Mucur yastık halı motiflerinin çağdaş sanat anlayışına göre yeniden yorumlanması
The reinterpretation of mucur pillow carpet motifs according to contemporary art understanding
- Tez No: 900913
- Danışmanlar: DOÇ. DR. UĞUR YILDIZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Güzel Sanatlar, Fine Arts
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Geleneksel Türk El Sanatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 154
Özet
Bu çalışma, Mucur yastık halı motiflerinin çağdaş sanat anlayışına göre yeniden yorumlanması amacıyla yapılmıştır. Geniş bir literatür taraması yapılan çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden içerik analizi tekniği kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini İç Anadolu Bölgesi, örneklemini ise Kırşehir ili Mucur ilçesi yastık halıları oluşturmakta olup sınırlılıklar olarak Pop Art akımı ve Mucur yastık halılarında kullanılan geleneksel motiflerden pençe (el, ayak, tarak, aslanağzı) motifi, kurbağa motifi, deve (deve boynu, deve tabanı) motifi, hançer motifi, köşe motifi, pıtrak motifi, çatıkkaş motifi, ve gelin ağlatan motifi olarak belirlenmiştir. Araştırma sonucuna göre: Pençe (el, ayak, tarak, aslanağzı) motifi; nazar, sihir, büyü, büyücülük gibi kötü güçlerden korunmak amacıyla dokumacılıkta kullanılan ve insan eline benzeyen bir desen olduğu Kurbağa motifi; Pençe motifinin iç kısmında, ortada yer alan,“tag”damgasına benzeyen bir motif olduğu, Pençe motifinin her iki yanında yörede deve (deve boynu, deve tabanı) motifi ile bilinen bir motif bulunur. Bu motifin genellikle fıstıki yeşil ya da hardal sarısı zemin rengi üstüne dokunduğu, hançer motifi; halı dokumalarında kullanılan, kenarları tırtıklı bir motif olduğu, köşe motifinin özellikle seccadelerde dekoratif bir alan oluşturması, halı dokuyucularının oraya farklı desenlerle süsleme amacıyla yapıldığı, Anadolu'da yaygın olarak“bıtrak”adıyla bilinen ve kurak bölgelerde yetişen Pıtrak; tarlalarda görülen, dikenli sarmaşık bitki türü olduğu, dar bordürde en çok kullanılan motif, zikzak çizgilerden oluşan, bu zikzakların üstüne ve altına yerleştirilen bitkisel motiflerden meydana gelen kompozisyona çatıkkaş adı verildiği, gelin ağlatan motifi ise; bitkisel nitelikte bir süs olup çiçek desenlerinin sürekli tekrarından oluştuğu edinilen bilgiler doğrultusunda ortaya çıkmıştır. Çalışmada Mucur yastık halılarının dokumacılık kültürü ve yöre dokumacılığı açısından önemli bir yere sahip olmakla birlikte Türk kültürüne ait geleneksel bir sanat olan dokumacılık ve buna bağlı olarak Mucur yastık halıları üzerinde dokunmuş motiflerin çağdaş sanat anlayışına göre yeniden düzenlenebileceği sonuçlarına ulaşılmıştır.
Özet (Çeviri)
This study was conducted in order to reinterpret Mucur cushion carpet motifs according to contemporary art understanding. Content analysis technique, one of the qualitative research methods, was used in the study in which a wide literature review was made. The population of the study consists of the Central Anatolia Region and the sample consists of the pillow carpets of Mucur district of Kırşehir province and the limitations of the study were determined as Pop Art movement and traditional motifs used in Mucur pillow carpets such as claw (hand, foot, comb, snapdragon) motif, frog motif, camel (camel neck, camel base) motif, dagger motif, corner motif, pıtrak motif, frowning motif, and bride crying motif. According to the results of the research: Claw (hand, foot, comb, snapdragon) motif is a pattern used in weaving to protect against evil forces such as evil eye, magic, sorcery, witchcraft and resembles a human hand Frog motif is a motif resembling a“tag”stamp located in the middle of the inside of the claw motif, and on both sides of the claw motif there is a motif known as camel (camel neck, camel base) motif in the region. This motif is usually woven on a pistachio green or mustard yellow ground colour, the dagger motif is a motif with serrated edges used in carpet weavings, the corner motif is used to create a decorative area especially in prayer rugs, carpet weavers decorate them with different patterns, commonly known as“bıtrak”in Anatolia and seen in the fields of Pıtrak growing in arid regions; The most commonly used motif in the narrow border, the composition consisting of zigzag lines and floral motifs placed above and below these zigzags is called çatıkkaş, and the bride crying motif is a floral ornament consisting of continuous repetition of floral patterns. In the study, it was concluded that although Mucur cushion carpets have an important place in terms of weaving culture and local weaving, weaving, which is a traditional art of Turkish culture, and accordingly, the motifs woven on Mucur cushion carpets can be rearranged according to contemporary art understanding.
Benzer Tezler
- Kırşehir ili el dokuması halılarındaki teknik, desen ve kompozisyon özelliklerinin incelenmesi
An analysis of the characteristics of technique, pattern and composition in Kırşehir hand-knotted carpets
PELİN VAHABOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
El SanatlarıGazi ÜniversitesiEl Sanatları Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FERİHA AKPINARLI
- Yazmacılık sanatımız içinde Hitit eserlerinin yorumu
Başlık çevirisi yok
NAİME DİDEM ÖZ
Sanatta Yeterlik
Türkçe
2015
El SanatlarıMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiGeleneksel Türk El Sanatları Ana Sanat Dalı
YRD. DOÇ. MEHMET LATİF TARAŞLI
- Kronik rinosinüzitli hastalarda nazal sekretuar hücrelerin kantitatif tayini
Quantitative investigation of nasal secretory cells in chronic rhinosinüsitis
HAKAN GÜLEN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2001
Kulak Burun ve Boğazİstanbul ÜniversitesiKulak Burun Boğaz Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. MEHMET ADA
- Niğde Alaaddin Camii'nin Anadolu Selçuklu mimarisi içerisindeki yeri ve önemi
The Importance of Alaaddin Mosque of Niğde in Seljuk's architecture
MEHMET EKİZ
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
Sanat TarihiNiğde ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF.DR. BEYHAN KARAMAĞARALI