YÜ Dursun Odabaşı Tıp Merkezindeki sağlık çalışanlarının HIV/AIDS hastalığı hakkındaki bilgi, tutum ve davranışlarının değerlendirilmesi.
Yyü evaluation of the knowledge, attitudes and behaviors of health workers at Dursun Odabaşı Medical Center about HIV/AIDS disease.
- Tez No: 899063
- Danışmanlar: PROF. DR. MAHMUT SÜNNETÇİOĞLU
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji, Infectious Diseases and Clinical Microbiology
- Anahtar Kelimeler: HIV/AIDS, Bilgi, Tutum, Sağlık Çalışanları
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 113
Özet
Giriş ve Amaç: Edinilmiş immün yetmezlik sendromu (AIDS) dünya genelinde gençlerde daha fazla olmak üzere her yaş grubunda artış gösteren, aşısı bulunmayan ve hastaların yaşam kalitelerini olumsuz etkileyen kronik bulaşıcı bir hastalıktır. AİDS hastaları toplum tarafından dışlandığı gibi sağlık çalışanlarının da ayrımcı ve damgalayıcı tutumlarına maruz kalmaktadır. HIV/AIDS'li bireylere verilen sağlık bakım hizmetlerinin kalitesini artırmada, mesleki eğitim sürecinde konuya ilişkin alınan eğitimler hastaların kaliteli, önyargısız ve eşit şartlarda sağlık hizmeti almasını sağlayacaktır. Çalışmamızda Van YYÜ Dursun Odabaşı Tıp Merkezindeki sağlık çalışanlarının HIV/AIDS hastalığı hakkındaki bilgi, tutum ve davranışlarının değerlendirilmesi ve bunlarla ilişkili faktörleri analiz ederek bilgi düzeyine göre birimlerin belirlenmesi ve buna yönelik eğitimlerin verilmesi amaçlanmıştır. Gereç ve yöntem: Yüzüncü Yıl Üniversitesi Dursun Odabaş Tıp Merkezi etik kurulundan onay alındıktan sonra, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Dursun Odabaşı Tıp Merkezi'nde çalışan 500 sağlık çalışanın dahil edildiği kesitsel tipte bir anket çalışması yapılmıştır. Çalışma Nisan 2023- Mayıs 2023 tarihleri arasında yapılmıştır. Veriler Sosyodemografik Bilgi Formu, AIDS Bilgi Ölçeği (ABÖ) ve AIDS Tutum Ölçeği (ATÖ) kullanılarak toplanmıştır. Ölçeklerin kullanılması için ölçek sahiplerinden e-mail yoluyla izin alınmıştır. Veriler, 8 soruluk sosyodemografik özellikler, 11 soruluk sağlık çalışanlarının HIV/AIDS teması öncesi ve sonrası durumlarını belirten soru formu ile 21 soruluk AIDS Bilgi Ölçeği ve 17 soruluk AIDS Tutum Ölçeği'ni içeren toplamda 57 sorunun yer aldığı Veri Toplama Formu ile toplanmıştır. AIDS Bilgi Ölçeği'nden alınacak puanlar 0-21 arasında, AIDS Tutum Ölçeği'nden alınacak puanlar 17-85 arasında değişmekte olup, yüksek puanlar sırasıyla daha yüksek bilgi ve daha olumlu tutum anlamına gelmektedir. Verilerin analizinde SPSS (Statistical Package for Social Sciences) programı sürüm 21 kullanılmıştır. Tanımlayıcı istatistik, değişken türüne göre yüzdelik dağılım, ortalama, standart sapma, ortanca, minimum, maksimum hesaplanarak yapılmıştır. Analitik istatistikte, değişken türü, kategori sayısı ve dağılım özelliğine göre Student's T, Mann-Whitney U, ANOVA, Kruskal-Wallis, Ki-Kare, Fisher's Exact, Spearman Korelasyon Testleri kullanılmıştır. Bulgular: Araştırma kapsamındaki sağlık çalışanlarının AIDS Bilgi Ölçeği puan ortalaması 12.8 ± 4.9, AIDS Tutum Ölçeği puan ortalaması 48.7 ± 11.3'tür. Çalışmamızda sağlık çalışanlarının HIV/AIDS konusundaki bilgilerinin düşük düzeyde olduğu ve sağlık çalışanlarının hastalığa ve hasta bireylere karşı olumlu tutumlarının yine düşük seviyelerde olduğu görüldü. Sağlık çalışanlarının AIDS Bilgi Ölçeği puanı ile AIDS Tutum Ölçeği puanı arasındaki korelasyon incelendiğinde, zayıf fakat anlamlı ve pozitif yönlü bir ilişki saptanmış, bu da sağlık çalışanlarının AIDS bilgi düzeyinin arttıkça, AIDS'e karşı tutumlarının da daha olumlu olduğunu göstermiştir. Sağlık çalışanlarının HIV/AIDS konusundaki bilgi düzeyleri arttıkça, bu hastalığa karşı daha utanılacak ve damgalayıcı bir hastalık olarak baktıkları görülmüş, fakat bu hastalara karşı daha olumlu tutum ve davranışlar sergilediği görülmüştür. 