Risk ve etkinlik yaklaşımına dayalı finansal başarısızlığın öngörülmesi: türkiye'deki aracı kurumlara yönelik uygulama
Prediction of financial failure based on risk and efficiency approach: an application for securities firms in turkey
- Tez No: 897875
- Danışmanlar: PROF. DR. OKTAY TAŞ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Maliye, İşletme, Finance, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İşletme Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 147
Özet
Sermaye piyasasında faaliyet gösteren aracı kurumlar, yatırımcıların talep ve beklentilerini dikkate alarak birincil ve ikincil piyasada temel hizmetleri sunarak fon akışını kolaylaştıran önemli piyasa aktörlerindendir. Düşük işlem maliyetleri ve tam rekabet koşulları gibi etkinlik koşullarının piyasada olması, aracı kurumların faaliyetlerinin piyasa etkinliği üzerindeki etkisini ön plana çıkarmaktadır. Bu kurumlar, aracılık faaliyetlerinin yanı sıra yatırım bankacılığı, piyasa yapıcılığı, finansal danışmanlık ve varlık yönetimi gibi ilave hizmetler de sunmaktadır. Aracı kurumların performansı ve etkinliği, sermaye piyasalarının sağlıklı büyümesi açısından kritiktir. Ayrıca, sermaye düzeyi ve yeni sermaye yeterlilik gereksinimleri gibi faktörler, risk ve verimlilik arasındaki dengeyi sağlamada önemli bir rol oynamaktadır. Türkiye'de aracı kurum sayısının azalması, hem piyasa koşulları hem de düzenleme gereklilikleri gibi faktörlerle ilişkilidir. Bu durum, aracı kurumların risk ve verimlilik üzerindeki sermaye düzeyinin etkisini değerlendirmeyi önemli kılar. Bu çalışmanın temel amacı, sermaye piyasalarının sağlıklı büyümesine katkıda bulunan aracı kurumların risk ve sermaye düzeyleri altındaki performansını ve etkinliğini araştırmak ve finansal başarısızlığa dair bir erken uyarı sistemi oluşturmaktır. Çalışma, iki aşamalı bir model kullanarak aracı kurumların risk, sermaye ve etkinlik ilişkilerini incelemekte ve finansal başarısızlığı tahmin etmeyi amaçlamaktadır. İlk aşamada, Türkiye'deki aracı kurum sektöründeki 18 yıllık bir dönemi kapsayan çeyrek dönem verileri kullanılarak sermaye, verimlilik ve risk arasındaki ilişki incelenmiştir. Etkinlik skorları, risk göstergeleri ve diğer finansal değişkenler kullanılarak oluşturulan 3SLS modeli ile aracı kurumların performansı değerlendirilmiştir. Bu aşamada, aracı kurumların etkinlik düzeyleri rekabet koşulları ve düzenlemeler nedeniyle dalgalanmış, risk ve sermaye arasındaki ilişkiler öne çıkmıştır. İkinci aşamada ise, finansal başarısızlığı belirleyen faktörleri inceleyen bir model kullanılmıştır. Pozisyon riski, sermayeleşme, likidite, karlılık ve gelir yoğunlaşması gibi değişkenler, aracı kurumların finansal başarısızlık riskini etkileyen önemli faktörler olarak belirlenmiştir. Bu değişkenler, önceki dönem verileriyle erken uyarı sistemine entegre edilerek, aracı kurumların finansal başarısızlığını tahmin etmede başarılı bir model oluşturulmuştur. Sonuç olarak, bu çalışma, aracı kurumların sermaye piyasalarındaki rolünü değerlendirmekte, risk, sermaye ve etkinlik arasındaki ilişkileri ortaya koymakta ve finansal başarısızlığa dair erken uyarı sistemine yönelik bir çerçeve sunmaktadır. Etkinlik, risk ve sermaye arasındaki ilişkilerin kapsamlı bir şekilde ele alınan çalışma çıktıları ile finansal başarısızlığa ilişkin erken uyarı modeli sonuçları politika yapıcılar açısından yardımcı olabilirken, kamuya açık bir veri setinin kullanılarak bulunan bu sonuçlar, sermayedarlar başta olmak üzere ilgili paydaşlara yönetsel ve pratik çıkarımlar sunmaktadır.
