Yaşar Nuri Öztürk'ün deizm anlayışı
Yasar Nuri Ozturk's understanding of deism
- Tez No: 898488
- Danışmanlar: PROF. DR. OSMAN BİLEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Felsefe, Philosophy
- Anahtar Kelimeler: Deizm, Doğal Din, Yaşar Nuri Öztürk, Din Felsefesi, Deism, Natural Religion, Yasar Nuri Oztürk, Philosophy of Religion
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 121
Özet
Türkiye'de deizme dair ilginin son yıllarda artmış olduğu gözlemlenmektedir. Gerek geleneksel basın-yayın medyasında gerekse akademik camiada deizm ve özellikle Türkiye'deki genç nüfusa etkisi hakkında çeşitli araştırmalar yapılmaktadır. Özellikle bu dönemde, konuyla ilgili din bilginleri tarafından, deizmin savlarını çürütmek ve yayılmasını bertaraf etmek amacıyla, kamuoyunu aydınlatmaya yönelik birçok çalışma yayımlanmıştır. Ülkemizde tanınan ilahiyatçılardan bir tanesi olan Yaşar Nuri Öztürk de, deizm tartışmalarının şiddetlendiği bir dönemde, bu bahse dair bir kitap kaleme almıştır. Öztürk'ün ilgili yapıtının en dikkat çekici niteliği ise, beklentilerin aksine, deizme karşı bir reddiye türünde olmaması; aksine deizmi pek çok yönden takdir eden görüşler barındırmasıdır. Öyle ki yazar, eser yayımlandıktan sonra oldukça ağır eleştirilere maruz kalmış, hatta deist olmakla itham edilebilmiştir. Tezimizin amacı ülkemizin önde gelen bir ilahiyatçı düşünürünün deizme dair özgün düşüncelerini incelemek; bu çerçevede deizmin tanımına, ortaya çıkışına, Kur'an ayetleri ile deizm prensipleri arasında tespit ettiği paralelliklere ilişkin fikirlerini tartışmaktır. Bu bağlamda deizmi teşvik edip etmediği; Kur'an'ın deizme kapı araladığına dair söylemi ile ne ifade etmek istediği ve bu görüşün Kur'an ile arz ettiği uyum, farklı bilginlerin konuya dair düşünceleri de dikkate alınarak incelenmiştir. Öztürk, deizmi teşvik etmemekte, bilakis, deizme yönelmenin temelinde Kur'an'dan bihaberlik olduğunu dile getirmektedir. Ayrıca İslam'ın doğru şekilde kitlelere aktarılmaya devam edilmesini de bilginlerin önüne vazife olarak koymaktadır. Ancak geleneğin ve din adamlarının etkisi ile dinin özünden koparıldığını; dolayısıyla mevcut uygulamalara bakarak dinden soğuyan insanların da haklılık payları olduğunu gündeme taşımaktadır. Öztürk, din adına yapılan yanlışlara uymamak amacıyla, dinsel yaşamdan uzak dursalar da; Yaratıcı'ya imanlarını korumayı sürdüren insanların emeklerinin Kur'an tarafından koruma altına alındığını ve zayi edilmeyeceğini savunmaktadır. Son tahlilde ise atalardan tevarüs edilen bir dini anlayışı aynı şekilde sürdürmektense, bireyin, kendi rasyonel ilkeleri doğrultusunda, dinlerden bağımsız bir yaşam seçmesinin evla olduğu kanaatindedir. Tezimiz; deizm, doğal din anlayışı ve İslam ile mukayesesi alanındaki çalışmalara katkı sağlamayı amaçlamaktadır.
Özet (Çeviri)
In recent years, an increasing interest in deism has been observed in Turkey. Various studies on deism, particularly its impact on the youth in Turkey, are being conducted both in traditional media and in the academic community. During this period, numerous works aimed at enlightening the public about the issue have been published by religious scholars to refute the claims of deism and to prevent its spread. One of the renowned theologians in our country, Yaşar Nuri Öztürk, also authored a book on this subject during a time when discussions on deism were intensifying. The most notable feature of Öztürk's work is that, contrary to what is expected from an Islamic scholar, it is not a refutation of deism; on the contrary, it contains views that appreciate deism from various perspectives. Consequently, after the publication of his work, the author faced severe criticism and was even accused of being a deist. The aim of our thesis is to examine the original thoughts of a leading theologian in our country regarding deism; in this context, to discuss his ideas on the definition of deism, its emergence, and the parallels he identifies between Quranic verses and deistic principles. In this framework, whether he encourages deism, what he means by the statement that the Quran opens the door to deism, and the compatibility of this view with the Quran, have been examined by also considering the opinions of different authors on the subject.. Öztürk does not encourage deism; rather, he argues that the fundamental reason for turning to deism is ignorance of the Quran. He also sets forth that it is the duty of scholars to continue conveying Islam correctly to the masses. However, he brings to attention the fact that, due to the influence of tradition and religious figures, the essence of religion has been detached; thus, people who become disenchanted with religion by observing current practices have their valid points. Öztürk maintains that even if people distance themselves from religious life to avoid conforming to mistakes made in the name of religion, their efforts to maintain faith in the Creator are protected and preserved by the Quran. Ultimately, he believes that it is preferable for an individual to choose a life independent of religions based on their own rational principles rather than continuing a religious understanding inherited from ancestors in the same manner. Our thesis aims to contribute to studies in the field of deism, the concept of natural religion, and its comparison with Islam.
Benzer Tezler
- Yaşar Nuri Öztürk'ün hadis ve sünnet hakkındaki görüşleri
Yaşar Nuri Ozturk's opinion on hadith and sunnah
TURAN PADAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DinŞırnak ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET ÖZDEMİR
- Yaşar Nuri Öztürk'ün Kur'an anlayışı
Yaşar Nuri Öztürk's understanding of The Qur'an
MUSTAFA YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DinBayburt ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NUMAN ÇAKIR
- The new configurations Islam in contemporary Turkey: The case of Yaşar Nuri Öztürk
İslam'ın Türkiye'deki Yeni Görünümleri: Yaşar Nuri Öztürk Örneği
AYŞE ESRA ÖZCAN
- Ekrem Doğanay ve fıkhî meselelere yaklaşımı
Ekrem Doğanay his works and his approach to the fikhi issues
İRFAN YAĞIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DinKarabük ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖMER FARUK HABERGETİREN
- Cumhuriyet Döneninde dini düşüncenin modernleşme süreci
Başlık çevirisi yok
İBRAHİM ETHEM AYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
DinCelal Bayar ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ALİ GALİP ALÇITEPE
