Küresel iklim krizi risk algısı ölçeği'nin (KİKRA) geliştirilmesi, geçerlilik ve güvenirlik çalışması
Development of the global climate crisis risk perception scale (GCCRP-S), validity and reliability study
- Tez No: 902397
- Danışmanlar: PROF. DR. MURAT TOPBAŞ
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Halk Sağlığı, Public Health
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Karadeniz Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 244
Özet
Amaç: Küresel iklim krizi, 21. yüzyılın en önemli çevresel halk sağlığı sorunlarından biridir. Doğal süreçler dışında baskın olarak insanlık eliyle gerçekleştiği bilimsel olarak kanıtlanan küresel iklim krizinin etkileri tüm dünyada giderek artan bir şiddetle hissedilmektedir. Bu çalışmanın amacı, 18-60 yaş arası yetişkinlerde küresel iklim krizine yönelik risk algısını belirlemek için“Küresel İklim Krizi Risk Algısı Ölçeği (KİKRA)”geliştirmektir. Gereç ve yöntem: Metodolojik tipteki bu araştırma, Trabzon ili Ortahisar ilçesinde yapılmıştır. Araştırmanın evrenini Ortahisar'da ikamet eden 18-60 yaş arası 205.038 birey oluşturmaktadır. Çalışma bir ölçek geliştirme çalışması olduğundan, literatürün taranması ve kavramsal çerçevenin belirlenmesi; madde havuzunun oluşturulması; madde havuzunun uzman görüşüne sunulması; pilot uygulama; saha uygulamasında kullanılacak, içerisinde aday ölçeğin de yer aldığı veri toplama formunun hazırlanması; büyük örneklem grubuna asıl uygulama/saha uygulaması; test-tekrar test korelasyonuna bakılabilmesi için aday ölçeğin tekrar uygulanması; verilerin istatistiksel analizlerinin yapılması ve KİKRA'nın son halinin oluşturulması olmak üzere 8 aşamada gerçekleştirilmiştir. Literatürdeki yaygın görüşler dikkate alınarak, saha uygulaması için örneklem büyüklüğü madde başına 15 katılımcı olacak şekilde 675 olarak hesaplanmış, minimum 700 kişiye ulaşılması planlanmıştır. Yine literatürden yararlanarak pilot uygulama ve tekrar test uygulamasının 50'şer katılımcıyla gerçekleştirilmesi uygun görülmüştür. Hem pilot uygulamada hem de saha uygulamasında kolayda örnekleme yönteminden (convenience sampling) yararlanılmıştır. Tekrar test saha uygulaması sırasında belirlenen gönüllü kişilere uygulanmıştır. Veriler, hem pilot uygulamada hem saha uygulamasında hem de tekrar test uygulamasında yüz yüze görüşmelerle toplanmıştır. Ölçeğin geçerliliğini belirlemek için içerik geçerliliği, görünüş geçerliliği, yapı geçerliliği ve eşzamanlı geçerlilik değerlendirilmiştir. Yapı geçerliliğini belirlemek için açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi yapılmıştır. Güvenilirliği belirlemek için iç tutarlılık (madde-toplam korelasyonları ve Cronbach alfa güvenirlik katsayıları) ve kararlılık testleri (sınıf içi korelasyon katsayısı) kullanılmıştır. Bulgular: Toplam 64 taslak madde içeren bir madde havuzu oluşturulmuştur. Madde havuzu hakkında, alanında uzman 22 farklı nitelikte uzmandan görüş alınmıştır. Madde havuzunda bulunan taslak maddelerin kapsam geçerlilik oranları 0,272-0,999 arasında hesaplanmıştır. Kapsam geçerlilik ölçütü 0,455 olarak belirlenmiştir. Kapsam geçerlilik oranı kapsam geçerlilik ölçütünden küçük olan iki madde ölçekten çıkarılmıştır. Kalan maddeler üzerinden hesaplanan kapsam geçerlilik indeksi 0,831 olarak sonuçlanmıştır. 12 madde uzman görüşleri doğrultusunda ölçekten çıkarılmış ve 50 taslak maddeyle pilot uygulamaya geçilmiştir. Pilot uygulama 50 katılımcıyla gerçekleştirilmiştir. Pilot uygulamadan elde edilen verilerle yapılan madde analizi sonucunda 5 madde madde-toplam korelasyonları düşük olduğu için ölçekten çıkarılmıştır. 2 madde pilot uygulamada alınan geri bildirimler doğrultusunda yeniden düzenlenmiş ve 45 maddeyle asıl uygulamaya/saha uygulamasına geçilmiştir. Asıl uygulamaya 749 kişi katılmıştır. Ölçeğin yapı geçerliliğini belirlemek için öncelikle açımlayıcı faktör analizi yapılmıştır. Açımlayıcı faktör analizi sonucunda varyansın %69,40'ını açıklayan, 29 maddeden oluşan beş faktörlü bir yapı oluşmuştur. Faktörlerin açıklanan varyansa katkıları %47,44-3,58 arasındadır. Doğrulayıcı faktör analiziyle belirlenen uyum iyiliği değerleri literatürde tanımlanan kabul edilebilir değerler arasında bulunmuştur. Yapılan güvenirlik analizlerinde ölçeğin Cronbach alfa güvenirlik katsayısı 0,957; sınıf içi korelasyon katsayısı ise 0,940 (p
Özet (Çeviri)
Objective: The global climate crisis is one of the most important environmental public health problems of the 21st century. The effects of the global climate crisis, which has been scientifically proven to occur mainly due to human activities apart from natural processes, are being felt with increasing intensity all over the world. This study aimed to develop the“Global Climate Crisis Risk Perception Scale (GCCRP-S)”to determine the global climate crisis risk perceptions in adults aged 18-60. Material and Method: A methodological research was conducted in Ortahisar district of Trabzon province. The population of the research consists of 205.038 individuals between the ages of 18-60 residing in Ortahisar. Since the study is a scale development study, it was carried out in 8 stages: reviewing the literature and determining