Öğretmen algılarına göre okul yöneticilerinin toksik liderlik davranışları ile psikolojik iklim arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationship between toxic leadership behaviors of school managers and psychological climate
- Tez No: 900387
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ESRA TÖRE
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 137
Özet
Bu araştırmanın amacı, öğretmen algılarına göre okul yöneticilerinin toksik liderlik davranışları ile psikolojik iklim algıları arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Araştırma ilişkisel tarama deseni ile yürütülmüştür. Araştırmanın evreni 2022-2023 eğitim ve öğretim yılında İstanbul ili Küçükçekmece ilçesinde devlet okullarında görev yapmakta olan öğretmenler oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemi kolay ulaşılabilir örnekleme yöntemi ile belirlenmiş 385 öğretmendir. Araştırmada Kişisel Bilgi Formu, Toksik Liderlik Ölçeği (TLÖ) ve Psikolojik İklim Ölçeği (PİÖ) veri toplama aracı olarak kullanılmıştır. Öğretmenlerin ölçeklerden aldıkları puanlar, ağırlıklı ortalama ve standart sapma ile farklılıklara yönelik analizler Mann-Whitney U testi ve Kruskal-Wallis testleri ve değişkenler arasındaki ilişkiler ise Spearman Brown Sıra Farkları Korelasyon Katsayısı analizi ile analiz edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre okul yöneticilerinin toksik liderlik davranışları, değer bilmezlik ve çıkarcılık alt boyutlarında çok düşük düzeyde, olumsuz ruh hali ve bencillik alt boyutlarında ise düşük düzeyde olduğu belirlenmiştir. Öğretmenlerin görev yaptıkları okulların psikolojik iklimine yönelik algıları yüksek düzeydedir. Okul yöneticilerinin toksik liderlik davranışlarını ilişkin öğretmen algılarında yaşları, medeni durumları, görev yaptıkları okul türü, kıdemleri ve okulda çalışma yıllarına göre farklılıklar tespit edilirken; cinsiyetlerine göre farklılıklar belirlenmemiştir. Öğretmenlerin psikolojik iklim algıları cinsiyetleri, okul türü, kıdemler, okulda çalışma yıllarına göre farklılaşırken; medeni durum farklılaşmamaktadır. Araştırmada öğretmen algılarına göre okul müdürlerinin değer bilmezlik, bencillik, çıkarcılık, olumsuz ruh hali ve genel toksik liderlik özellikleri ile psikolojik iklimleri arasında negatif yönde orta düzeyde anlamlı ilişkiler bulunmuştur.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to examine the relationship between school managers' toxic leadership behaviors and psychological climate perceptions according to teacher perceptions. Relational corelation design, one of the quantitative research designs, was used in the research. The universe of the research consists of teachers working in public schools in Küçükçekmece district of Istanbul in the 2022-2023 academic year. The sample of the research is 385 teachers who were determined by the easily accessible sampling method. Personal Information Form, Toxic Leadership Scale (TLS) and Psychological Climate Scale (PCS) were used as data collection tools in the study. The scores obtained by the teachers from the scales, weighted average and standard deviation, and analyzes for differences were analyzed by Mann-Whitney U test and Kruskal-Wallis tests, and the relations between variables were analyzed by Spearman Brown Rank Correlation Coefficient analysis. According to the results of the research, it was determined that school administrators' toxic leadership behaviors were at a very low level in the sub-dimensions of ignorance and self-interest, and at a low level in the sub-dimensions of negative mood and selfishness. Teachers' perceptions of the psychological climate of the schools they work in are at a high level. While teacher perceptions of school administrators regarding toxic leadership behaviors differ according to teachers' age, marital status, type of school they work in, seniority and working years at school; does not differ according to the gender variable. While teachers' perceptions of psychological climate differ according to gender, school type, seniority, and working years at school; marital status does not differ. In the study, according to teachers' perceptions, a moderately significant negative relationship was found between school principals' ignorance, selfishness, self-interest, negative mood and general toxic leadership characteristics, and their perceptions of supportive management, organizational contribution and approval, self-expression, role clarity and general psychological climate.
Benzer Tezler
- Okul yöneticilerinin toksik liderlik davranışları ile öğretmenlerin depresyon, anksiyete, stres ve iş anlamı arasındaki ilişkinin incelenmesi
Ivestigation of the relationship between school administrators' toxic leadership behaviours and teachers' depression, anxiety, stress and meaning of work
GÖNÜL GÜL YILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimSivas Cumhuriyet ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAKAN SARIÇAM
- Okul yöneticilerinin toksik (zehirli) liderlik davranışları ile öğretmenlerin tükenmişlik düzeyleri arasındaki ilişki
The Relationship Between The Toxic Leadership Behaviours of School Principals and The Level of Burnout of Teachers
HAKAN ÇETİNKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Eğitim ve ÖğretimPamukkale ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AYDAN ORDU
- Okul yöneticilerinin toksik liderlik davranışları ile beden eğitimi ve spor öğretmenlerinin mesleki tükenmişlik düzeyleri arasındaki ilişkilerin incelenmesi
Review of the school managers between the textical leadership behavior and the vocational consultancy levels of sports teachers
MEHMET ÜNSAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
SporBayburt ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İSMAİL KARATAŞ
- Öğretmenlerin okul yöneticilerinin toksik liderlik davranışlarına ilişkin algıları ile performansları arasındaki ilişki
The relationship between teachers' performance and perceptions regarding school managers' toxic leadership behavior
LALA MAMMADOVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimSiirt ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUHAMMET BAKİ MİNAZ
- Öğretmen algılarına göre okul yöneticilerinin etik liderlik davranışlarının örgüt kültürü üzerine etkisi: Düzce ili örneği
The effects of ethical leadership behaviors of school administrators organisation culture according to teachers' perceptions: Sample of Düzce city
ESEF HAKAN TOYTOK
Doktora
Türkçe
2014
Eğitim ve ÖğretimAbant İzzet Baysal ÜniversitesiEğitim Yönetimi ve Denetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞADUMAN KAPUSUZOĞLU