Arkeolojik alanların İHA ve el tipi lazer tarayıcı kullanılarak belgelenmesi ve doğruluk değerlendirmesi: Malatya Hekimhan Taşhan örneği
Documentation of archeological areas using uav and handheld laser scanner and accuracy evaluation: The case of Malatya Hekimhan Tashan
- Tez No: 901964
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ AYDAN YAMAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Jeodezi ve Fotogrametri, Geodesy and Photogrammetry
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Aksaray Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Harita Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 80
Özet
Toplumların tarihsel süreçteki sosyal, kültürel, ekonomik, siyasi vb. deneyimleri hakkında bilgi sahibi olmak için tarihi kalıntı ve eserlerin incelenmesi ve kayıt altına alınması büyük önem taşımaktadır. Bu kalıntı ve eserler, insanların tarih boyunca biriktirdikleri deneyimlerin yanı sıra geleceğin doğru planlanmasına da katkı sağlamaktadır. Kültürel mirasın belgelenmesi, bu eserlerin doğru bir şekilde kayıt altına alınmasını sağlayarak gelecekte zarar görmelerini ve yok olmalarını engelleyecektir. Belgeleme yöntemleri de en az arkeolojik alan belgelemesi kadar önemlidir. Günümüzde geleneksel veri toplama yöntemlerinden el tipi lazer tarayıcılar ve insansız hava araçları (İHA) gibi daha pratik ve hassas yöntemlere geçilmiştir. Bu yöntemler, tarihi yapıya ilişkin önemli miktarda verinin, yapının kendisiyle herhangi bir fiziksel temas olmaksızın, kabul edilebilir bir hassasiyet derecesiyle elde edilmesini sağlamaktadır. Bu çalışmada, Malatya ili, Hekimhan ilçe merkezinde bulunan TAŞHAN, İHA uçuş verileri ve el tipi lazer tarayıcı verileri kullanılarak 3 boyutlu modellenmiş ve doğruluk değerlendirmesi yapılmıştır. Agisoft Photoscan Professional yazılımı ile fotogrametrik teknikler kullanılarak üretilen 3B model üzerinden yapılan hassasiyet araştırmasında konum hatasının mxy=±3.11 cm, yükseklik hatasının mz=±3.48 cm olduğu, GOPost yazılımı ile fotogrametrik teknikler kullanılarak üretilen 3B model üzerinden yapılan hassasiyet araştırmasında konum hatası mxy=±2.01 cm, yükseklik hatası ise mz=±3.02 cm bulunmuştur. Sonuçların BÖHHBÜY'e göre kabul edilebilir olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Özet (Çeviri)
It is of great importance to examine and record historical remains and artifacts in order to have information about the social, cultural, economic, political, etc. experiences of societies in the historical process. These ruins and artifact contribute to the correct planning of the future as well as the experiences that people have accumulated throughout history. Documenting the cultural heritage will ensure accurate recording of these artefacts preventing future damage and extinctionIn archaeological studies, images that can provide sufficient accuracy for such sites at a given distance and that can be acquired quickly are often needed. Today, there has been a shift from traditional data collection methods to more practical and accurate methods such as laser scanners and unmanned aerial vehicles (UAVs). These methods allow the acquisition of a substantial amount of data pertaining to the historical building, with an acceptable degree of precision, without any physical contact with the building itself. The utilisation of a variety of software enables the generation of digital data and three-dimensional (3D) models of the object in question. In this study, Tashan, located in Hekimhan district center of Malatya province, were 3D modeled using UAV flight data and handheld laser scanner data. In the accuracy research conducted on the 3D model produced using photogrammetric techniques with Agisoft Photoscan Professional program, the position error was found to be mxy=±3.11 cm and the height error was found to be mz=±3.48 cm. In the accuracy research conducted on the 3D model produced using photogrammetric techniques with GOPost software, the position error was found to be mxy=±2.01 cm and the height error was found to be mz=±3.02 cm. It was concluded that it is acceptable according to BÖHHBÜY.
Benzer Tezler
- La gentrification rurale: Le cas d'Assos, Çanakkale
Kırsal soylulaştırma: Assos, Çanakkale örneği
SELİN KILIÇ
Yüksek Lisans
Fransızca
2020
SosyolojiGalatasaray ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. A. DİDEM DANIŞ
- Arkeolojik alanlarda insansız hava aracı (İHA) kullanarak coğrafi bilgi sistemi (CBS) için veri tabanı oluşturma: Anemurium Antik Kent örneği
Establishing database for geographical information system (GIS) using unmanned aerial vehicle (UAV) in archaeological areas: Anemurium Ancient City case
FANİSE USLU KOÇYİĞİT
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Jeodezi ve FotogrametriNecmettin Erbakan ÜniversitesiHarita Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. SÜLEYMAN SAVAŞ DURDURAN
- Çok yüksek çözünürlüklü stereo uydu ve İHA görüntülerinden elde edilen sayısal yükseklik modellerinin doğruluğunun araştırılması
Investigation of the accuracy of digital elevation models obtained from very high resolution stereo satellite and UAV images
MEHMET DOĞRULUK
Doktora
Türkçe
2021
Jeodezi ve Fotogrametriİstanbul Teknik ÜniversitesiGeomatik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA YANALAK
- Semantic segmentation of UAV images in archaeological sites using deep learning
Arkeolojik alanlardaki İHA görüntülerinin derin öğrenme yardımıyla anlamsal segmentasyonu
DAMLA KUMBASAR
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Jeodezi ve Fotogrametriİstanbul Teknik ÜniversitesiGeomatik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DURSUN ZAFER ŞEKER
- Kent güvenliği ve suç önleme: insansız hava araçlarının kentsel mekânda suç ile mücadelede kullanımı
Urban security and crime prevention: use of unmanned aerial vehicles in combating crime in urban space
OĞUZ AKÇAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
HukukÜsküdar ÜniversitesiCeza Adaleti Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAFİZE HİKMET SEVİL ATASOY