Konstantinos Aleksandru Psahos'un Musiki Takvimi'nden Asya Liri'ne: Geç dönem Rumca-Karamanlıca yayınlarda Osmanlı-Türk makam müziği ve teori yazımı
Ottoman-Turkish makam music and theoretical writing in late Greek-Karamanlidika publications: From Konstantinos Aleksandrou Psachos' music calendar to Asias Lyra
- Tez No: 903005
- Danışmanlar: PROF. DR. GÖZDE ÇOLAKOĞLU SARI
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Arşiv, Müzik, Tarih, Archive, Music, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Müzikoloji ve Müzik Teorisi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Müzikoloji ve Müzik Teorisi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 616
Özet
Post-Bizans olarak da adlandırılan 15 ila 20. yüzyıllar arası dönemde Osmanlı-Türk makam müziği repertuvarından çeşitli örnekler, Rumca-Karamanlıca kaynaklara kaydedilmiştir. Önce Bizans, sonra Osmanlı İmparatorluğu'nun başkentliğini yapmış olan İstanbul merkeziyetinde gelişen bu repertuvar, çoğunluğu şehrin mugannisi olan Rum kilise müzisyenleri tarafından Bizans notası ile yazılmıştır. 20. yy.a kadar devam eden bu yazım kültürünün, özellikle Batı'da Aydınlanma düşüncesi ve bilimsel ilerlemelerin güç kazandığı 18. yy.da somutluk kazandığı söylenebilir. Bu doğrultuda bir yandan müzikte teknik ilerlemeler gerçekleşirken, diğer yandan Rumca-Karamanlıca kaynaklarda Osmanlı-Türk makam müziğini ilgilendiren metinler görünür olmaya başlamıştır. Bu tür metinler, müzisyenler tarafından kilise müziği ve Osmanlı-Türk makam müziği teorisine dair terminolojinin bir araya getirildiği eklektik bilgi kaynaklarıdır. Türkçe sözlü eserler ve terimler de literatürde Karamanlıca olarak bildiğimiz Yunan harfli Türkçe olarak yazılmıştır. Buna rağmen birçok yayın, eser dili olarak Rumca metinlerden oluşmaktadır. Bu sebeple çalışmada bu türden müzik yayınları için genel olarak Rumca-Karamanlıca tanımlaması kullanılmıştır. İlk olarak el yazmaları halinde karşımıza çıkan Rumca-Karamanlıca müzik metinleri, 19. yy.da, kilise ekseninde müzik reformunun gerçekleşmesi ve matbaanın da etkin şekilde kullanılmasıyla birlikte bir yayın serisine dönüşmüştür. Bu çağda edebiyat, din, eğitim ve benzeri birçok alanda yayımlanmaya başlanan ve talep gören seriler içerisindeki yerini alan müzik kitaplarının kayda geçen ilk örneği, 1830 tarihli Efterpi isimli repertuvar koleksiyonudur. Ardından aynı yüzyıl boyunca bir dizi repertuvar koleksiyonu, güfte mecmuası ve teorik çalışma ortaya çıkmıştır. Rumca-Karamanlıca serisinin bu yönüyle son repertuvar koleksiyonları da, araştırmanın konusu olan 1896 Artık Yılının Müzik Takvimi ve 1908 tarihli Asias Lira'dır. Musiki Takvimi, 2016 yılında Atina Ulusal ve Kapodistrian Üniversitesi (EKPA) Müzik Bölümü tarafından düzenlenerek yeniden basılana kadar Konstantinos Aleksandru Psahos'un arşivinde son anda yayımlanmaktan vazgeçilmiş el yazması bir defter olarak kalmıştır. Asias Lira ise 1908 yılında Atina'da Kusulinos Matbaası'ndan basılmış bir repertuvar koleksiyonudur ve uzun yıllar çeşitli mağazalarda satışının sürdürüldüğü anlaşılmaktadır. Asias Lira ve Musiki Takvimi, büyük ölçüde Türkçe sözlü eserlerden ve daha az sayıda sözsüz formlardan oluşan Osmanlı-Türk makam müziği repertuvarının örneklerini içerir. Asias Lira'dan farklı olarak Musiki Takvimi'nde, Yunan kilise müziği ve halk şarkılarının da yer aldığı iki farklı bölüm mevcuttur. Asias Lira'nın repertuvara giriş bölümünde, makam ve usûl konularına ilişkin teorik metinler yer alır. 2016 yılında bir ajanda olarak yayımlanan Musiki Takvimi ise bir önsözü ve Hafid Efendi'nin Galatât-ı Hafîd Efendi adıyla bilinen eserinin musiki maddesinden Rumcaya tercüme edilmiş çeşitli alt başlıkları içermektedir. Bu tür koleksiyonlar, genel olarak abonelik sistemine sahiptir. Bu bakımdan değerlendirildiğinde araştırmalar, Rumca-Karamanlıca müzik koleksiyonlarının özellikle müzik bilen eğitimli bir çevreye hitap ettiğine işaret etmektedir. Musiki Takvimi ve Asias Lira da çoğunlukla müziksever bir çevreye, Osmanlı-Türk makam müziğini öğrenmek isteyenlere veya tamamıyla mugannilere hitap