Milletlerarası ticari tahkimde hakem kararlarının iptali
Annulment of arbitral awards in international commercial arbitration
- Tez No: 901006
- Danışmanlar: DOÇ. DR. HÜSEYİN AKİF KARACA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Hukuk, Law
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Özel Hukuk Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Özel Hukuk Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 137
Özet
Bir uyuşmazlık hakkında gerek devlet yargılaması gerekse de tahkim yargılaması sonucunda bir karar verildiğinde, taraflardan birinin söz konusu karardan memnun kalmaması muhtemeldir. Bu sebeple hukuk düzenlerinde karardan memnun olmayan tarafın, karara karşı sınırlı da olsa üst mercilere başvurabileceği kurumlar düzenlemişlerdir. Hal böyle olunca yasa koyucular, hukuki güvenirlik ilkesi ile hak arama hürriyeti arasında belirli bir dengenin sağlanması için kanun yollarına ilişkin düzenlemeler yapmışlardır. Örneğin devlet yargılamasında verilen bir kararın kural olarak bir üst derece mahkemesi tarafından incelenmesi ve bunun sonucunda onanması veya bozulması mümkün kılınmıştır. Verilmiş olan karar ise ancak öngörülmüş olan bütün kanun yollarından geçmekle veya kanun yollarına başvurulmaması ile kesin, nihai ve bağlayıcı niteliği haiz olmaktadır. Bununla birlikte karar kesinleşse dahi yasa koyucular, belirli şartlar ve durumlar dahilinde bu karara karşı kullanılabilecek sınırlı sayıda başvuru yolunu saklı tutmakta ki bu yollara da olağanüstü kanun yolu denmektedir. Bir mahkeme kararına karşı bu kadar çok başvuru imkanının ve kesinleşme engelinin bulunması, ortalama olarak davaların bir hayli uzun sürmesine sebep olmakta ve bu durum bazı sorunları da beraberinde getirmektedir. Örneğin devlet yargısında yargılamaların uzun sürmesi, uluslararası ticaret hayatının devamı için gerekli olan hızı karşılayamamaktadır. Tahkim kurumu başlangıçta, devlet yargısına nazaran daha hızlı bir şekilde uyuşmazlığın çözüme kavuşturulabilmesinin yanında diğer bazı sorunlara da çözüm olarak gündeme gelmiştir. Örneğin gizlilik, hız, uluslararası ticarete uygunluk ve yargılamaya ilişkin olarak tarafların irade serbestisi gibi hususlar tahkim yargılamasını devlet yargılamasına göre bir hayli avantajlı duruma getirmektedir. Yine de ulusal yasalar uyarınca devlet yargısının, tahkim yargılaması sonucunda verilen bir hakem kararının üzerinde bazı durumlarda sınırlı da olsa denetim imkanı bulunmaktadır. Devlet, yargılama imtiyazlarının devredilmesine izin verdiği için ortaya çıkan sonucu kontrol etme hakkını saklı tutması da aslında son derece doğaldır. İşte hakem kararlarına karşı başvurulabilecek olan iptal davası yolu da tahkim yargılaması üzerindeki denetim mekanizmalarından birisi olarak gündeme gelmektedir. Tahkim yargılamasının esasında tarafların serbest iradeleri yatmakta ve bu doğrultuda mahkemelerin müdahalesinin oldukça aza indirgenmesi hedeflenmektedir. Dolayısıyla milletlerarası ticari tahkim merkezi olan ülkelerde bu anlayışa paralel olarak hakem kararlarına karşı başvurulabilecek olan yolların olabildiğince sınırlı tutulması yönünde bir anlayış gelişmiştir. Gerek UNCITRAL Model Kanunu'nda gerekse de bu kanunu mehaz alan devletlerin uluslararası tahkime ilişkin yerel kanunlarında uluslararası tahkim alanında verilmiş olan hakem kararlarına karşı yegane başvuru yolunun iptal davası olduğu düzenlenmektedir. Nitekim Türk Hukuku'nda da hakem kararlarına karşı yalnızca iptal davası açılabileceği, temyizin mümkün olmadığı düzenlenmektedir. Türk Hukuku'nda yabancılık unsuru içeren tahkime ilişkin düzenlemeler, UNCITRAL Model Kanunu'ndan esinlenerek hazırlanan Milletlerarası Tahkim Kanunu'nda yer almaktadır. Milletlerarası Tahkim Kanunu, UNCITRAL Model Kanunu ile paralel olarak hakem kararlarına karşı yalnızca iptal davasına başvurulabileceğini düzenlemektedir. Türk Hukuku kapsamında hem milletlerarası tahkimi düzenleyen Milletlerarası Tahkim Kanunu'nun 15.maddesi hem iç tahkimi düzenleyen Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 439.maddesi uyarınca hakem kararlarına karşı başvurulabilecek tek yol iptal davası olarak öngörülmüştür. İptal davası, yalnızca tahkim yargılaması sonunda verilen hakem kararlarına karşı açılabilmektedir. İptal davası yargılamasında hakem kararı, yalnızca kanunda belirtilen sınırlı sayıdaki sebeplerin mevcut olup olmadığı yönünden bir incelemeye tabi tutulmaktadır. Dolayısıyla hakem kararlarının esastan incelenmesi, bir başka deyişle kararın doğru olup olmadığı yönünde bir inceleme söz konusu olmamaktadır. Milletlerarası Ticari Tahkimde Hakem Kararlarının İptali adlı çalışmamızda, yabancılık unsuru içeren milletlerarası tahkim kapsamında verilen hakem kararlarının iptal prosedürü ve sebepleri incelenmiştir.
