Yabancı dil olarak Türkçe A1 sözvarlığı öğretimi için görev temelli ihtiyaç analizi
Task-based needs analysis for teaching A1 level Turkish vocabulary as a foreign language
- Tez No: 901577
- Danışmanlar: PROF. DR. GÜLSÜN LEYLA UZUN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Linguistics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Dilbilim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 132
Özet
Bu araştırmada, Diller için Avrupa Ortak Başvuru Metni'nde (D-AOBM) yer alan bildirişim konularına göre yabancı dil olarak Türkçe A1 öğrenenlerin öncelikli sözvarlığı ihtiyacına göre etkin bir sözvarlığı önerisi sunulması amaçlanmıştır. Öznel ihtiyaçlara odaklanan göreve dayalı ihtiyaç analizi çerçevesinde, nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması deseni kullanılmıştır. A1 dil kullanıcıları ile dışsal kaynak olan yabancı dil olarak Türkçe öğretimi vermiş ve vermekte olan alan uzmanlarından oluşan iki grup katılımcı ile çalışılmıştır. İstanbul'da bulunan, Ankara Üniversitesi TÖMER Kadıköy ve Beşiktaş şubelerinde 2024 yılında kayıtlı olan genç-yetişkin ve yetişkin yabancı öğrencilerden A1 düzeyini bitirmiş olan ve A2 düzeyinde kayıtlı 18 kişi örneklemi oluşturmaktadır. Örnekleme yöntemlerinden benzeşik örnekleme kullanılmıştır. Araştırmanın nitel verileri, alan uzmanları olan öğretim elemanlarına uygulanan yazılı görüş formu ve öğrencilere uygulanan odak grup görüşmelerinden elde edilmiştir. Görüş formu ve odak grup görüşme soruları uzman görüşü ve onayı alınarak araştırmacı tarafından düzenlenmiştir. Görüş formu, kişilerin e-posta adreslerine gönderilerek yazılı olarak görüşleri alınmıştır. Odak grup görüşmeleri, öğrencilerin eğitim aldıkları şubelerde yüz yüze olarak Türkçe gerçekleştirilmiştir. Elde edilen nitel veriler içerik analizi tekniği ile çözümlenmiştir. Görüş formları ve odak grup görüşmelerinden elde edilen bulgular ile A1 düzeyinde yabancı dil olarak Türkçe öğrenenlerin öncelikli ihtiyaçları üzerine öngörülen hedef görevler ve bu hedef görevler ile uyumlu sözvarlığı önerisi belirlenmiştir. Araştırmada genel olarak, A1 düzeyinde Türkçe öğrenenlerin günlük temel ihtiyaçlarını karşılamak, kendilerini ifade etmek ve sosyalleşmek için gereken sözvarlığına ihtiyaç duydukları sonucu saptanmıştır. Bunun yanı sıra, A1 düzeyindeki öğretimin daha az karmaşık olması gerektiği ve günlük ihtiyaçlarla uyumlu dil yapılarının sınırlı olması nedeniyle, bildirişim konularının öğretim sırası ve içeriği ile ilgili düzenlemeler yapılması gerektiği sonucuna varılmıştır. Katılımcı öğrencilerin Türkçe kullanımlarında en çok ihtiyaç duydukları ve en sık kullandıkları bildirişim konuları ile ilgili en çok görüş bildirdikleri konular; kişi hakkında bilgiler, ev ve çevre, günlük yaşam, boş zaman ve eğlence, gezi, bireyler arası ilişkiler, sağlık ve vücut bakımı ile kamu hizmetleri olarak saptanmıştır. Bu bulgular ışığında dilin kullanım alanları olarak dağılımına bakıldığında, önceliğin kamusal alan ve kişisel alan olduğu görülmüştür. Ayrıca, 18 katılımcı öğrencinin de bireyler arası ilişkiler bildirişim konusunu önemli olarak belirtmiş olması nedeniyle, görüş birliği oluşturulmuş olmasına dayanarak kültürel ve güncel dil kullanımlarına ihtiyaç duydukları sonucuna ulaşılmıştır. Bu saptamalardan yapılan değerlendirmeler sonucunda, bireyler arası ilişkiyi sağlayacak söz eylemler için gerekli olan, sık ve yaygın kullanılan sözcelerin dilbilgisi yapısı öğretilmeksizin kalıp ifade olarak yer alması gerektiği düşünülmektedir. Bu araştırmanın sonucunda, öncelikli hedef görevleri belirlemek üzere araştırmaya katılan alan uzmanlarına ve öğrencilere yöneltilen sorulardan elde edilen bulgular sonucundaki değerlendirmeler ve tartışmalar ile her bir bildirişim konusu ile ilgili öncelikli hedef görevler belirlenmiştir. Bu araştırmada, OBM A1 tanımlayıcıları ve bildirişim konularına göre öğrencilerin temel ihtiyaçları dikkate alınarak etkin bir sözvarlığı önerisi oluşturulmuştur. Bu öneri, alan yazındaki Türkçe öğretiminde en yaygın kullanılan ders kitaplarından, sıklık ve derlem çalışmalarından elde edilmiş A1 düzeyindeki sözvarlığı çalışmalarından yararlanılarak bu araştırmada belirlenen hedef görevlerin ışığında düzenlenmiş olup yeni eklemeler ile desteklenerek geliştirilmiştir.
