Mehmed Zihni Efendi ve el-Hakâik isimli eserinin değerlendirilmesi
Evaluation of Mehmed Zihni Efendi and his work named al-Hakâik
- Tez No: 899497
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MUSTAFA CELİL ALTUNTAŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Hadis Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 284
Özet
İslâm Dininin doğru anlaşılması ve yaşanması bakımından önemli bir konumda bulunan, canlılığını ve sürekliliğini koruyan hadis ve sünnet, dininin iki ana kaynağından birini oluşturmaktadır. Bu anlamda böylesine önemli bir konumda bulunan hadis ve sünnetin anlaşılmasına yönelik günümüze kadar tercüme ve şerh türü pek çok çalışma yapılmıştır. Bu çalışmalardan biri de Osmanlı'nın son dönem önemli alimlerinden biri olan Mehmed Zihni Efendi'ye aittir. Tezimizin ana konusunu teşkil eden“el-Hakâik mimmâ fi'l-câmi'i's-sağîr ve'l-meşârik Min Hadîsi hayri'l-halâik”isimli matbu ve mahtut kısımları haiz olan çalışma Zihni Efendi'nin belirli kriterlere göre meydana getirdiği bir eserdir. Osmanlı coğrafyasında pek kıymet verilen, medreselerde okutulan“el-Câmiu's-sağîr”ve“Meşâriku'l-envâr”dan seçilen rivayetler ve bu rivayetlerin tercümesiyle beraber kimi zaman kısa kimi zaman da uzun açıklamalardan meydana gelen eser, yazma halindeki 294 numaralı birinci defteri özelinde detaylıca incelenerek tetkike tabi tutulmuştur. Zihni Efendi'nin eserini oluştururken hangi hususları göz önünde bulundurduğu tespit edilerek hadis tercüme ve şerh yöntemi ortaya konmuştur. Eserin müellifi Zihni Efendi'nin hayatı hakkında her ne kadar daha önce farklı çalışmalar hazırlanmış olsa da özellikle devlet arşivleri başta olmak üzere hatıra türü yayınlar ve muhtelif kaynaklardan tespit edilen yeni bilgiler ışığında hayatı ve eserlerinin yeniden çalışılmasına ihtiyaç duyulmuş ve biyografisi tezimizde ayrı bir bölüm olarak detaylıca incelenmiştir.
Özet (Çeviri)
The hadith and sunnah, which have an important position in terms of the correct understanding and living of the Islamic Religion and which maintain their vitality and continuity, constitute one of the two main sources of the religion. In this sense, many translations and commentaries have been made in order to understand the hadith and sunnah, which are in such an important position. One of these works belongs to Mehmed Zihni Efendi, one of the most important scholars of the late Ottoman period. The main subject of our thesis,“al-Haqa'iq mimmā fi'l-jāmi'i's-sagīr wa'l-mashārik min hadīth-i hayri'l-halā'iq”, which is a work that Zihni Efendi created according to certain criteria. The work, which consists of narrations selected from“Jāmi al-sagīr”and“Mashārik al-anwār”, which are highly valued in the Ottoman geography and taught in madrasas, and the translation of these narrations, as well as sometimes short and sometimes long explanations, has been examined and analyzed in detail in the first book numbered 294 in manuscript form. Zihni Efendi's method of hadith translation and commentary is revealed by determining which issues he took into consideration while composing his work. Although different studies have been prepared about the life of Zihni Efendi, the author of the work, there was a need to re-study his life and works in the light of new information identified from memoirs and various sources, especially from state archives, and his biography was examined in detail as a separate chapter in our thesis.
Benzer Tezler
- Mehmed Zihni Efendi'nin Arap lügatçiliğindeki yeri
Mehmed Zihni Efendi at Arabic lexicography
ELİF GÜL GÖKHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Doğu Dilleri ve EdebiyatıMarmara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ALİ BENLİ
- El-Kavlü'l-Ceyyid Fi Şerhi Ebyâti't-Telhîs metin-inceleme (s.404-528)
El-Kavlü'l-Ceyyid Fi Şerhi Ebyâti't-Telhîs text-analyze (p.404-528)
HOSSAM HASSAN MOHAMED SAAD MANAA HOSSAM HASSAN MOHAMED SAAD MANAA
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YAKUP POYRAZ
- Mehmed Zihni Efendi'nin ilmi şahsiyeti, kıraat ilmine katkısı, tecvid ilmi açısından el-Kavlü's-Sedid fi İlmi't-Tecvid adlı eserin değerlendirilmesi
The assessment of Mehmet Zihni Efendi's work of 'el-Kavlu's –Sedid fi İlmi't-Tecvîd' in terms of Mehmet Zihni Efendi's scientific personage, his contribution to the science of reading Koran (Qiraat), and in terms of the science of tajweed
RAMAZAN ÖZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
DinNecmettin Erbakan ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ALİ ÇİFTCİ
- El-Kavlü'l-Ceyyid fi şerhi Ebyâti't-Telhîs (s.1-130) inceleme-metin
El-Kavlü'l-Ceyyid fi şerhi Ebyâti't-Telhîs (p. 1-130) search-text
FERHAT ALTUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AHMET YENİKALE
- El-Kavlü'l-Ceyyid fi Şerhi Ebyâti't-Telhîs metin-inceleme (S.131-265)
El-Kavlü'l-Ceyyid fi Şerhi Ebyâti't-Telhîs text-search (P.131-265)
HÜSEYİN CEVİZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Türk Dili ve EdebiyatıKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YAKUP POYRAZ