Geri Dön

Ergenlerde kimlik gelişimi ile algılanan anne-baba psikolojik kontrolü ve akran baskısı arasındaki ilişkinin incelenmesi

Investigation of the relationship between identity development in adolescents with perceived parental psychological control and peer pressure

PDF İndir

  1. Tez No: 902636
  2. Yazar: AHMET ESAT EFE
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ DEMET PEKŞEN SÜSLÜ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Psikoloji, Education and Training, Psychology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Maltepe Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 178

Özet

Bu araştırmada ergenlerde kimlik gelişimi ile algılanan anne-baba psikolojik kontrolü ve akran baskısı arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Ayrıca kimlik gelişimi alt boyutları, anne-baba psikolojik kontrolü, akran baskısı toplam ve alt boyutları puanlarında; cinsiyet, sınıf düzeyi, anne-baba eğitim düzeyi ve doğum sırası açısından anlamlı fark olup olmadığı araştırılmıştır. Araştırmada kimlik gelişimi, psikolojik kontrol ve akran baskısı arasındaki ilişkinin belirlenmesi için ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu İstanbul iline bağlı Maltepe ilçesinde öğrenimine devam eden 503 lise öğrencisi (313 kadın, 190 erkek) oluşturmaktadır. Araştırmaya katılan öğrencilerin yaşları 13-18 arasında değişmektedir (Ort= 15.28, S= 1.35). Araştırmada katılımcılara;“Kişisel Bilgi Formu”,“Kimlik Gelişiminin Boyutları Ölçeği”,“Psikolojik Kontrol Ölçeği”ve“Akran Baskısı Ölçeği”uygulanmıştır. Araştırmada veriler normal dağılım koşullarını sağlamadığından dolayı puanların farklılaşıp farklılaşmadığını belirlemek için Mann Whitney-U, Mann Whitney-U Post-Hoc ve Krushkal Wallis-H testi uygulanmıştır. Değişkenler ve alt boyutları arasındaki ilişkiyi belirlemek için ise Spearman Sıra Farkları Korelasyon testi uygulanmıştır. Araştırma sonuçlarına göre kimlik gelişimi alt boyutlarında; cinsiyet, sınıf düzeyi ve anne eğitim düzeyine göre farklılaşmalar bulunmuştur. Kadın ergenlerin seçeneklerin saplantılı araştırılması ve seçeneklerin derinlemesine araştırılması puanları erkeklere kıyasla daha yüksek bulunmuştur. Lise4 sınıf düzeyindeki ergenlerin içsel yatırımda bulunma puanları diğer sınıf düzeylerine göre anlamlı düzeyde daha yüksek saptanmıştır. Baba psikolojik kontrolü ise cinsiyet ve sınıf düzeyine göre farklılaşmaktadır. Erkek ergenlerin baba psikolojik kontrol puanları kadınlara göre anlamlı düzeyde yüksek olduğu saptanmıştır. Akran baskısı toplam ve alt boyutları ise cinsiyet, sınıf düzeyi ve baba eğitim düzeyine göre farklılaştığı saptanmıştır. Akran baskısı toplam ve alt boyut puanları erkek ergenlerde anlamlı düzeyde daha yüksek bulunmuştur. Araştırmada kimlik gelişimi“içsel yatırımda bulunma”,“seçeneklerin genişlemesine araştırılması”ve“içsel yatırımla özdeşleşme”alt boyutları ile anne psikolojik kontrolü arasında negatif yönde anlamlı bir ilişki bulunurken“seçeneklerin saplantılı araştırılması”alt boyutu ile anne psikolojik kontrolü arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Kimlik gelişimi“içsel yatırımda bulunma”ve“içsel yatırımla özdeşleşme”alt boyutu ile baba psikolojik kontrolü arasında negatif,“seçeneklerin saplantılı araştırılması”alt boyutu ile baba psikolojik kontrolü arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki saptanmıştır. Kimlik gelişiminin“içsel yatırımda bulunma”,“seçeneklerin genişlemesine araştırılması”ve“içsel yatırımla özdeşleşme”alt boyutları ile akran baskısı toplam ve dolaylı akran baskısı alt boyutları arasında negatif yönde anlamlı bir ilişki bulunurken“seçeneklerin saplantılı araştırılması”alt boyutu ile akran baskısı toplam ve dolaylı akran baskısı alt boyutu arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Kimlik gelişiminin“seçeneklerin saplantılı araştırılması”alt boyutu ile direkt akran baskısı arasında pozitif yönde“içsel yatırımla özdeşleşme”alt boyutu ile direkt akran baskısı arasında negatif yönde anlamlı bir ilişki saptanmıştır. Anne-baba psikolojik kontrolü ile akran baskısı toplam ve alt boyutları arasında ise pozitif yönde anlamlı bir ilişki saptanmıştır.