18-35 yaş aralığında olan sağlık çalışanlarının HIV/AIDS konusundaki bilgi düzeylerinin ve HIV/AIDS'e karşı olumlu tutumlarının, 36-65 yaş aralığındaki sağlık çalışanlarından daha yüksek olduğu görüldü. Sağlık çalışanlarının cinsiyetinin ve medeni durumunun HIV/AIDS konusunda bilgi düzeyini anlamlı derecede etkilemediği fakat kadınların erkeklere göre ve bekarların evlilere göre HIV/AIDS'li hastalara karşı daha olumlu tutum ve davranışlarda bulunduğu görüldü. Çalışmamızda eğitim durumu üniversite ve üstünde olan sağlık çalışanlarının HIV/AIDS hastalığı hakkındaki bilgi düzeylerinin, eğitim durumu lise ve altında olan sağlık çalışanlarından anlamlı derecede yüksek olduğu görülmesine rağmen bu hastalara karşı tutumları arasında anlamlı fark izlenmedi. Çalışmamızda doktorların HIV/AIDS konusundaki bilgi düzeyinin hemşirelerden yüksek olduğu, hemşirelerin ise diğer sağlık çalışanlarından anlamlı derece yüksek olduğu görüldü. Yaptığımız çalışmada doktorların HIV/AIDS konusunda bilgilerinin iyi düzeyde, hemşirelerin düşük düzeyde ve diğer sağlık çalışanlarının ise çok düşük düzeyde olduğu görüldü. Doktor ve hemşirelerin AIDS'li bireylere karşı olumlu tutum ve davranışlarının diğer sağlık çalışanlarına göre daha yüksek olduğu görüldü. Fakat sonuç olarak doktorların ve hemşirelerin de ölçek bazında bu hastalığa karşı tutumlarının iyi olmadığı görüldü. Çalışmamızda meslekteki çalışma süresi 1-10 yıl arasında olanların HIV/AIDS konusundaki bilgi düzeyinin ve AIDS'li hastalara karşı olumlu tutumlarının, meslekteki çalışma süresi ≥11 yıl olan sağlık çalışanlarından daha yüksek olduğu görüldü. AIDS hakkında eğitim alan sağlık çalışanlarının bilgi düzeylerinin daha yüksek olduğu görüldü. Çalışmamızda doktorların HIV/AIDS konusunda hemşirelerden; hemşirelerin ise diğer sağlık çalışanlarından daha fazla eğitim aldığı görüldü. Çalışmamızda kesici-delici alet yaralanması yaşadığını belirten sağlık çalışanlarının HIV/AIDS konusundaki bilgi düzeylerinin kesici-delici alet yaralanması yaşamayanlara göre daha yüksek olduğu görüldü. Çalışmaları sırasında kesici delici alet yaralanması yaşayan ve hastanın vücut sekresyonlarına maruz kalan sağlık çalışanlarının bu temasları bildirmeme oranları yüksekti (%66,8) ve bildirmeme nedenlerine en sık olarak“önemsemedim”cevabı verildi. Tartışma ve Sonuç: Sonuç olarak sağlık çalışanlarının HIV/AIDS konusunda bilgi düzeylerinin istenilen seviyede olmadığı görüldü. Bundan dolayı hastanede çalışan; doktorlar dahil tüm sağlık çalışanlarına HIV/AIDS hastalığı, hastalıktan korunma yolları ve HIV/AIDS hastalarına karşı tutum ve davranışların düzeltilmesi ile ilgili eğitimler verilmesi gerekmektedir. Bunun için de belirli komitelerin kurulması ve sık aralıklarla güncel bilgiler ile sağlık çalışanlarının aydınlatılması HIV/AIDS hastalarının eşit şartlarda, olumsuz tutumlara maruz kalmadan tedavi almasında son derece faydalı olacaktır. Hastanede çalışan sağlık çalışanlarından lise ve altında eğitim seviyesine sahip kişilerin de olmasından dolayı temel eğitim ders müfredatına, ilköğretimden başlayarak tüm öğrencileri kapsayan, yaşa göre yapılandırılmış cinsel sağlık eğitimi eklenmesi, kitle iletişim araçlarının HIV/AIDS dahil cinsel sağlık konularında bilimsel araştırmalarca kanıtlanmış doğru ve kaliteli bilgiyi sunma aracı olarak kullanılması, toplumda HIV/AIDS'e karşı bilinçli ve ön yargısız toplum yetiştirilmesinde faydalı olacaktır.