edebilecek içeriklere sahip iki ayrı dönemde yazılmış, ayrı amaçlara yönelik olarak hazırlanmış koleksiyonlardır. Dolayısıyla Osmanlı-Türk makam müziği teorisi ve repertuvarını öğrenmeye açık olan müzikseverlere veya müzisyenlere yönelik hazırlanan yayınların birçoğunda olduğu gibi Musiki Takvimi ve Asias Lira'da da makam ve usûl teorisinin yazımı ve anlatımına ilişkin dikkat çekilmesi gereken alt başlıklar ortaya çıkmaktadır. Öncelikle makam, kilisenin sekiz ihosu ile eşdeğer görülen bir sistemdir. Rum teorisyenler, makam müziği sistemini anlatabilmek için ihos sisteminin terim ve teorik yöntemlerini kullanmakta, dolayısıyla makamları ihos sistemi altında sınıflandırarak karşılaştırmalı yöntemlerle ele almaktadırlar. Bu yaklaşım da Türk makam müziğinin güncel teorik problemleri açısından, özellikle kilise müziğinin cins sınıflaması bakımından Türk makam müziğine katkı sağlayabilecek tarihsel örnekler sunmaktadır. İkinci olarak, Rumca-Karamanlıca kaynaklarda usûller, makam anlatımına kıyasla hem teorik açıklamaları hem de repertuvarda kullanımı açısından belirli problemleri barındırmaktadır. Bu nedenle Konstantinos Psahos'un Forminks gazetesinde yayımlanan makalesi ve arşivinde bulunan kişisel notları, Rumca-Karamanlıca koleksiyonlarda Osmanlı-Türk makam müziği usûllerinin hatalı yazımlarını tespit etmek açısından önemli verilere işaret etmektedir. Nitekim, Psahos'un koleksiyonlarında bu türden usûllerin yazımına yönelik teorik hatalar minimum düzeydedir. Koleksiyonlarındaki eserler, ayrıca hem makamsal karakteri hem de usûllerin yazımı bakımından güncel versiyonlarına yakın örneklerdir. Bu durumun bir sebebi, aynı repertuvarın çeşitli yayınlar ve yazılı metinler aracılığıyla o yıllarda yazıya aktarılmış olmasıdır. Çünkü, MT ve AL'deki birçok eser, dönemin basılı nota serilerindeki çeşitli versiyonlarıyla benzerlik göstermektedir. Son olarak koleksiyonlardaki repertuvarda kullanılan, kilise notasına özgü hipostaseis işaretlerinin de kilise notası ile yazılmış Türkçe repertuvarın bir ses tarafından nasıl yorumlanabileceğine dair bazı ipuçlarını içerdiği tespit edilebilmektedir. Nitekim Osmanlı-Türk makam müziğinin diğer nota sistemlerinde benzeri mevcut olmayan bu işaretler, Psahos tarafından eserlerin yorumuna dikkat etmek için bilinçli bir şekilde kullanılmış olmalıdır. Bütün birikimini aktararak farklı dönemlerde her iki koleksiyonu, MT ve AL'yi yazan Konstantinos Aleksandru Psahos, Arnavutköy'de doğmuş ve otuz beş yılını İstanbul'da geçirmiş bir müzik adamıdır. Küçük yaşlardan itibaren kilise müziği eğitimi almış ve uzun yıllar İstanbul kiliselerinde mugannilik yapmıştır. Patrikhane'nin ve Atina müzik çevrelerinin 20. yy. başlarında Yunanistan merkezli milli bir konservatuvar kurma girişimi sonucunda, kurum altında oluşturulması tasarlanan Bizans müziği bölümüne kurucu bir isim ve eğitimci olma vasfıyla davet edilmiştir. Bu doğrultuda 1903 yılından itibaren ölümüne kadar Atina'da yaşamını sürdürmüş, Bizans müziği geleneğinin devamlılığı adına, hem eğitimi hem de kiliselerdeki sistemli öğretimi için kurucu bir figür olmuştur. İstanbul yıllarında Osmanlı-Türk makam müziğine ilgi duyduğu ve hakkında detaylı araştırmalar yaptığı anlaşılmaktadır. Dolayısıyla uzun yıllara dayanan bilgi birikimi, Asias Lira ve Musiki Takvimi'nin yazımına da katkı sağlamıştır. Bunun yanı sıra Rum müzik cemiyetleri ve mugannilerle olan yakın ilişkisi, o çevrelerde süregelen Osmanlı-Türk makam müziğine ilişkin yazılı ve sözlü bilgi aktarımının kendisi tarafından da takip edilmesinin bir yolu olmuştur. Sonuç olarak bugün arşivinde mevcut dokümanlar, çevresindeki Rum müzisyenler gibi Konstantinos Aleksandru Psahos'un da hem dönemin Türk makam müziği kaynaklarına, hem de müzisyenlerin teorik çalışmalarına yakın alaka gösterdiğine işaret etmektedir. Nitekim, Rauf Yekta ve Ali Rıfat Çağatay ile yayınlar üzerinden geliştirdiği eleştirel diyaloglar, müzisyenler arası iletişimin ve teorik tartışmaların karşılıklı kaynak ve bilgi alışverişlerinin bir sonucu olduğuna işaret etmektedir. Sonuç olarak araştırma, öncelikle bu iki koleksiyona