Geri Dön

Okul yöneticilerinin toksik liderlik davranışları ile öğretmenlerin depresyon, anksiyete, stres ve iş anlamı arasındaki ilişkinin incelenmesi

Ivestigation of the relationship between school administrators' toxic leadership behaviours and teachers' depression, anxiety, stress and meaning of work

PDF İndir

  1. Tez No: 908351
  2. Yazar: GÖNÜL GÜL YILDIZ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. HAKAN SARIÇAM
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Liderlik, Toksik Liderlik, Depresyon, Anksiyete, Stres, İş Anlamı, Leadership, Toxic Leadership, Depression, Anxiety, Stress, Work and Meaning
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Sivas Cumhuriyet Üniversitesi
  10. Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 162

Özet

Araştırmanın temel amacı, Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı resmi ve özel ilkokul, ortaokul ve liselerde görev yapan öğretmenlerin algılarına göre okul müdürlerinin toksik liderlik davranış düzeyleriyle öğretmenlerin depresyon, anksiyete, stres ve iş anlamı arasında ilişki olup olmadığını belirlemek, varsa bu ilişkinin gücü ve düzeyini saptamaktır. Ayrıca öğretmenlerin algıladıkları toksik liderlik, depresyon, anksiyete, stres ve iş anlam puanlarının kıdem, çalıştıkları okul türü ve branşları gibi çeşitli değişkenlere göre farklılık gösterip göstermediğini tespit etmektir. Okul yöneticilerinin toksik liderlik eğilimlerinin öğretmenler üzerindeki etkilerini göstermek adına çalışma önem arz etmektedir. Çalışma nicel araştırma yöntemlerinden nedensel karşılaştırma deseniyle yürütülmüştür. Araştırmanın evrenini, Sivas il merkezinde bulunan öğretmenler; çalışma grubunu ise 40 okuldan hem resmi hem de özel ilköğretim ve liselerde çalışan 434 öğretmen oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak Katılımcı Bilgi Formu, Toksik Liderlik Ölçeği, Depresyon Anksiyete Stres Ölçeği ve İş Anlamı Ölçeği kullanılmıştır. Normal dağılan verilerin çözümlenmesinde parametrik testlerden yararlanılmıştır. Elde edilen sayısal datalar SPSS 23.0 paket programı yardımıyla analiz edilmiştir. Araştırma bulgularına göre müdürlerin toksik liderlikleri ile öğretmenlerin depresyon, anksiyete, stres ve iş anlamı düzeyleri arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişkiler vardır. Bekâr öğretmenler idarecilerini evli öğretmenlere göre daha toksik algılamaktadır. Algılanan idareci Toksik liderlik düzeyi ile öğretmenlerin iş anlamı arasında düşük düzeyde, anlamlı ilişki söz konusudur. Ayrıca kadın öğretmenlerin erkek öğretmenlere göre, bekâr öğretmenlerin evli öğretmenlere göre ve eğitim durumu doktora seviyesinde olan öğretmenlerin lisans ve yüksek lisans olan öğretmenlere göre depresyon, anksiyete ve stres puanlarının daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. Araştırmada dikkat çeken bir veri de, öğretmenlerin %58'inin depresyon, %57'sinin anksiyete, %38'inin stres belirtileri sergilemeleridir. Araştırma bulguları önceki araştırmalara dayanarak tartışılmıştır. Araştırmada öğretmen algılarına göre, okul müdürlerinin toksik liderlik davranışları yüksek düzeylerde belirlenmiş olduğundan toksik lider davranışlarının yerine etkin liderlik davranışlarının yerleştirilmesini amaçlayan hizmet içi eğitim programlarının geliştirilmesi, yöneticilerin çalışanlarını daha iyi anlamaları ve etkili iletişim kurabilmeleri için eğitimler düzenlenmesi, deneyimli yöneticilerin yeni yöneticilere mentorluk yapmaları sağlanarak, bilgi ve deneyim transferiyle desteklenmeleri önerilebilir. Araştırma öğretmenlerin depresyon, anksiyete ve stres belirtilerinin yüksek düzeylerde seyrettiğini gösterdiği için acilen ruh sağlığı semptomlarına yönelik ayrı ayrı başa çıkma ve müdahale programlarının geliştirilerek uygulanması, danışmanlık hizmetleri, stres yönetimi eğitimleri, destek grupları oluşturularak öğretmenlerin stres ile başa çıkmaları kolaylaştırılabilir.

