Geri Dön

Zaman perspektifi ve psikolojik belirtler arasındaki ilişkide bilişsel üçlünün aracı rolü

The mediator role of cognitive triad on the relationship between time perspective and psychological symptomps

  1. Tez No: 902532
  2. Yazar: RUMEYSA ÇELİK
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞE ALTUNKAYA ERDOĞMUŞ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Psikoloji, Psychology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 158

Özet

Bu çalışma zaman perspektifi ve psikolojik belirtiler arasındaki ilişki ve bu ilişkide bilişsel üçlünün aracı rolünü ele almak amacıyla yapılmıştır. Araştırmanın örneklemini yaşları 18-65 yaş arasında değişiklik gösteren kadın ve erkek toplam 393 kişiden oluşmaktadır. Araştırmaya katılan kişilerin yaşları ortalamaları 32.9'dur (ss =10.7). Araştırmada veri toplamak için Scl-90 Ruhsal Belirti Tarama Envanteri, Zimbardo Zaman Perspektifi Ölçeği, Bilişsel Üçlü Ölçeği ve Sosyo Demografik Bilgi Formu kullanılmıştır. Elde edilen bulgulara göre olumsuz geçmiş zaman, kaderci ve hazcı şimdiki zaman perspektifleri ile psikolojik belirtiler (somatizasyon, depresyon, kişilerarası ilişkiler, anksiyete, hostilite, obsesif kompulsif bozukluk, paranoid düşünce, fobik kaygı ve psikotizm) arasında pozitif yönlü istatiksel olarak anlamlı ilişki bulunmuştur. Ardından, bilişsel üçlünün (benlik algısı, dünya algısı ve gelecek algısı) bu ilişkideki aracı rolünü incelemek için Andrew F. Hayes (2013) tarafından geliştirilen PROCESS eklentisi üzerinden analiz yapılmıştır. Aracılık analizi sonucunda, olumsuz geçmiş zaman perspektifi, kaderci şimdiki zaman ve hazcı şimdiki zaman perspektifleri ile psikolojik belirtiler (somatizasyon, depresyon, kişilerarası ilişkiler, anksiyete, hostilite, obsesif kompulsif bozukluk, paranoid düşünce, fobik kaygı ve psikotizm) arasındaki ilişkide bilişsel üçlünün kısmi aracılık rolü olduğu görülmüştür. Mevcut çalışma zaman perspektifinin kişinin ruh sağlığı üzerindeki etkisini ortaya koyması açısından önem taşımaktadır.

Özet (Çeviri)

This study was conducted to investigate the relationship between time perspective and psychological symptoms and the mediating role of the cognitive triad in this relationship. The study sample consisted of 393 male and female individuals aged between 18-65. The mean age of the participants was 32.9 (sd = 10.7). The socio-demographic information form, Scl-90 Mental Symptom Screening Inventory, Zimbardo Time Perspective Scale and Cognitive Triad Scale were used to collect data in the study. According to the findings, a positive statistically significant relationship was found between negative past tense, fatalistic and hedonistic present tense perspectives and psychological symptoms (somatization, depression, interpersonal relations, anxiety, hostility, obsessive compulsive disorder, paranoid ideation, phobic anxiety and psychoticism). Then, the PROCESS plug in developed by Andrew F. Hayes (2013) was used to examine the mediating role of the cognitive triad (self-perception, world perception and future perception) in this relationship. As a result of the mediation analysis, it was observed that the cognitive triad has a partial mediating role in the relationship between negative past time perspective, fatalistic present time and hedonistic present time perspectives and psychological symptoms (somatization, depression, interpersonal relations, anxiety, hostility, obsessive compulsive disorder, paranoid ideation, phobic anxiety and psychoticism). The current study is important in terms of revealing the effect of time perspective on the mental health of the individual.

Benzer Tezler

  1. Conceptions of parental authority and the roles of parent-adolescent conflict and parental control behaviors on adolescent adjustment

    Ebeveyn otoritesinin kavramsallaştırılmasının, ebeveyn-ergen çatışmasının ve ebeveyn kontrol davranışlarının ergenin uyumu üzerindeki rolü

    AYLİN EVRANKAYA

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2020

    PsikolojiTED Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MELİKE SAYIL

  2. Travmatik yaşantıların pskolojik sağlığa etkisi: Travmanın türü, zaman yönelimi, dünyaya ilişkin varsayımlar ve ruminasyonlar açısından bir inceleme

    Traumatic life experiences and psychological health: An investigation in terms of type of trauma, time perspective, world assumptions and rumination

    İREM EKER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    PsikolojiAnkara Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. BANU YILMAZ

  3. Sosyal medya bağımlılığı ve psikolojik belirtiler ile zaman perspektifi ilişkisinin incelenmesi

    Investigation of the relationship between social media addiction and psychological symptoms and time perspective

    KIVILCIM ÖZDÜRÜK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    PsikolojiİZMİR BAKIRÇAY ÜNİVERSİTESİ

    Siber Psikoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SELİM GÜNÜÇ

  4. Üniversite öğrencilerinin zaman perspektikleri ile ruh sağlıkları arasındaki ilişkinin incelenmesi

    The relationship between time perspective and mental health in college students

    ŞEYMA İZMİTLİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Psikolojiİstanbul Arel Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ERCAN KOCAYÖRÜK

  5. Yeni Cami'nin akustik açıdan performans değerlendirmesi

    Evaluation of the acoustical performance of the New Mosque

    EVREN YILDIRIM

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2003

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SEVTAP YILMAZ DEMİRKALE