odaklanmakta, genel çerçevede ise Osmanlı-Türk makam müziği repertuvarını veya teorik metinlerini içeren Rumca-Karamanlıca yayınları tarihsel bağlamında incelemeyi, bilgi aktarım yöntemlerini anlamayı, bu doğrultuda teori ve repertuvar tarihi için alternatif bir bilgi alanı oluşturabilmeyi amaçlamaktadır. Böylece makam müziğinin güncel teorik tartışmalarını, farklı bilgi birikimi ve bakış açısıyla ele almak mümkün olabilir. Nitekim 1896 Artık Yılının Müzik Takvimi ve 1908 tarihli Asias Lira, hem sahip oldukları bilgi alanlarının literatüre sunduğu teorik mevzular açısından, hem de kültür tarihi açısından diğer arşiv kaynaklarıyla birlikte yorumlanmaktadır. Osmanlı-Türk makam müziği repertuvarının kilise notasıyla nasıl yazıya aktarıldığı ve çağın anlayışıyla makam teorisinin nasıl ele alındığı, çalışmanın temel konularıdır. Bu bağlamda çalışma, beş bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde, araştırmanın önemi ve amacı, tarihsel-teorik yaklaşım, yöntem ve süreç ele alınmaktadır. İkinci bölümde, yayın serisinin ortaya çıktığı İstanbul kiliselerinin nota sistemi, yazım-yayın kültürünün gelişim süreci ve müzisyenler arası etkileşim ağı üzerinde durulmaktadır. Üçüncü bölümde, Musiki Takvimi ve Asias Lira'nın yazarı, İstanbul doğumlu muganni, müzisyen, müzikolog ve eğitimci Konstantinos Aleksandru Psahos'un müzik yaşamı üzerinden teorisyen kimliği ve bu iki koleksiyonun hazırlanma sürecine odaklanılmaktadır. Çünkü, Osmanlı-Türk makam müziği tarihinin yazılı kaynakları ve yazarlarının müzikal yaşamını içeren metinlere ilişkin akademik incelemeler hâlâ sınırlıdır. Bu nedenle, Psahos'un çalışmalarına detaylı olarak bu bölümde değinilmektedir. Nitekim Psahos, Arnavutköy'de doğmuş, yaşamının otuz beş yılını İstanbul'da geçirmiştir. Ali Rıfat Çağatay, Rauf Yekta gibi isimlerle geliştirmiş olduğu yakın diyalog dolayısıyla makam müziği tarihinde biyografik incelemeler bakımından da dikkat çekici bir karakterdir. Dördüncü bölümde, her iki koleksiyonda yer alan makam ve usûl konularına ilişkin metinlerden yola çıkarak Rumca-Karamanlıca kaynaklarda makam nazariyesi ve teorik yaklaşım ele alınmaktadır. Beşinci bölüm, her iki koleksiyon içerisinden seçilmiş çeşitli eserlerin arşivlerde bulunan örnekleriyle birer versiyon olarak karşılaştırmalı analizi ve değerlendirmelerini içermektedir. Örnekler dahilinde kilise notasının mevcut farklılıkları ve bu karakteristik farklardan birisi olarak kalite işaretleri (hipostaseis) bahis konusudur. Eserlerin kilise notasıyla yazımında icra pratiği yönüyle ne gibi benzerlik ve farklılıklar olabileceği mevzusu, ses kayıtları da kullanılarak tartışmaya açılmaktadır. Son olarak, çalışmanın ek bölümü, Konstantinos Psahos'un kendi arşivi, Patrikhane Tarihi Arşivi ve kütüphane araştırmaları sonucu tespit edilen belgeleri içermektedir. Bunlar, Konstantinos Psahos'un kendi el yazısıyla kaydettiği bazı notlar, kitap ve makalelerden oluşmaktadır. Ayrıca Psahos'a ait 1896 Artık Yılının Müzik Takvimi ve 1908 tarihli Asias Lira'daki 51 eserin, arşiv kaynaklarıyla karşılaştırmalı bilgilerini içeren bir katalog ile koleksiyondan seçilmiş 20 eserin transkripsiyonu da ekte yer almaktadır. Tüm bu arşiv çalışmaları ve nota analizlerinin, Rumca-Karamanlıca kaynaklarda kaydedilmiş olan geniş repertuvar ve teorik metinler üzerinden yürütülecek olan araştırmalara örnek teşkil edeceği düşüncesiyle çalışma kapsamına alındığını ifade etmek gerekir.
Özet (Çeviri)
Various examples of the Ottoman-Turkish musical repertoire written in Greek-Karamanlidika sources between the 15th and 20th centuries are also known as the post-Byzantine period. Belonging to the culture of Istanbul, this repertoire was transcribed into Byzantine notation by the Greek church musicians, most of whom were the musicians of the city. It can be said that this culture which lasted until the 20th century began to materialize especially in the 18th century, when the thought of Enlightenment and scientific progress gained strength in Europe. On the one hand, technical improvements in music began to occur. On the other