eserin tahkiki
Examination of Muhyiddîn el-Kâfiyecî (879-1474) and his work named en-Niseb li Ehli'l-Edeb in terms of Arabic language and relationship and analysis of the work
- Tez No: 897471
- Danışmanlar: PROF. DR. YUSUF DOĞAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Arap Dili, Nahiv, Mantık, en-Niseb, Kâfiyecî, Arabic Language, Arabic Grammar, Logic, an-Nısab, al- Kâfiyâjî
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sivas Cumhuriyet Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 133
Özet
15. yüzyılda, Osmanlı devleti zamanında yaşamış olan Muḥyiddîn el-Kâfiyecî çok yönlü bir alimdir. Başta tefsir, hadis, kelam ve fıkıh gibi temel İslamî ilimler yanında nahiv ve mantık gibi alet ilimlerinde de onlarca eser kaleme almıştır. Onun, yüzden fazla kitap yazdığını nakleden kaynaklar vardır. Bunların çoğunluğu küçük hacimli risalelerden ibarettir. Bu incelemelerden biri, en-Niseb li-Ehli'l-Edeb isimli kitaptır. Arap dili (nahiv) üzerine yazılmış olan bu kitap, yazma bir eserdir. Bu kitabın tespit edebildiğimiz tek nüshası Süleymaniye Kütüphanesi'nde bulunmaktadır. Söz konusu eser üzerine müstakil bir inceleme yapılmamıştır. Çalışmamızda bu risaleyi içeriği bakımından incelemeyi amaçladık. Kısaca en-Niseb olarak anılan kitap, nispet konusu üzerine kaleme alınmıştır ve eser üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde nispetin tarifi ve nisbetin sebepleri incelenmektedir. Nisbetin hükümleri başlığını taşıyan ikinci bölümde nispet ilmine olan ihtiyaç vb. konular ele alınmaktadır. Kitabın üçüncü ve son bölümünde ise tam ve haberî nisbetle ilgili konular incelenmiştir. Eserde bahsi geçen konular nahiv, mantık, fıkıh, kelam, tefsir, hadis ve tasavvuf gibi ilimler zaviyesinden açıklanmıştır. Meselelerin izahında birçok ayet, hadis-i şerif, Arap şiiri ve atasözü delil olarak gösterilmiştir. Tüm bu özellikler sebebiyle eserin zengin bir içeriğe sahip olduğu söylenebilir.
Özet (Çeviri)
Muhyiddîn al-Kâfiyâjî, who lived in the 15th century during the Ottoman state, is a versatile scholar. He wrote dozens of works on basic Islamic sciences such as tafsir, hadith, scholostic - theology and fiqh, as well as instrument sciences such as Arabic grammar (sentaks) and logic. There are sources that say he wrote more than a hundred books. Most of them are small volumes of treatises. One of these studies is the book called an-Nısab li-Ahl al-Adab. This book, written on the Arabic language, is a manuscript. The only copy of this book that we have been able to identify is in the Süleymaniye Library in Istanbul. No research has been done on this book on its own. In our study, we aimed to examine this treatise in terms of its content. The book, which is briefly referred to as an-Nısab, was written on the subject of relevance and the work consists of three parts. In the first chapter, the definition of the relevance and the reasons for the relevance are examined. In the second chapter, titled the provisions of relevance, the need for the science of relevance etc. topics are covered. In the third and last part of the book, the issues related to the exact and news relevance are examined. The subjects mentioned in the work are explained from the point of view of sciences such as Arabic grammar, logic, fiqh, scholostic - theology, tafsir, hadith and mysticism. Many verses of the Qur'an have been shown as evidence in the explanation of the issues. Because of all these features, it can be said that the book has a meaningful content.
Benzer Tezler
- Kâfiyeci'nin Hulâsatü'l-Akvâl fî Hadîsi 'Inneme'l-aʻmâlü bi'n-Niyyât' adlı eserinin tahkik ve değerlendirilmesi
Editing and reviewin Kholaset al Akwal fi Hadith Ennama al-a'Amalo Beniyat
SARİYE ELCUNDİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DinÇukurova ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ OSMAN ATEŞ
- Arap dil düşüncesinde istiare kavramı ve belâgat geleneğinde istiâre-i mekniyye tartışmaları
Concept of istiâra in arabic language thought and discussions on istiâra al-makniyah in the rhetorical tradition'
MUHAMMED SALİH SÜRÜCÜ
- Muhyiddin el-Kâfiyecî ve el-Muhtasar fî İlmi'l-Eser isimli çalışması
Muḥyī al-Dīn Al-Kāfiyad̲j̲ī And his work named al-Mukhtasar Fi Ilm Al-Ather
KÜBRA AY
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DinAtatürk ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ABDULVAHAP ÖZSOY
- Muhyiddîn el-kâfiyeci ve vecîzü'n-nizâm fî izhâri medâriki'l-ahkâm adlı eseri
A study on muhyiddîn el-kâfiyaci and his vecîzü'n-nizâm fî izhâri medâriki'l-ahkâm
GÜLEN KARAKULLUKÇU
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
DinSakarya ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. ABDULLAH ÖZCAN
- Muhyiddin el-Kafiyeci'nin Nüzhetu'l-İhvân adlı eserinin edisyon kritiği, tefsir ve dil yönünden incelenmesi
The edition Muhyiddin el-Kafiyeci's Nüzhetu'l-İhvan enquiry in terms of gloss and language
SAFA YAVUZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
DinDokuz Eylül ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSEYİN YAŞAR