Özet (Çeviri)
Securities firms, key players in capital markets, facilitate fund flow by offering essential services in both primary and secondary markets in alignment with investor demands. The understanding of their activities is enhanced by the presence of low transaction costs and ideal competitive conditions, essential for market efficiency. Although the functions of these institutions vary depending on country-specific practices, they generally provide additional services such as investment banking, market making, financial advisory and asset management in addition to brokerage activities. In Turkey, where commercial banks dominate the financial system, the capital market is still evolving. Economic development, institutional reforms, and regulatory enhancements have contributed to the growth of the Turkish capital market. Unlike developed markets, only securities firms can operate in the stock market in Turkey. Recent policy measures aim to consolidate the sector, transforming brokerage houses into investment firms akin to investment banks. The introduction of the new Capital Markets Law No. 6362 in 2012 increased capital requirements and expanded the scope of activities, prompting policymakers to focus on brokerage sector vulnerability. Brokerage firms, like all economic entities, strive for effective and efficient operations, a goal further emphasized by new minimum capital requirements. The risk-taking behavior of securities firms becomes pivotal for efficiency, particularly under stringent capital and capital adequacy requirements. The study investigates the performance and efficiency of brokerage houses in Turkey, essential for the healthy growth of capital markets. The declining number of brokerage firms, influenced by capital requirements and market conditions, underscores the need to assess the impact of capital levels on the risk and efficiency of these institutions. Efficiency evaluation, using a comprehensive quarterly dataset from 2004 to 2021, reveals an increasing trend in efficiency scores until 2009, followed by fluctuations due to heightened competition and regulations. Risk analysis introduces a position risk formula, indicating moderate risk levels initially, influenced by market conditions and regulations. The simultaneous relationship between risk, efficiency, and capital unveils a significant positive correlation between a firm's risk appetite and various efficiency measures. The level of capitalization also exhibits a positive relationship with risk incentives. Surprisingly, the relationship between capitalization and efficiency is significant but minimal. Control variables, such as market value, significantly and positively impact brokerage firms' efficiency in Turkish capital markets. In the second stage of the study, variables from the first stage, including position risk, capitalization, current ratio, profitability, and income concentration, prove statistically significant in determining the financial failure of brokerage houses. The logistic regression model, commonly used in predicting financial failure, demonstrates the inverse effects of capitalization, profitability, and efficiency on financial failure at a 1% significance level. Revenue concentration and liquidity are also identified as influential factors in reducing the risk of financial failure. In conclusion, this study aims to assess the role of brokerage firms in capital markets, elucidate the relationships among risk, capital, and efficiency, and provide a framework for an early warning system regarding financial failure. The comprehensive examination of the relationships between efficiency, risk, and capital in the study outputs, along with the results of the early warning model for financial failure, may assist policymakers. The findings, derived using a publicly available dataset, offer managerial and practical implications for stakeholders, particularly for investors..
Benzer Tezler
- Comparable approach to 'The Theory of Efficient Market' a modified capital asset pricing model for maritime firms
Başlık çevirisi yok
ORAL ERDOĞAN
- Piyasa etkinliği ve modern portföy kuramı
Efficent markets and modern portfolio theory
İBRAHİM FIÇICIOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
İşletmeMarmara ÜniversitesiSermaye Piyasası ve Borsa Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NİYAZİ BERK
- Stratejik tedarik zinciri ortaklığı pazarlama yönteminin ihracata olası etkileri
The possible effects of piggyback marketing method on export
ELİDA DJAFEROVSKA
- Prediction of COVID 19 disease using chest X-ray images based on deep learning
Derin öğrenmeye dayalı göğüs röntgen görüntüleri kullanarak COVID 19 hastalığının tahmini
ISMAEL ABDULLAH MOHAMMED AL-RAWE
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolGazi ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ADEM TEKEREK
- An integrated decision support system for electrification of public buses
Toplu taşıma otobüslerinin elektriksel dönüşümüne yönelik bir entegre karar destek sistemi
RUCHAN DENİZ ÖZGEN
Doktora
İngilizce
2024
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiYıldız Teknik ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NEZİR AYDIN
DR. İBRAHİM MURAT TURHAN