hand, texts related to Ottoman-Turkish makam music began to appear in Greek-Karamanlidika sources. It should be noted that such texts are eclectic sources of musical knowledge in which musicians combined the theoretical perspectives and terminology of Orthodox church music and Ottoman-Turkish makam music. Musical pieces and the terms were also written in Turkish with Greek letters, known in the literature as Karamanlidika. Nevertheless, many publications consist of Greek texts as the main language of the work. For this reason, the definition Greek-Karamanlidika is generally preferred in this study for this kind of music publications. The Greek-Karamanlidika musical texts, which first appeared in the form of manuscripts, turned into a series of publications in the 19th century with the implementation of the musical reform in the church and the effective use of the printing press. The first example of music publications in Greek-Karamanlidika, which were also published in a wide variety of fields such as art, literature, religion, and education in this era and took their place among the demanded series, is the repertory collection titled Euterpi, which dates back to 1830. Subsequently, a series of repertoire collections, song text collections (mecmuas) and theoretical works appeared throughout the same century. In this sense, the most recent publications are the Music Calendar of the Leap Year of 1896 and Asias Lyra (1908), both of which are the focus of this study. The Music Calendar had remained in Konstantinos Alexandrou Psachos' archive as a handwritten notebook until it was edited and reprinted by the Music Department of the National and Kapodistrian University of Athens (EKPA) in 2016. Asias Lyra, on the other hand, is a music collection printed in 1908 by Kousoulinos Printing House in Athens, and it is understood that it was sold in stores for several years. Asias Lyra and Music Calendar contain examples of the Ottoman-Turkish makam music repertoire, consisting largely of Turkish vocal music and a small number of instrumental forms. Unlike Asias Lira, Music Calendar has two different sections, including pieces of Greek Orthodox church music and folk songs. The introduction to the repertoire of the Asias Lyra includes theoretical texts on makam and usûl. Published in 2016 as an agenda, the Music Calendar includes a prologue and various subtitles translated into Greek from the article on music in Hafid Efendi's work known as Galatât-ı Hafid Efendi. These collections generally have a subscription system. In this respect, research indicates that the Greek-Karamanlidika music collections appealed especially to an educated circle of music connoisseurs. Music Calendar and Asias Lyra are the two music collections written in different periods, with content that could appeal to a mostly music-loving audience, those who wanted to learn Ottoman-Turkish makam music, or purely cantors, and were prepared for different purposes. Therefore, as in most publications intended for music lovers or musicians who are open to learning the theory and repertoire of Ottoman-Turkish makam music, Music Calendar and Asias Lyra have remarkable topics that need to be discussed regarding the writing system and the concept of makam and usûl theory. First of all, makam is a musical concept that is considered equivalent to the eight modes (oktoechos) of the Orthodox church. Greek theorists use the terms and theoretical methods of the echos system to explain makams, and therefore classify and interpret makams-modes in a comparative way. This approach offers historical examples that can contribute to Turkish makam music related to current theoretical problems, especially in terms of the genus (genos) classification of Orthodox church music. Secondly, compared to the definition of makams, the concept of usûl in Greek-Karamanlidika sources have certain problems both in terms of their theoretical explanations and their use in the repertoire. For this reason, the article of Konstantinos Alexandrou Psachos, published in Forminks and personal