Marulda selenyum uygulamalarının tuza toleransın sağlanması üzerindeki etkisi
The effect of selenium applications on salt tolerance in lettuce
- Tez No: 898920
- Danışmanlar: PROF. DR. ŞEBNEM KUŞVURAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Botanik, Botany
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çankırı Karatekin Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarım ve Yaşam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 56
Özet
Marulda tuza toleransın artırılmasına yönelik olarak Selenyum (Se) uygulamalarının etkinliğinin araştırıldığı çalışma su kültürü koşullarında gerçekleştirilmiş olup materyal olarak Caipira (Şakira) kıvırcık marul çeşidi (Batavia tipi) kullanılmıştır. Stres bitkileri için, fide dikiminden 20 gün sonra 100 mM NaCl (tuz) dozu uygulanmış, Se uygulamalarında ise tuz stresi ile birlikte 5 ve 10 µM dozları, haftada bir kez olmak üzere yapraktan spreyleme şeklinde gerçekleştirilmiştir. Stres sonunda hasat edilen bitkiler, yeşil aksam, yaş ve kuru ağırlıkları, bitki boyu, bitki çevre ve taç genişliği, kök boğazı çapı, yaprak alanı, toplam verim, yaprak su oransal içeriği (YOSİ), yeşil aksam Na+, Cl¬¬-, K+ ve Ca+2 içeriği, malondialdehit (MDA), toplam klorofil ve karotenoid içeriği bakımından incelenmiştir. Tuz stresi bitki büyüme parametreleri, toplam verim ile YOSİ, K+, Ca+2, toplam klorofil ve karotenoid içeriğinde azalmaya neden olmuş; Na ve Cl iyon konsantrasyonu ile MDA içeriğinde ise artış meydana gelmiştir. Buna karşın, tuz stresi ile birlikte Se uygulamalarında tuz stresine oranla ortalama olarak yaş ve kuru ağırlıkta %28-57; bitki boyu ve kök boğazı çapında %16-34; bitki çevre ve taç genişliğinde %13-28; yaprak alanında %41-89, toplam verimde %106-127, YOSİ değerlerinde %22-40; K içeriğinde %26-39; Ca+2 içeriğinde %67-104; fotosentetik pigmentlerde %13-110 oranlarında iyileşme sağlanmıştır. Ayrıca Na+ iyon alımı %23-43, Cl- iyon alımı %15-31 düzeyinde sınırlandırılırken; MDA içeriğindeki artış %25-49 düzeyinde sınırlanmıştır. Çalışma sonucunda, Selenyum uygulamalarının tuz stresi ile ortaya çıkan zararlanmayı değişen oranlarda iyileştirdiği ve toleransı artırmada etkili olduğu, uygulamalar arasında bu olumlu etki açısından 10 µM Se dozunun ön plana çıktığı belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
A study investigating the effectiveness of Selenium (Se) applications for increasing salt tolerance in lettuce was carried out under aquaculture conditions and Caipira (Şakira) curly lettuce variety (Batavia type) was used as the material. For stressed plants, 100 mM NaCl (salt) dose was applied 20 days after seedling planting, and in Se applications, 5 and 10 µM doses were sprayed on the leaves once a week together with salt stress. Plants harvested at the end of stress were examined in terms of green parts, fresh and dry weights, plant height, plant circumference and crown width, root collar diameter, leaf area, total yield, leaf relative water content (ROWC), green parts Na+, Cl-, K+ and Ca+2 contents, malondialdehyde (MDA), total chlorophyll and carotenoid contents. Salt stress caused a decrease in plant growth parameters, total yield, and ROWC, K+, Ca+2, total chlorophyll and carotenoid contents; There was an increase in Na and Cl ion concentrations and MDA content. On the other hand, in Se applications with salt stress, on average, compared to salt stress, improvements were achieved by 28-57% in fresh and dry weight; 16-34% in plant height and root collar diameter; 13-28% in plant circumference and crown width; 41-89% in leaf area, 106-127% in total yield, 22-40% in YOSI values; 26-39% in K+ content; 67-104% in Ca+2 content; and 13-110% in photosynthetic pigments. In addition, while Na+ ion uptake was limited to 23-43% and Cl- ion uptake was limited to 15-31%; the increase in MDA content was limited to 25-49%. As a result of the study, it was determined that Selenium applications improved the damage caused by salt stress at varying rates and were effective in increasing tolerance, and 10 µM Se dose stood out in terms of this positive effect among the applications.
Benzer Tezler
- Marulda Sclerotinia sclerotiorum'a karşı solarizasyon ve antagonist mikroorganizmaların etkisi üzerine araştırmalar
Researches on the effects of solarization and antagonist microorganisms on Sclerotinia sclerotiorum of lettuce
UĞURCAN SEÇER
- Marulda Botrytis cinerea'ya karşı ın vıtro koşullarda biyolojik savaşım olanakları üzerine bir araştırma
An investigation of biological control possibilities against Botrytis cinerea on lettuce in the in vitro conditions
MİRAY DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
ZiraatNamık Kemal ÜniversitesiBitki Koruma Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ARZU COŞKUNTUNA
- Marulda farklı azot dozları ve salisilik asit uygulamalarının agro-morfolojik özellikler üzerine etkisi
Effects of different nitrogen doses and salicylic acid applications on agro-morphological properties in lettuce
İLYAS KARASAKAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
ZiraatOrdu ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İDRİS ERCAN EKBİÇ
- Marulda organik gübre kullanımının tuz stresine tolerans üzerindeki etkisi
Effect of organic ferti̇li̇zer use on salt stress tolerance in lettuce
ALPAY YASİN AYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
ZiraatÇankırı Karatekin ÜniversitesiTarım ve Yaşam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞEBNEM KUŞVURAN
- Marulda (Lactuca sativa var. longifolia) mutasyon ıslahı yöntemi kullanılarak besinsel değeri artırılmış hatların elde edilmesi
Obtain the breeding lines with improved nutritional properties using mutation breeding of lettuce (Lactuca sativa var. longifolia)
ŞULE KÖKPINAR
Doktora
Türkçe
2022
ZiraatAnkara ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. RUHSAR YANMAZ
DR. K. YAPRAK KANTOĞLU