Özet (Çeviri)

The main purpose of the study is to determine whether there is a relationship between the toxic leadership behaviour levels of school principals and teachers' depression, anxiety, stress and work meaning according to the perceptions of teachers working in public and private primary, secondary and high schools affiliated to the Ministry of National Education, and to determine the strength and level of this relationship, if any. In addition, to determine whether teachers' perceived toxic leadership, depression, anxiety, stress and work meaning scores differ according to various variables such as seniority, the type of school they work in and their branches. The study is important to show the effects of toxic leadership tendencies of school administrators on teachers. The study was carried out using a causal comparative design, which is one of the quantitative research methods. The population of the study consists of teachers in Sivas city centre and the study group consists of 434 teachers working in both public and private primary and high schools from 40 schools. Participant Information Form, Toxic Leadership Scale, Depression Anxiety Stress Scale, and Work and Meaning Scale were used as data collection tools. Parametric tests were used to analyse the normally distributed data. The numerical data obtained were analysed with the help of SPSS 23.0 package programme. According to the findings of the study, there are statistically significant relationships between principals' toxic leadership and teachers' levels of depression, anxiety, stress and work meaning. Single teachers perceived their principals as more toxic than married teachers. There is a low level, significant relationship between perceived toxic leadership level and teachers' work meaning. In addition, it was found that female teachers had higher depression, anxiety and stress scores than male teachers, single teachers had higher depression, anxiety and stress scores than married teachers, and teachers with doctoral level of education had higher depression, anxiety and stress scores than teachers with bachelor's and master's level of education. Another striking data in the study is that 58% of the teachers exhibited symptoms of depression, 57% of them exhibited symptoms of anxiety and 38% of them exhibited symptoms of stress. The findings of the study are discussed based on previous researches. According to the perceptions of teachers in the study, since toxic leadership behaviors of school principals were determined to be at high levels, it can be suggested that in-service training programs aimed at replacing toxic leadership behaviors with effective leadership behaviors should be developed, training should be organized so that managers can better understand their employees and communicate effectively, experienced managers should be provided to mentor new managers, and they should be supported with knowledge and experience transfer. Since the study shows that teachers have high levels of depression, anxiety and stress symptoms, separate coping and intervention programs should be urgently developed and implemented for mental health symptoms, counseling services, stress management trainings, and support groups should be created to facilitate teachers' coping with stress.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    481780

    Okul yöneticilerinin toksik (zehirli) liderlik davranışları ile öğretmenlerin tükenmişlik düzeyleri arasındaki ilişki

    The Relationship Between The Toxic Leadership Behaviours of School Principals and The Level of Burnout of Teachers

    HAKAN ÇETİNKAYA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Eğitim ve ÖğretimPamukkale Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. AYDAN ORDU

  2. Tez No

    704704

    Öğretmenlerin okul yöneticilerinin toksik liderlik davranışlarına ilişkin algıları ile performansları arasındaki ilişki

    The relationship between teachers' performance and perceptions regarding school managers' toxic leadership behavior

    LALA MAMMADOVA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Eğitim ve ÖğretimSiirt Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ MUHAMMET BAKİ MİNAZ

  3. Tez No

    900387

    Öğretmen algılarına göre okul yöneticilerinin toksik liderlik davranışları ile psikolojik iklim arasındaki ilişkinin incelenmesi

    Investigation of the relationship between toxic leadership behaviors of school managers and psychological climate

    FATİH ZENGİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Eğitim ve Öğretimİstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ESRA TÖRE

  4. Tez No

    760940

    Okul yöneticilerinin toksik liderlik davranışlarının bireysel ve örgütsel etkileri

    Individual and organizational effects of toxic leadership behaviors of school administrators

    FERİT ÖZKAYA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Eğitim ve ÖğretimDüzce Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ENDER KAZAK

  5. Tez No

    844983

    Okul yöneticilerinin toksik liderlik davranışları ile beden eğitimi ve spor öğretmenlerinin mesleki tükenmişlik düzeyleri arasındaki ilişkilerin incelenmesi

    Review of the school managers between the textical leadership behavior and the vocational consultancy levels of sports teachers

    MEHMET ÜNSAL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    SporBayburt Üniversitesi

    Beden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. İSMAİL KARATAŞ

Geri Dön