handwritten notes in his archive point to significant data in terms of identifying inaccurate writing of usûls in Greek-Karamanlidika collections. As a matter of fact, the theoretical problems in writing of usûls are minimal in Psachos' collections. In addition, the musical pieces in his collections are almost identical to the current versions in terms of both melodic character and writing of usûls. One reason for this is that the same repertoire was transcribed in those years through various publications and written sources. This is because many of the pieces in MT and AL are identical to various versions in the printed publications of this period. Lastly, hypostaseis are special signs of Orthodox notation used in the collections, which can also be identified as containing some clues as to how a singer might interpret Turkish repertoire written in church notation. Indeed, these signs, which do not exist in other notation systems of Ottoman-Turkish makam music, must have been consciously used by Psachos to pay attention to the performative style of the pieces. Konstantinos Aleksandrou Psachos, who wrote MT and AL in different periods by putting all his knowledge into writing, was a musician who was born in Arnavutköy and spent thirty-five years in Istanbul. He was trained in the Orthodox church at an early age and worked as a cantor in the churches of Istanbul for many years. As a result of the attempt of the Patriarchate and music circles of Athens to establish a national conservatory in Greece in the beginning of the 20th century, he was invited as a founder and instructor to the Byzantine music department, which was designed under the institution. Accordingly, he lived in Athens from 1903 until his death and became a significant figure for the continuity of the Orthodox music tradition, both for its education and its systematic teaching in churches. During his years in Istanbul, he was interested in Ottoman-Turkish makam music and did detailed research on it. Therefore, his musical knowledge of long years contributed to the writing of Asias Lyra and Music Calendar. In addition, his close interaction with Greek music societies (syllogoi) and cantors was a way for him to follow the written and oral transmission of musical knowledge on Ottoman-Turkish makam music that was already circulating in those societies. As a result, the documents in his archive today indicate that Konstantinos Aleksandru Psachos, like the other Greek musicians in his circle, paid close attention to both the written sources of Turkish makam music of the period and the theoretical works of Turkish musicians. In fact, the critical dialogues he had with Rauf Yekta and Ali Rıfat Çağatay through publications indicate that the relationship and the theoretical discussions between musicians were the result of interactive exchanges of musical knowledge in written sources. Furthermore, while the study focuses primarily on these two collections, its overall aim is to examine Greek-Karamanlidika publications containing Ottoman-Turkish makam music repertoire and theoretical texts from a historical perspective, to understand the methods of epistemic transmission, and to open an alternative academic area for the history of Ottoman-Turkish makam music. In this way, it will probably be possible to approach the current theoretical debates on Ottoman-Turkish makam music with a new perspective related to the knowledge of Greek-Karamanlidika musical sources. The major problems of the research are how the Ottoman-Turkish makam music repertoire was transcribed into church notation and how makam theory was dealt with in the understanding of the period. Therefore, not only the musical publications as Greek-Karamanlidika sources are assessed in their historical dimension, but also the epistemic transmission is analyzed, focusing on the Music Calendar (2016) and the Asias Lyra (1908) as the sample of the study and the main theoretical issues that contributed to the literature in the publications. Music Calendar and Asias Lyra are evaluated with