Hafif kilolu ve obez yetişkin bireylerde ultra işlenmiş gıda tüketimi ile biyokimyasal parametreler ve yaşam kalitesi arasındaki ilişkiler
Associations between ultra-processed food consumption and biochemical parameters and quality of life in mildly overweight and obese adults
- Tez No: 899018
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ YASEMİN ERTAŞ ÖZTÜRK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Beslenme ve Diyetetik, Nutrition and Dietetics
- Anahtar Kelimeler: Ultra İşlenmiş Gıdalar, Sağlık, Beslenme, Obezite, Yaşam Kalitesi, NOVA, Ultra-Processed Foods, Health, Nutrition, Obesity
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ondokuz Mayıs Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Beslenme Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 110
Özet
ÖZET HAFİF KİLOLU VE OBEZ YETİŞKİN BİREYLERDE ULTRA İŞLENMİŞ GIDA TÜKETİMİ İLE BİYOKİMYASAL PARAMETRELER VE YAŞAM KALİTESİ ARASINDAKİ İLİŞKİLER Sevgi YURTBAY Ondokuz Mayıs Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü Beslenme Bilimleri Ana Bilim Dalı Yüksek Lisans, Eylül/2024 Danışman: Dr. Öğr. Üyesi Yasemin ERTAŞ ÖZTÜRK Amaç: Bu çalışmanın amacı hafif kilolu ve obez yetişkin bireylerde ultra işlenmiş gıda tüketimi ile biyokimyasal parametreler ve yaşam kalitesi arasındaki ilişkileri belirlemektir. Materyal ve Metod: Çalışma Samsun Gazi Devlet Hastanesi diyet polikliniğine yönlendirilen 128 kadın ve 24 erkek olmak üzere toplam 152 hasta üzerinde yürütülmüştür. Veriler; bireylerin demografik özellikleri, antropometrik ölçümler, biyokimyasal bulgular, yaşam kalitesi formu (SF-12), uluslararası fiziksel aktivite anketi (IPAQ) ve erişkin yarı kantitatif besin sıklığı formu ve yüksek oranda işlenmiş gıda tüketimine ilişkin kısa tarama anketinden oluşan bir anket formuyla toplanmıştır. Elde edilen veriler Beslenme Bilgi Sistemi (BeBiS) 7 ve IBM SPSS 23 ile analiz edilmiştir. Bulgular: Çalışmaya dahil edilen kadınların yaş ortalaması 46,2±12,38, erkeklerin yaş ortalaması 45,0±13,22 yıldır. Bireylerin günlük aldıkları enerjinin işlenmemiş veya minimal işlenmiş gıdalardan gelen oranı %30,3±11.07 olarak elde edilmiştir. İşlenmiş mutfak malzemelerinden gelen enerji %7,1±2.89, işlenmiş gıdalardan %54,9±9.89, ultra işenmiş gıdalar (UİG)'dan ise %7,5±5.77 olarak elde edilmiştir. UİG (% enerji) tüketiminin antropometrik ölçümler, biyokimyasal bulgular, SF-12 üzerine etkisini değerlendirmek amacıyla regresyon analizi yapılmıştır. UİG tüketiminin bel çevresine anlamlı bir etkisi olduğu görülmüştür (R2=0,158, F=3,75, p0,05). Sonuç: Hafif kilolu ve obezitesi olan yetişkin bireylerde UİG tüketimi ile bel çevresi arasında ilişki vardır. UİG tüketiminin biyokimyasal bulgulara, yaşam kalitesine etkisini araştırmak için yapılacak büyük örneklemli çalışmalara ihtiyaç bulunmaktadır.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT ASSOCIATIONS BETWEEN ULTRA-PROCESSED FOOD CONSUMPTION AND BIOCHEMICAL PARAMETERS AND QUALITY OF LIFE IN MILDLY OVERWEIGHT AND OBESE ADULTS Sevgi YURTBAY Ondokuz Mayıs University Institute of Graduate Studies Department of Nutrition Sciences Master, September/2024 Supervisor: Assist. Prof. Dr. Yasemin ERTAŞ ÖZTÜRK Aim: The aim of this study was to determine the relationships between ultra-processed food (UPF) consumption, biochemical parameters and quality of life in overweight and obese adults. Materials and Methods: The study was conducted on a total of 152 patients (128 women, 24 men) who were referred to the diet outpatient clinic of Samsun Gazi State Hospital. Data were collected with a questionnaire form consisting