Eutetranychus orientalis (Klein) (Acari: Tetranychidae)'in farkli turunçgil türlerinde biyolojik özellikleri ile i̇ki phytoseiidae türünün zararliya karşi etkinlikleri ve Adana'da turunçgil bahçelerinde yayginliği
Biological characteristics of eutetranychus orientalis (Klein) (Acari: Tetranychidae) on different citrus species and the effectiveness of two phytoseiidae species on pest and its prevalence in citrus orchards in Adana
- Tez No: 902610
- Danışmanlar: PROF. DR. CENGİZ KAZAK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çukurova Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bitki Koruma Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Entomoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 81
Özet
Bu çalışmada, Turunçgil kahverengi akarı Eutetranychus orientalis (Klein) (Acari: Tetranychidae)'in Adana'da yoğun turunçgil üretimi yapılan alanlarda yaygınlık durumu ve bahçelerin zararlı ile bulaşıklık oranları; 4 farklı turunçgil alanında zararlının popülasyon gelişmesinin izlenmesi; 4 farklı turunçgil türü (Limon-Meyer, Portakal-Washington Navel, Mandarin–Okitsu ve Greyfurt–Star Ruby) üzerinde E. orientalis'in biyolojik özellikleri; avcı akarlar Amblyseius swirskii Athias-Henriot ve Euseius scutalis (Athias-Henriot)'in zararlı üzerinde biyolojik özellikleri ile işlevsel ve sayısal tepkilerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Periyodik olmayan arazi sörveyleri sonucunda E. orientalis bulaşıklık oranı %20, Panonychus citri (McGregor) bulaşıklık oranı ise %34.21 olarak belirlenmiştir. Turunçgil türü bazında ise E. orientalis bulaşıklık oranı limonda %33.84, portakalda %33.33, mandarinde %8.69 olarak gerçekleşirken greyfurt bahçelerinde zararlıya rastlanmamıştır. E. orientalis'in 2019-2022 yılları arasında popülasyon gelişmesinin izlendiği tüm turunçgil alanlarında genel olarak zararlının Ağustos-Eylül aylarında popülasyon oluşturmaya başladığı, Kasım-Aralık aylarında en yüksek seviyelere ulaştığı, Şubat-Mart aylarında ise azalma eğiliminde olduğu gözlenmiştir. Dört farklı turunçgil tür ve çeşidi üzerinde biyolojik özellikleri araştırılan E. orientalis'in dişi bireylerinin ergin öncesi gelişme süreleri limon, portakal, mandarin ve greyfurt için sırasıyla 13.77, 14.18, 14.33 ve 15.00 gün olarak belirlenirken; erkek bireylerin gelişme süreleri yine aynı sıra ile 12.67, 12.90, 13.41 ve 13.59 gün olarak bulunmuştur. Zararlının toplam ergin yaşam süresi yine sırasıyla 13.06, 11.10, 10.77 ve 11.50 gün olarak belirlenmiştir. E. orientalis'in ömür boyunca ve günlük bıraktığı yumurta sayıları ise aynı konukçular için 29.78 ve 3.08, 24.92 ve 3.20, 15.92 ve 2.08, 17.48 ve 2.31 adet olarak saptanmıştır. E. orientalis ile beslenen A. swirskii ve E. scutalis'in dişi bireylerinin ergin öncesi toplam gelişme süreleri sırasıyla 7.24 ve 7.45 gün; erkek bireylerin ergin öncesi gelişme süreleri 7.02 ve 6.54 gün olarak bulunmuştur. Dişi bireylerin toplam ergin yaşam süreleri 25.92 ve 25.15 gün; avcı akarların ömür boyunca bıraktıkları toplam yumurta sayısı ile günlük bıraktıkları yumurta sayıları 43.16 ve 31.85 ile 2.09 ve 1.59 adet olarak belirlenmiştir. E. orientalis ile beslenen A. swirskii ve E. scutalis'in her ikisininde artan av yoğunluğuna bağlı olarak Tip Ⅱ işlevsel tepki eğrisi gösterdiği ortaya çıkarılmıştır.