other archival sources in terms of both basic theoretical issues in the literature and cultural history. Within this framework, the study is divided into five chapters. The first chapter discusses the purpose, historical-theoretical approach, method, and process of the study. The notational system of the Istanbul churches where the publication series originated, the development process of the writing and publishing culture, and the network of interaction between musicians are the focus of the second chapter of the study. The third chapter focuses on the musical life of Konstantinos Aleksandrou Psachos, an Istanbulite cantor, musician, musicologist, teacher, and the transcriber of Music Calendar and Asias Lyra. Since Psachos was born in Arnavutköy and spent thirty-five years of his life in Istanbul, this chapter examines his musical identity as a theorist and the process of producing the two collections as well. In fact, he is a remarkable figure in terms of biographical studies of the history of makam music due to his close dialogue with Ali Rıfat Çağatay and Rauf Yekta. Being also aware of the fact that academic research on the written sources of the history of Ottoman Turkish makam music and on the texts that contain the musical life of musicians and theoreticians are still limited, Psachos' works will be the subject of in-depth discussion in this section. Based on the texts on makam and usûl in both collections, the fourth chapter of the study deals with makam theory and the theoretical approach in the Greek-Karamanlidika sources. The final chapter contains a comparative analysis and evaluation of various works selected from both collections. The versions are compared with the examples found in the archives. In addition, the hypostaseis are analyzed on the basis of sound recordings. In this way, the possibility of similarities and differences between the performance practice and the written pieces are also addressed. Finally, the appendix contains documents from Konstantinos Psachos' own archive, the historical archive of the Patriarchate, and library research. All of these consist of a few handwritten notes as well as books and articles written by Konstantinos Psachos. The appendix includes a catalogue of 51 pieces from Psachos' Music Calendar and Asias Lyra, their comparative evaluations with archival sources, and transcriptions of 20 selected pieces from the two collections as well. All in all, it should be noted that all these archival studies and score analyses are included in the scope of this study with the idea that they will serve as an example for future research on the extensive repertoire and theoretical texts recorded in Greek-Karamanlidika sources.
Benzer Tezler
- An analysis of ideological discourse in an ambivalent text from the perspective of semiotics of translation: The case of Just So Stories by Rudyard Kipling
Muğlak bir metindeki ideolojik söylemlerin çeviri göstergebilimi açısından incelenmesi: Rudyard Kıplıng'in Just So Storıes örneği
YASEMİN ÇETİN UYSAL
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Mütercim-Tercümanlıkİstanbul Okan ÜniversitesiÇeviribilim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MESUT KULELİ
- Demokrat Parti Dönemi Türk Yunan ilişkileri (1950-1960)
Democratic Party Period Turkish-Greek relationships (1950-1960)
DERYA SEVİNÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Türk İnkılap TarihiAnkara ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. OĞUZ AYTEPE
- Konstantin Petroviç Von Kaufman'ın Türkistan'daki faaliyetleri
Konstantin Petroviç Von Kaufman's activities in Turkistan
OSMAN YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
TarihBilecik Şeyh Edebali ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SEDA YILMAZ VURGUN
- Alexander Mavroyeni Bey: From 19th century reform era to the Young Turk revolution through the life and ideology of a Neophanariot Ottoman bureaucrat
Alexander Mavroyeni Bey: Tanzimat'tan Jön Türk Devrimine kadar bir yeni fenerli Osmanlı bürokratının hayatı ve ideolojisi
KONSTANTİNA ANDRİANOPOULOU