Özet (Çeviri)
When a decision is made regarding a dispute, either as a result of state litigation or arbitration proceedings, it is possible that one of the parties will not be satisfied with the decision in question. For this reason, institutions have been established in legal systems where a party who is not satisfied with the decision can appeal to higher authorities, albeit to a limited extent, against the decision. In this case, legislators have made regulations regarding legal remedies in order to ensure a certain balance between the principle of legal reliability and the freedom to seek justice. For example, as a rule, a decision given in state litigation can be reviewed by a higher court and as a result, it can be approved or overturned. The decision given can only be final, conclusive and binding by going through all the foreseen legal remedies or by not resorting to legal remedies. However, even if the decision becomes final, legislators reserve a limited number of remedies that can be used against this decision under certain conditions and circumstances, and these remedies are called extraordinary legal remedies. The existence of so many appeal opportunities and obstacles to finalization against a court decision causes cases to take quite a long time on average, and this situation brings with it some problems. For example, the long duration of trials in state courts cannot meet the speed required for the continuation of international trade life. The institution of arbitration initially came to the agenda as a solution to some other problems, in addition to resolving disputes more quickly compared to state courts. For example, issues such as confidentiality, speed, compliance with international trade and the parties' freedom of will regarding the trial make arbitration proceedings quite advantageous compared to state courts. Nevertheless, under national laws, state courts have the opportunity to control an arbitration decision made as a result of arbitration proceedings, albeit limited, in some cases. Since the state allows the transfer of trial privileges, it is actually very natural for it to reserve the right to control the outcome. Here, the method of annulment suit, which can be applied against arbitration decisions, comes to the agenda as one of the control mechanisms on arbitration proceedings. The basis of arbitration proceedings is the free will of the parties and in this context, it is aimed to reduce the intervention of the courts to a great extent. Therefore, in countries that are centers of international commercial arbitration, an understanding has developed in parallel with this understanding that the means of appeal against arbitral awards are kept as limited as possible. Both the UNCITRAL Model Law and the local laws of the states that take this law as a basis for international arbitration regulate that the only means of appeal against arbitral awards rendered in the field of international arbitration is an action for annulment. In fact, in Turkish law, it is regulated that only an action for annulment can be filed against arbitral awards and that appeal is not possible. Regulations regarding arbitration that include a foreign element in Turkish law are included in the International Arbitration Law, which was prepared inspired by the UNCITRAL Model Law. The International Arbitration Law regulates that only an action for annulment can be filed against arbitral awards, in parallel with the UNCITRAL Model Law. Within the scope of Turkish Law, the only way to appeal against arbitration awards is set out as an annulment suit, in accordance with both Article 15 of the International Arbitration Law, which regulates international arbitration, and Article 439 of the Code of Civil Procedure, which regulates domestic arbitration. An annulment suit can only be filed against arbitration awards given at the end of arbitration proceedings. In annulment proceedings, the arbitration award is subject to an examination only in terms of whether the limited number of reasons specified in the law are present. Therefore, there is no examination of the merits of arbitration awards, in other words, an examination of whether the award is correct. In our study titled Annulment of Arbitration Awards in International Commercial Arbitration, the annulment procedure and reasons for arbitration awards given within the scope of international arbitration that include a foreign element have been examined.
Benzer Tezler
- Milletlerarası ticari tahkimde hakem kararlarının iptali
Actions to set aside the arbitral awards in international commercial arbitration
DANYAL ERSARİ
Doktora
Türkçe
2023
HukukMarmara ÜniversitesiÖzel Hukuk Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HATİCE SELİN PÜRSELİM ARNİNG
- Milletlerarası ticarî tahkimde tarafların eşitliği ilkesinin Türk hukuku bakımından değerlendirilmesi
Assessment of the principle of the equality of the parties in international commercial arbitration in Turkish law
BÜŞRA ÖZCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Hukukİhsan Doğramacı Bilkent ÜniversitesiÖzel Hukuk Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATMA ASLI BAYATA CANYAŞ
- Milletlerarası ticarî tahkimde karşı dava
Counterclaims in international commercial arbitration
ELİF AĞCA
Doktora
Türkçe
2021
HukukAnkara ÜniversitesiÖzel Hukuk (Uluslararası Özel Hukuk) Ana Bilim Dalı
PROF. DR. RİFAT ERTEN
- Milletlerarası hakem kararlarına karşı iptal davası
Action to set aside against International arbitral awards
CANER BULUR
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
HukukDokuz Eylül ÜniversitesiÖzel Hukuk Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAKAN PEKCANITEZ
- Milletlerarası Ticarî Tahkim Hukukunda iptal davası
Action to set aside the arbitral award according to International Commercial Arbitration Law
EKİN TUNA
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
HukukAnkara ÜniversitesiÖzel Hukuk (Uluslararası Özel Hukuk) Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. RİFAT ERTEN