Özet (Çeviri)
YYÜ Evaluation of the Knowledge, Attitudes and Behaviors of Health Workers at Dursun OdabaĢı Medical Center About HIV/AIDS Disease. Van Yüzüncü Yıl University Faculty of Medicine, Department of Infectious Diseases and Clinical Microbiology. Master thesis. Van 2024. Introduction and Purpose: Acquired immunodeficiency syndrome (AIDS) is a chronic infectious disease that increases in all age groups, especially in young people, throughout the world, for which there is no vaccine, and which negatively affects the quality of life of patients. AIDS patients are not only excluded by society, but also exposed to discriminatory and stigmatizing attitudes of healthcare professionals. In improving the quality of health care services provided to individuals with HIV/AIDS, the training received during the vocational training process will ensure that patients receive quality, prejudice-free and equal health care services. In our study, it was aimed to evaluate the knowledge, attitudes and behaviors of healthcare professionals at Van YYÜ Dursun OdabaĢı Medical Center about HIV/AIDS disease and to analyze the factors related to these, to determine the units according to their knowledge level and to provide training accordingly. Materials and methods: After receiving approval from the ethics committee of Yüzüncü Yıl University Dursun OdabaĢ Medical Center, a cross-sectional survey was conducted including 500 healthcare professionals working at Van Yüzüncü Yıl University Dursun OdabaĢı Medical Center. The study was conducted between April 2023 and May 2023. Data were collected using the Sociodemographic Information Form, AIDS Knowledge Scale (ABÖ) and AIDS Attitude Scale (ATÖ). Permission to use the scales was obtained from the scale owners via email. The data was collected with the Data Collection Form, which included a total of 57 questions, including sociodemographic characteristics with 8 questions, a questionnaire indicating the status of healthcare workers before and after HIV/AIDS contact with 11 questions, the AIDS Knowledge Scale with 21 questions, and the AIDS Attitude Scale with 17 questions. The scores to be obtained from the AIDS Knowledge Scale range from 0 to 21, and the scores from the AIDS Attitude Scale vary from 17 to 85, with higher scores meaning higher knowledge and more positive attitudes, respectively. SPSS (Statistical Package for Social Sciences) program version 21 was used to analyze the data. Descriptive statistics were made by calculating percentage distribution, mean, standard deviation, median, minimum and maximum according to variable type. In analytical statistics, Student's T, Mann-Whitney U, ANOVA, Kruskal-Wallis, Chi-Square, Fisher's Exact, Spearman Correlation Tests were used depending on the variable type, number of categories and distribution characteristics. Results: The average AIDS Knowledge Scale score of the healthcare professionals included in the study is 12.8 ± 4.9, and the AIDS Attitude Scale average score is 48.7 ± 11.3. In our study, it was observed that the knowledge of health workers about HIV/AIDS was low and the positive attitudes of health workers towards the disease and sick individuals were also low. When the correlation between the AIDS Knowledge Scale score and the AIDS Attitude Scale score of healthcare professionals was examined, a weak but significant and positive relationship was detected, showing that as the level of AIDS knowledge of healthcare professionals increases, their attitudes towards AIDS become more positive. As the level of knowledge of healthcare professionals about HIV/AIDS increased, it was observed that they viewed this disease as a more shameful and stigmatizing disease, but they exhibited more positive attitudes and behaviors towards these patients. It was observed that the knowledge level of health workers between the ages of 18-35 and their positive attitudes towards HIV/AIDS were higher than the health workers between the ages of 36-65. It was observed that the gender and marital status of healthcare professionals did not significantly affect the level of knowledge about HIV/AIDS, but women had more positive attitudes and behaviors towards HIV/AIDS patients than men and single people had more positive attitudes and behaviors than married people. In our study, although it was observed that the level of knowledge about HIV/AIDS disease of healthcare professionals with a university degree or higher was significantly higher than that of healthcare professionals with a high school education or lower, no significant difference was observed between their attitudes towards these patients. In our study, it was seen that the level of knowledge of doctors about HIV/AIDS was higher than nurses, and nurses were significantly higher than other healthcare professionals. In our study, it was seen