of demographic characteristics, anthropometric measurements, biochemical findings, quality of life form (SF-12), international physical activity questionnaire (IPAQ) and adult semi-quantitative food frequency questionnaire and screening questionnaire of highly processed food consumption (sQ-HPF). The data obtained were analyzed using Nutrition Information System (BeBiS) 7 and IBM SPSS 23. Results: The mean age of the women included in the study was 46.2±12.38 and the mean age of the men was 45.0±13.22 years. The daily energy intake of individuals was 30.3±11.07% from unprocessed or minimally processed foods. The energy from processed kitchen ingredients was 7.1±2.89%, from processed foods 54.9±9.89% and from UPF was 7.5±5.77%. Regression analysis was performed to evaluate the effect of UPF (% energy) consumption on anthropometric measurements, biochemical findings and SF-12. It was found that UPF consumption had a significant effect on waist circumference (R2=0.158, F=3.75, p0.05). Conclusion: There is a relationship between UPF consumption and waist circumference in adults with overweight and obesity. Further studies are needed to investigate the effect of UPF consumption on biochemical findings and quality of life.
Benzer Tezler
- Yetişkin bireylerde cd36 ve gpr120 gen polimorfizmlerinin yağ algısı ve beslenme durumları ile ilişkisinin değerlendirilmesi
Evaluation of the relationship of cd36 and gpr120 genes polymorphisms with fat perception and nutritional status in adults
YASEMİN ÇAKIR GÖKKURT
Doktora
Türkçe
2021
Beslenme ve DiyetetikGazi ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EFSUN KARABUDAK
- 18-45 yaş aralığında fazla kilolu ve evre 1 obez hastalarda aralıklı kalori kısıtlama ve sürekli kalori kısıtlama diyet uygulamalarının metabolik ve antropometrik sonuçlarının karşılaştırılması
Comparison of metabolic and anthropometric results of intermittent calorie restriction and continuous calorie restriction diet practices in overweight and stage 1 obese patients between 18-45 years of age
DİLEK BURCU ESEN YİĞİT
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2020
Beslenme ve DiyetetikSağlık Bilimleri Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEMA BASAT
- Bir psikoloji merkezinin diyet bölümüne başvuranların beslenme durumlarının beden algısı ölçeği ile değerlendirilmesi
Evaluation of the nutrition status of adults applied to the nutrition and diet department of A special psychology counseling center with the body perception scale
BEGÜM KESER ERDİŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Beslenme ve Diyetetikİstanbul Okan ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BURCU YEŞİLKAYA
- Vücut ağırlık kaybı programı uygulanan aşırı kilolu ve obez kadınlarda badem tüketiminin antropometrik ölçümler ile bazı kan parametreleri üzerine etkisinin belirlenmesi
The effect of almonds consumption on anthropometric measurements and some blood parameters in overweight and obese females in a weight reduction program
SABİHA İREM ÜNAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Beslenme ve DiyetetikHasan Kalyoncu ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYLA GÜLDEN PEKCAN
- Yetişkin kişilerde yeme alışkanlıklarının ve besin bağımlılığının sosyo kültürel durum, genel sağlık ve beslenme durumuna etkisi
The effect of eating behaviour and food addiction on social cultural status, general health and nutrition in adults
NURAY ÖZBEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Beslenme ve DiyetetikBiruni ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MELTEM SOYLU