Uzunyayla Platosu Çerkez köylerinin kültürel ekolojisi
Cultural ecology of Uzunyayla Plateau Circassian villages
- Tez No: 899512
- Danışmanlar: PROF. DR. SALİH CEYLAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Coğrafya, Geography
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Coğrafya Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 124
Özet
Bu çalışma bir yüksek lisans tezi olup“Kültürel Ekoloji”konusunda yapılmıştır. Bir kültür mozaiği olan Türkiye'nin kültürel bir ögesi olan ve Osmanlı Devleti'nin son zamanlarında yoğun bir göç/sürgün ile bu topraklara gelen“Çerkez Kültürü”incelenmiştir Kültürel özelliklerin coğrafi sorunlara uygulanması konusunun temelini Philip Wagner ve Marvin W. Mikesell (1962)'in birbiriyle ilişkili beş ana kavramın oluşturduğunu ve bunlardan birinin de“Kültürel Ekoloji”olduğunu ileri sürerler. Bu çalışma yapılırken göç ile hangi kültürel ögeler korunmuş, hangileri değişmiş ve bozulmaya uğramış, hangilerinde Anadolu kültürü ile adaptasyon yaşanmış, bunlar üzerine değinilmiştir. Çalışmamızın konusunu,“Uzunyayla Platosu Üzerindeki Çerkez köylerinin Kültürel Ekolojisi”oluşturmaktadır. Bu çalışmada, 1864 yılında ana vatanlarından sürgün ile Osmanlı/Anadolu topraklarına gelen ve ülkemizin kültürel bir parçası olan“Çerkez Kültürü”incelenmeye çalışılmıştır. Doğa ve insanın var olduğu günden beri süre gelen karşılıklı etkileşimi ve bunun sonucunda ortaya çıkmış olan olaylar ve olguların uzun süreçler içerisinde belirli bir sistem oluşturması ile kültür, doğal olayların karşılıklı etkileşimleri sonucu oluşan olgu ve olaylara ise ekoloji ismi verilmektedir. Kültürel ekoloji ise bu olay ve olguların karşılıklı etkileşimini inceleyen coğrafyanın bir alt dalını oluşturmaktadır. Örneklem olarak beş adet köy seçilmiş olup Uzunyayla Platosu üzerindeki Çerkez köylerinde yaşayanların kültür-çevre etkileşimi ve bunlardan elde edilen bulgulara yer verilmiştir. (Farklı köylerden elde edilebilecek verilerle de daha farklı sonuçlar ortaya konulabilir.) Ülkemizde kültürel ekoloji alanında yapılmış sınırlı çalışmalar nedeniyle bu çalışmanın ''Kültürel Coğrafya'' alanında önemli bir boşluğu dolduracağı kanaatindeyiz. Bundan sonra başka kültürlere yönelik bu alanla ilgili çalışma yapacak kişilere ve kültüre bir katkısı olmasını umuyoruz. Kültürel ekolojik çalışmalar bu doğrultuda gelişerek doğal olaylar ile beşerî olayların karşılıklı etkileşimini inceleyen bir bilim dalı olmuştur. Çalışma konumuz olan Uzunyayla platosu Çerkez köylerinin kültürel ekolojisi de insan ve mekan arasındaki bu karşılıklı etkileşimi en iyi yansıtması nedeniyle araştırma sahası olarak seçilmiş ve araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden Fenomenolojik desenle çalışılmıştır. Çalışma altı (6) bölümden oluşmaktadır. Söz konusu bu bölümlerin her birinde arazi çalışmaları, gözlem ve mülakat teknikleri çalışmanın en önemli veri toplama aşamasını oluşturmaktadır. Elde edilen bulgular; Anadolu topraklarına sürgün edilen ve öncesinde kendi rızalarıyla gelen Çerkezlerin yaşadıkları bölgeye uyum sağayarak anavatanlarından getirdikleri kültürel ögelerin büyük kısmını koruyabilmiş, fakat son dönemlerde ortaya çıkan popüler kültürün etkisiyle dil başta olmak üzere aile yapısında değişimlerin de olduğunu göstermektedir. Çalışmanın bulgularından çıkan sonuç herhangi bir bölgede var olan ya da var olmuş olan kültürel grupların yapıları incelenirken sadece beşerî unsurlar değil bu kültürel ögeleri oluşturan fiziki faktörlerin de hesaba katılmasıdır. Her ne kadar kültür beşerî coğrafyanın inceleme alanı olsa da tüm kültürler bir bakıma determinist bir oluşum sürecinden geçmektedir. Bu konuda yapılacak çalışmalara katkı sağlayacak olan çalışmamızın tüm coğrafya camiasına faydalı olacağı düşünülmüştür.