Özet (Çeviri)
In this study, it was aimed to determine the prevalence and infestation rate of the Citrus brown mite Eutetranychus orientalis (Klein) (Acari: Tetranychidae) in intensive citrus growing areas of Adana as well as the population development of the pest in four different citrus orchards; the biological characteristics of the pest on four different citrus species (Lemon-Meyer, Orange-Washington Navel, Mandarin-Okitsu and Grapefruit-Star Ruby); and the biological characteristics, functional and numerical responses of Amblyseius swirskii Athias-Henriot and Euseius scutalis (Athias-Hemriot) to the pest. As a result of surveys, E. orientalis and Panonychus citri (McGregor) infestation rates were found to be 20% and 34.21%, respectively. Among citrus species, E. orientalis infestation rate was determined 33.84% in lemons, 33.33% in oranges and 8.69% in mandarines, while no pest was found in grapefruit orchards. In all citrus areas where the population development of E. orientalis was carried out between 2019 and 2022, it was observed that the pest generally started to build up a population in August-September, reached the highest levels in November-December, and decreased in February-March. P. citri showed a low level of population development on lemon and orange but not on sour orange. The immature development times of female and male of E. orientalis was determined as 13.77, 14.18, 14.33, 15.00 days and 12.67, 12.90, 13.41, 13.59 for lemon, orange, mandarin and grapefruit, respectively.The total adult life span of the pest was determined to be 13.06, 11.10, 10.77 and 11.50 days, respectively. The number of eggs laid by E. orientalis throughout lifespan and daily were 29.78 and 3.08, 24.92 and 3.20, 15.92 and 2.08, 17.48 and 2.31 for the same hosts. The developmental periods of the immature stages of A. swirskii and E. scutalis females feeding on E. orientalis were recorded as 7.24 and 7.45 days, respectively, while the corresponding periods for males were 7.02 and 6.54 days. Total adult lifespan of female was determined as 25.92 and 25.15 days; total number of eggs laid by predatory mites throughout their lifetime and daily egg numbers were 43.16 and 31.85 and 2.09 and 1.59. Both A. swirskii and E. scutalis exhibited a Type II functional response curve when their predation rate was assessed as a function of increasing prey density on E. orientalis.
Benzer Tezler
- Batı Akdeniz Bölgesi'nde bulunan Tetranychidae türlerinin morfolojik ve moleküler tanılanması, Tetranychus urticae Koch, 1836 popülasyonları arasındaki genetik farklılıklarile endosimbiyontların belirlenmesi
Morphological and molecular identification of Tetranychidae species found in the West Mediterranean Region and determination of genetic differences between the populations of Tetranychus urticae Koch 1836 and endosymbionts
HİLAL ŞULE TOSUN
- Erzurum ili peyzaj alanlarında bazı ağaç ve çalımsı süs bitkisi türlerinde bulunan Tetranychidae ve Phytoseiidae familyasına ait akar türleri, konukçuları ve yayılışları üzerine araştırmalar
Investigation on mite species (Tetranychidae and Phytoseiidae) on some bushs in landscape area of Erzurum province and their hosts and distribution
KÜBRA AKÇAKOYUNLUOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
ZiraatAtatürk ÜniversitesiBitki Koruma Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖNDER ÇALMAŞUR
- Tokat ilinde taş çekirdekli meyvelerde bulunan akar türlerinin belirlenmesi
Studies on mite species of stone fruits in Tokat province
HÜSEYİN ERDOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
ZiraatGaziosmanpaşa ÜniversitesiBitki Koruma Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DÜRDANE YANAR
- İstanbul ili yeşil alanlarında zararlı akar (acarina) türlerinin tanımı, yayılışı, önemli türün populasyon yoğunluğu ve doğal düşmanları üzerinde araştırmalar
Determination of harmful mite species distribution, population density and natural enemies of the most important species of green areas in Istanbul
AYŞE SIDDIKA ÖZAYDIN YEŞİLAYER
- Ondokuz Mayıs Üniversitesi kampüs alanında bulunan meşe ağaçlarındaki akar türlerinin ve yoğunluklarının belirlenmesi
The determination of mite species and their population densities on oak trees on the campus of Ondokuz Mayıs University in Samsun, Türki̇ye
DAMLA SAĞLAM
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
ZiraatOndokuz Mayıs ÜniversitesiBitki Koruma Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEBAHAT SULLIVAN