that doctors' knowledge about HIV/AIDS was at a good level, nurses were at a low level, and other healthcare professionals were at a very low level. It was observed that doctors and nurses had higher positive attitudes and behaviors towards individuals with AIDS than other healthcare professionals. However, as a result, it was seen that doctors and nurses did not have good attitudes towards this disease on a scale basis. In our study, it was observed that the level of knowledge about HIV/AIDS and positive attitudes towards patients with AIDS were higher among those who had worked in the profession for 1-10 years than the healthcare workers with ≥11 years of experience in the profession. It was observed that the knowledge vii level of healthcare professionals who received training about AIDS was higher. In our study, doctors asked nurses about HIV/AIDS; It was observed that nurses received more training than other healthcare professionals. In our study, it was observed that the level of knowledge about HIV/AIDS among healthcare workers who reported having experienced stab wounds was higher than those who had not experienced stab wounds. The rate of healthcare workers who suffered stab wounds and were exposed to patient body secretions during their work not reporting these contacts was high (66.8%), and the most common reason for not reporting was“I don't care”. Discussion and Conclusion: As a result, it was seen that the knowledge level of healthcare professionals about HIV/AIDS was not at the desired level. Therefore, working in the hospital; All healthcare professionals, including doctors, need to be trained on HIV/AIDS disease, ways to prevent the disease, and improving attitudes and behaviors towards HIV/AIDS patients. For this purpose, establishing certain committees and informing healthcare professionals with updated information at frequent intervals will be extremely useful in ensuring that HIV/AIDS patients receive treatment under equal conditions and without being exposed to negative attitudes. Since there are healthcare professionals working in the hospital who have high school education or lower, sexual health education structured according to age, covering all students starting from primary school, should be added to the basic education curriculum, and mass media should provide accurate and quality information proven by scientific research on sexual health issues, including HIV/AIDS. Using it as a presentation tool will be beneficial in raising a society that is conscious and free of prejudice against HIV/AIDS.
Benzer Tezler
- Van Y.Y.Ü. Tıp Fakültesi asistan ve intern hekimleri ile van ilinde çalışan aile hekimlerinin temel yaşam desteği ve ileri kardiyak yaşam desteği konularındaki bilgi düzeyinin değerlendirilmesi
Evaluation of the level of knowledge of Van Y.Y.U. Faculty of Medicine intern and assistant physicians and family physicians working in van province on basic life support and advanced cardiac life support
İLHAMİ DEMİR
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
Aile HekimliğiVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSEYİN AVNİ ŞAHİN
- Van Y.Y.Ü. Tıp Fakültesi'nde COVID-19 pandemi sürecinde görev yapan sağlık çalışanlarının depresyon düzeylerinin belirlenmesi ve etkileyen faktörlerinin incelenmesi
Determining depression levels andexamining the affecting factors of HEALTH workersworking in the process of COVİD-19 pandemic at VanY.Y.U. Faculty of Medicine
ÖZNUR SÜSLÜ KEPENEK
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Aile HekimliğiVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET EMİN LAYIK
- Pürülen menenjitte prognostik faktörler
Başlık çevirisi yok
OĞUZ TUNCER
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2001
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıYüzüncü Yıl ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF.DR. DURSUN ODABAŞI
- Metastatik mide kanserli hastalarda tedavi öncesi ve tedavi sonrası serum tümör belirteç düzeylerindeki değişim ile sağkalım süreleri arasındaki ilişki
Relevance between changes in the serum levels of tumor markers before and after treatment and survival time in patients with metastatic gastric cancer
MEHMET SIDDIK KARTAL
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2016
OnkolojiYüzüncü Yıl Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ERKAN DOĞAN
- Dahiliye/hematoloji birimlerine başka klinikler tarafından değerlendirilmek üzere konsulte edilen ve dissemine intravasküler koagülasyon tanısı alan olguların retrospektif değerlendirilmesi
Retrospective evaluation of cases consulted to haematology/ internal medicine by other clinics and diagnosed as disseminated intravascular coagulation
ÖMER CANDAR
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2017
HematolojiYüzüncü Yıl Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CENGİZ DEMİR