Özet (Çeviri)
This study is a master's thesis and was conducted on the subject of“Cultural Ecology”.“Circassian Culture”, which is a cultural element of Turkey, which is a cultural mosaic, and came to these lands with an intense migration/exile in the last years of the Ottoman Empire, has been examined. The basis of the application of cultural features to geographical problems is Philip Wagner and Marvin W. Mikesell (1962). They argue that it consists of five main interrelated concepts and one of them is“Cultural Ecology”. While carrying out this study, it was mentioned which cultural elements were preserved due to migration, which ones changed and deteriorated, and which ones experienced adaptation with Anatolian culture. The subject of our study is“Cultural Ecology of Circassian Villages on the Uzunyayla Plateau”. In this study, we tried to examine the“Circassian Culture”, which was exiled from their homeland in 1864 and came to the Ottoman/Anatolian lands and is a cultural part of our country. The mutual interaction between nature and humans that has been going on since the day they existed and the events and phenomena that have emerged as a result of this forming a certain system over long periods is called culture, and the phenomena and events that occur as a result of the mutual interactions of natural events are called ecology. Cultural ecology, on the other hand, constitutes a sub-branch of geography that examines the interaction of these events and phenomena. Five villages were selected as a sample, and the culture-environment interaction of the people living in the Circassian villages on the Uzunyayla Plateau and the findings obtained from them are included. (Different results may be obtained with data obtained from different villages.) We believe that this study will fill an important gap in the field of“Cultural Geography”due to the limited studies done in the field of cultural ecology in our country. We hope that it will contribute to the culture and people who will work on this field for other cultures in the future. Cultural ecological studies have developed in this direction and become a branch of science that examines the interaction of natural events and human events. The cultural ecology of the Circassian villages of the Uzunyayla plateau, which is our study subject, was chosen as the research area because it best reflects this mutual interaction between people and space, and the research was studied with the phenomenological pattern, one of the qualitative research methods. The study consists of six (6) chapters. In each of these sections, field studies, observation and interview techniques constitute the most important data collection phase of the study. Findings obtained; It shows that the Circassians, who were exiled to Anatolian lands and came with their own consent, were able to adapt to the region they lived in and preserve most of the cultural elements they brought from their homeland, but with the influence of the popular culture that has emerged in recent times, there have also been changes in the family structure, especially in language. The result of the findings of the study is that when examining the structures of cultural groups that exist or have existed in any region, not only human elements but also the physical factors that form these cultural elements should be taken into account. Although culture is the field of study of human geography, all cultures go through a deterministic formation process in a way. We hope that our study, which will contribute to the studies on this subject, will be beneficial to the entire geography community.
Benzer Tezler
- Ayvalıtohma Çayı Havzası aşağı çığırının jeomorfolojisi
Geomorphology of Ayvalitohma Stream Basin lover course
COŞKUN KAYA
- Kangal havzasının (Sivas) jeomorfolojisi
Geomorphology of the Kangal basin (Sivas)
MURAT SUNKAR
Doktora
Türkçe
2006
CoğrafyaFırat ÜniversitesiCoğrafya Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ALİ ÖZDEMİR
PROF. DR. SAADETTİN TONBUL
- Uzunyayla Çerkeslerinde ritüel oyun ve karnaval
Uzunyayla Circassians: Ritual, play and carnaval
DİJAN ÖZKURT
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
SosyolojiMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SİBEL YARDIMCI
- Bir etnik grubun hayatta kalma, süreğenliğini sağlama ve kültürel aktarım pratikleri: 20. yüzyılda Uzunyayla Çerkesleri örneği
One ethnic group's survival, providing contunied and practices of cultural transmission: The Circassians of the 20th century Uzunyayla
HAMİT YÜKSEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
SosyolojiErciyes ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. KORAY DEĞİRMENCİ