Özet (Çeviri)
In this study, it is aimed to present an effective vocabulary proposal based on the primary vocabulary needs of A1 learners of Turkish as a foreign language, according to the communication themes included in the Common European Framework of Reference for Languages (CEFR). The qualitative research method of case study design was used within the framework of a task-based needs analysis focused on subjective needs. The study was conducted with two groups of participants: A1 language users and domain experts who are external sources and have taught or are currently teaching Turkish as a foreign language. The sample consists of 18 young-adult and adult foreign students who had completed level A1 and are registered in level A2 in 2024, at the Kadıköy and Beşiktaş branches of Ankara University TÖMER, located in Istanbul. The homogeneous sampling method was used. The qualitative data of the research were obtained from written opinion forms administered to the lecturers who are domain experts, and focus group interviews conducted with the students. The opinion form and focus group interview questions were prepared by the researcher with expert opinion and approval. The opinion form was sent to the participants' email addresses and their written opinions were obtained. The focus group interviews were conducted face-to-face in Turkish at the branches where the students were receiving their education. The qualitative data obtained was analyzed using content analysis technique. Based on the findings obtained from the opinions expressed in the opinion forms and focus group interviews, target tasks predicted for the primary needs of A1 learners of Turkish as a foreign language, and a vocabulary proposal compatible with these target tasks were determined. In the study, it is generally determined that A1 Turkish learners need vocabulary to meet their daily basic needs, to express themselves, and to socialize. Furthermore, it is concluded that due to the limited language structures aligned with daily needs, adjustments should be made to the sequence and content of communication themes in teaching at the A1 level. The communication themes most frequently reported by the participant students as their most needed and frequently used topics in their use of Turkish is identified as information about personal identification, house-home and environment, daily life, free time and entertainment, travel, relations with other people, health and body care, and public services. In light of these findings, when considering the distribution of domains, it is observed that the priority lies in public and personal domains. In addition, it is concluded that due to the significant emphasis placed by the 18 participant students on the communication theme of relations with other people, indicating a consensus, there is a need for cultural and contemporary language use. Based on these determinations, it is considered that frequently and commonly used utterances necessary for speech acts facilitating interpersonal relationships should be included as fixed expressions without teaching the grammatical structure. As a result of this study, priority target tasks related to each communication theme have been determined through evaluations and discussions of the findings obtained from the questions directed to the domain experts and students participating in the research. In this study, an efficient vocabulary proposal has been developed based on the CEFR A1 descriptors and communication themes, taking the basic needs of learners into account. This proposal has been developed in alignment with the target tasks identified in this research, drawing upon A1 level vocabulary studies obtained from the most commonly used textbooks in Turkish as a foreign language teaching, frequency and corpus studies in the academic literature, and supplemented with new additions.
Benzer Tezler
- Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde seviyelere göre öncelikli söz varlığı -derlem temelli bir uygulama-
Level-based primary vocabulary in teaching Turkish as foreign language -a corpus based application-
AHMET CİHAN BULUNDU
Doktora
Türkçe
2022
Dilbilimİnönü ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İLHAN ERDEM
- Yabancı dil olarak Almanca ve Türkçe öğretimi A1 ve A2 seviyesindeki ders kitaplarında kullanılan söz varlığının karşılaştırılması
The comparison between the vocabulary used in A1 and A2 level course books for 'German as a foreign language' and 'Turkish as a foreign language'
SEVİM ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Alman Dili ve EdebiyatıMarmara ÜniversitesiYabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. EROL HACISALİHOĞLU
- Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi dil setlerindeki sözvarlığı: A1 düzeyi
Vocabulary in language sets of Turkish as a foreign language: A1 level
MAYAGÜL ERGENEKON
- Yabancılara Türkçe öğretimine yönelik ders kitaplarının atasözleri ve deyimler açısından incelenmesi
Examination of textbooks in terms of proverbs and idioms for teaching Turkish to foreigners
GÜLCAN ERDOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimGaziantep ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SEVİL HASIRCI
- Yabancı dil olarak İngilizce ve Türkçe öğretimi a1 ve a2 seviyesindeki ders kitaplarının söz varlığı bakımından karşılaştırılması
The comparison between the vocabulary used in a1 and a2 level course books for English as a foreign language and Turkish as a foreign language
RAUF MUSTAFAOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Eğitim ve Öğretimİstanbul ÜniversitesiYabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET GÜRLEK