the conceptual framework; establishment of the item pool; submitting the item pool to expert opinion; pilot study; preparation of the data collection tool to be used in the main application, including the candidate scale; main application with large sample group; test-retest application of the candidate scale so that determining stability of scale; statistical analysis of the data and finalization of GCCRP-S. Considering the common views in the literature, the sample size for the field application was calculated as 675, with 15 participants per item, and it was planned to reach a minimum of 700 people. It was deemed appropriate to carry out the pilot study and the retest application with 50 participants each. Convenience sampling was used both in the pilot study and in the field application. The retest was applied to the volunteers determined during the field application. Data were collected through face-to-face interviews in both the pilot study, the field application, and the retest application. Content validity, face validity, construct validity and concurrent validity were evaluated to determine the validity of the scale. Exploratory and confirmatory factor analysis was performed to determine construct validity. Internal consistency (item-total correlations and Cronbach's alpha reliability coefficients) and stability tests (intraclass correlation coefficient) were used to determine reliability. Results: An item pool containing a total of 64 draft items was created. Opinions were received from 22 different qualified experts on the item pool. The content validity ratios of the draft items in the item pool were calculated between 0.272-0.999. The critical content validity ratio was determined as 0.455. Two items whose content validity ratio was lower than the critical content validiy ratio were removed from the scale. The content validity index calculated over the remaining items resulted in 0.831. 12 items were removed from the scale in line with expert opinions and pilot study was started with 50 draft items. The pilot study was carried out with 50 participants. As a result of the item analysis made with the data obtained from the pilot study, 5 items were excluded from the scale because their item-total correlations were low. 2 items were rearranged in line with the feedback received in the pilot study, and the main application/field application was started with 45 items. 749 people participated in the main application. To determine the construct validity of the scale, exploratory factor analysis was performed. As a result of the exploratory factor analysis, a five-factor structure consisting of 29 items was formed, which explained 69.40% of the variance. The contribution of the factors to the explained variance is between 47.44-3.58%. Goodness of fit values determined by confirmatory factor analysis were found among the acceptable values defined in the literature. In the reliability analyzes performed, the Cronbach's alpha reliability coefficient of the scale was determined as 0.957 and the intra-class correlation coefficient as 0.940 (p
Benzer Tezler
- Türkiye'nin nükleer enerji politikasının çevresel etkilerinin yerel halk tarafından değerlendirilmesi: Akkuyu, Sinop ve İğneada örneği
Local people's evaluation of the environmental impacts of Turkey's nuclear energy policy: The case of Akkuyu, Sinop and İğneada
FERHAT ARI
Doktora
Türkçe
2023
Kamu YönetimiVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. VEDAT YILMAZ
- Twitter'daki sürdürülebilir finans kümelenmesinin konu modelleme ve duygu analizi yöntemleriyle incelenmesi
Analysing sustainable finance cluster on Twitter with topic modelling and sentiment analysis
MURAT KAMACI
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
İşletmeErzincan Binali Yıldırım Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞULE YÜKSEL YİĞİTER
- Küresel ısınma ve iklim değişikliği kapsamında tarım sektörüne uygulanan mali teşvikler: BRICS-T ülkeleri
Financial incentives applied to the agriculture sector within the scope of global warming and climate change: BRICS-T countries
ALİ ORUÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
EkonomiSüleyman Demirel ÜniversitesiMaliye Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SERPİL AĞCAKAYA
- Sociotechnical imaginaries of alternative and supplementary climate measures: Narratives of Scandinavian countries
Alternatif ve tamamlayıcı iklim tedbirlerinin sosyoteknik imgelemleri: İskandinav ülkelerinin anlatıları
BARIŞ YİĞİT ALPAY
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Bilim ve Teknolojiİstanbul Teknik ÜniversitesiBilim, Teknoloji ve Toplum Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ASLI ÖĞÜT ERBİL
- Climate change induced water scarcity risk mapping: Coupling of multi criteria decision analysis with analytic hierarchy process methods
İklim değişikliğinden kaynaklanan su kıtlığı risk haritalaması: Çok kriterli karar analizinin analitik hiyerarşi süreç yöntemleriyle birleştirilmesi
SENA ÖDENSOY
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Çevre MühendisliğiBoğaziçi ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BAŞAK GÜVEN