Özet (Çeviri)

This study aimed to examine the relationship between identity development in adolescents and perceived parental psychological control and peer pressure. Additionally, the study examined whether there are significant differences in the total and subscale scores of identity development, parental psychological control, and peer pressure based on gender, grade level, parental education level, and birth order. In the study, the relational screening model was used to determine the relationship between identity development, psychological control and peer pressure. The study group of the research consists of 503 high school students (313 women, 190 men) studying in Maltepe district of Istanbul. The ages of the students participating in the study range from 13 to 18 years (M = 15.28, SD = 1.35). In the research, the participants;“Personal Information Form”,“Dimensions of Identity Development Scale”,“Psychological Control Scale”and“Peer Pressure Scale”were applied. Since the data in the study did not meet normal distribution conditions, Mann Whitney-U, Mann Whitney-U Post-Hoc and Krushkal Wallis-H tests were applied to determine whether the scores differed. To determine the relationship between variables and their sub-dimensions, Spearman Rank Difference Correlation test was applied. According to the research results, in the sub-dimensions of identity development; differences were found according to gender, grade level and mother's education level. Female adolescents scored higher on ruminative exploration and exploration in depth compared to male adolescents. Adolescents in the 4th grade of high school had significantly higher scores on commitment making compared to other grade levels. Father's psychological control differs according to gender and grade level. It was found that male adolescents had significantly higher scores on paternal psychological control compared to female adolescents. It was determined that the total and sub-dimensions of peer pressure differed according to gender, grade level and father's education level. Peer pressure scores, both total and subscale, were significantly higher in male adolescents. The study found a significant negative relationship between maternal psychological control and the subdimensions of identity development:“commitment making,”“exploration in breadth,”and“identification with commitment.”Additionally, there was a significant positive relationship between maternal psychological control and the“ruminative exploration”subdimension of identity development. For paternal psychological control, a significant negative relationship was found with the“commitment making”and“identification with commitment”subdimensions of identity development, while a significant positive relationship was identified with the“ruminative exploration”subdimension. A significant negative relationship was found between the subdimensions of identity development—“commitment making,”“exploration in breadth,”and“identification with commitment”—and both total peer pressure and indirect peer pressure subdimensions. A significant positive relationship was found between the“ruminative exploration”subdimension of identity development and both total peer pressure and indirect peer pressure subdimensions. A positive relationship was found between the“ruminative exploration”subdimension of identity development and direct peer pressure, while a significant negative relationship was identified between the“identification with commitment”subdimension of identity development and direct peer pressure. Additionally, a significant positive relationship was found between parental psychological control and both total peer pressure and its subdimensions.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    782465

    Ergenlik döneminde psikolojik sağlamlık ve algılanan anne baba tutumları arasındaki ilişkinin ekolojik sistem kuramı çerçevesinde incelenmesi

    Examining the relationship between resilience and perceived parental attitudes in adolescence within the framework of ecological systems theory

    GİZEM BALABAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Eğitim ve ÖğretimHacettepe Üniversitesi

    Çocuk Gelişimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NUR PINAR BAYHAN

  2. Tez No

    876761

    Lise düzeyindeki ergenlerin toplumsal cinsiyet algısı ve sosyal medya bağımlılığı ile ahlaki kimlik düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi

    Investigation of the relationship between high school adolescents' perception of gender and social media addiction and moral identity levels

    MAİDE MİNE CİNOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Eğitim ve ÖğretimHacettepe Üniversitesi

    Çocuk Gelişimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ZEYNEP ÇETİN

  3. Tez No

    388487

    Konversiyon bozukluğu tanisi alan ergenlerde kendilik ve çevre algisi: Repertuar grid tekniği ile değerlendirme

    The self and social perception of adolescents in conversion disorder: Assessment with repertory grid technique

    SEDA AYBÜKE SARI

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    PsikiyatriAkdeniz Üniversitesi

    Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ESİN ÖZATALAY

  4. Tez No

    188947

    Ergenlerde dini düşüncede yaşanan güçlükler (bir Diyarbakır örneklemi)

    Difficulties that adolescents experience in their thinking about religion (in Diyarbakır)

    TAHSİN KULA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2006

    DinCumhuriyet Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    Y.DOÇ.DR. ÜZEYİR OK

  5. Tez No

    372237

    Ergenlerin saldırganlık davranışlarının bazı değişkenler açısından incelenmesi

    Examining of adolescent's aggressive behaviours according to some variables

    BİLGE NAİR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    Eğitim ve ÖğretimCumhuriyet Üniversitesi

    Ortaöğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. HÜLYA ERCAN

Geri Dön