Geri Dön

Halide Nusret Zorlutuna'nın romanlarında toplumsal cinsiyet ve kimlik

In the novels of Halide Nusret Zorlutuna gender and identity

PDF İndir

  1. Tez No: 903612
  2. Yazar: SEVİM BETÜL BALOĞLU
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. MURAT GÜR
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Halide Nusret Zorlutuna, toplumsal cinsiyet, kadınlık, erkeklik, kimlik, Halide Nusret Zorlutuna, gender, femininity, masculinity, identity
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Yeni Türk Edebiyatı Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 93

Özet

Toplumsal cinsiyet, kadın ve erkeğe, toplum ve kültür tarafından yüklenen rolleri tanımlamak; kadınlığın ve erkekliğin biyolojik bir cinsiyet olduğu kadar sosyolojik bir olgu olduğunu anlatmak; kadın ve erkeği, toplumsal yapı içinde, toplumsal normlar çevresinde birbirinden ayırmak için kullanılan bir kavramdır. Bu yönüyle kavram, bir kimlik biçimini ifade eder ve antropolojiden tarihe, psikolojiden sosyolojiye, sosyal bilimlerin birçok alanında kadın ve erkek kimliğinin nasıl oluşturulduğunun incelenmesine imkân sağlar. Toplumsal cinsiyet rollerinin belki de en görünür olduğu alanın edebiyat olduğu dile getirilebilir. Bu tez, Halide Nusret Zorlutuna'nın romanlarının toplumsal cinsiyet kavramı çerçevesinde incelenmesi hakkındadır. Bu doğrultuda söz konusu romanlarda kurulan toplumsal cinsiyet söylemleri, kadınlık ve erkeklik rolleri ile kimlik biçimleri irdelenmektedir. Çalışmada Zorlutuna'nın seçilmesinin temel gerekçesi, onun Osmanlı'dan Cumhuriyet'e geçiş sürecinde yaşaması ve kamusal alana girebilen bir kadın olarak toplumun cinsiyet algılarındaki dönüşümün bir örneğini temsil etmesidir. Ayrıca onun hem sahip olduğu muhafazakâr kimliği hem de kamusal alandaki öncü kadın rolünü eserlerine taşıması, eserlerini gerçekçi bir tarzla toplumu anlatma çabasıyla yazması da onun romanlarının seçilmesinin bir diğer gerekçesidir. Bu doğrultuda tez, dört bölüme ayrılmıştır. Birinci bölümde toplumsal cinsiyet ve edebiyat ilişkisi çerçevesinde kuramsal bir arka plan oluşturulmuştur. İkinci bölümde, tezdeki incelemelerin tutarlı olması adına Zorlutuna'nın hayatına yer verilmiş ve tezde ele alınan romanlar özetlenmiştir. Üçüncü bölümde, söz konusu romanlardaki kadın kurgularına odaklanılmış ve kadın roman kişileri, anne, eş ve toplumsal hayattaki rolleri çerçevesinde incelenmiştir. Dördüncü Bölümde ise erkekler ile erkeklik kurguları irdelenmiştir.Böylece Zorlutuna'nın eserlerindeki toplumsal cinsiyet rolleri aydınlatılmış ve neredeyse bütün romanlarında toplumun kadın ve erkeğe yüklediği rolleri olay örgüsü çerçevesinde tartışmaya sunduğu sonucuna ulaşılmıştır. Zorlutuna'nın bütün romanlarında, muhafazakâr bir aydın kimliğinin yansıması bulunmaktadır. Bu durum, onun romanlarında, toplum tarafından makbul görülen cinsiyet rollerinin daha belirgin, çağının düşünce dünyasına aykırı gelebilecek fikirlerin ise daha kapalı kurgulanmasıyla sonuçlanmıştır.

Özet (Çeviri)

Gender describes the roles assigned to women and men by society and culture, and explains that femininity and masculinity are sociological phenomena as well as biological sex. It is also said as a concept used to separate men and women from each other within the social structure and within the social norms. In this respect, the concept expresses a form of identity and enables the examination of how male and female identities are formed in many areas of social sciences, from anthropology to history, from psychology to sociology. It can be said that the field where gender roles are perhaps most visible is literature.This thesis is about the analysis of Halide Nusret Zorlutuna's novels within the framework of the concept of gender. In this context, gender discourses, femininity and masculinity roles, and identity forms established in the novels in question are examined. The main reason for choosing Zorlutuna in the study is that she lived during the transition from the Ottoman Empire to the Republic and that she represents an example of the transformation in society's gender perceptions as a woman who can enter the public sphere. Another reason for choosing her novels is that she carries both her conservative identity and her pioneering female role in the public sphere into her works and writes her works in an effort to describe society in a realistic style. In this context, the thesis is divided into four sections. In the first section, a theoretical background is created within the framework of the relationship between gender and literature. In the second section, Zorlutuna's life is included to ensure the consistency of the studies in the thesis and the novels discussed in the thesis are summarized. In the third section, the focus is on the female fiction in the novels in question, and the female characters are examined within the framework of their roles as mothers, wives, and in social life. In the fourth section, men and masculinity fiction are examined.Thus, gender roles in Zorlutuna's works have been illuminated and it has been concluded that in almost all of her novels, she discusses the roles that society imposes on women and men within the framework of the plot. In all of Zorlutuna's novels, there is a reflection of a conservative intellectual identity. This situation resulted in the gender roles that were deemed acceptable by society being more obvious in her novels, and the ideas that might have been contrary to the intellectual world of her time being more implicit.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    319533

    Cumhuriyet öncesi kadın yazarların romanlarında toplumsal cinsiyet ve kimlik sorunsalı: 1877-1923

    The question of gender and identity in the novels of the pre-Republic era: 1877-1923

    AYŞEGÜL UTKU GÜNAYDIN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    Türk Dili ve Edebiyatıİhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi

    Türk Edebiyatı Bölümü

    PROF. TALÂT HALMAN

  2. Tez No

    358855

    Dört kadın yazarın romanlarında 'Makbul Aile' (Halide Nusret Zorlutuna, Muazzez Tahsin Berkand, Kerime Nadir Azrak, Sâmiha Ayverdi)

    'Acceptable family' in the novels of four women writers (Halide Nusret Zorlutuna, Muazzez Tahsin Berkand, Kerime Nadir Azrak, Sâmiha Ayverdi)

    FERDA ZAMBAK

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    Türk Dili ve EdebiyatıMuğla Sıtkı Koçman Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. AHMET CÜNEYT ISSI

  3. Tez No

    254596

    Halide Nusret Zorlutuna'nın otobiyografisinde bir devri gömmek

    Burying an era in Halide Nusret Zorlutuna's autobiography

    SAHİRE ARSLAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul Bilgi Üniversitesi

    Karşılaştırmalı Edebiyat Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. JALE PARLA

  4. Tez No

    456512

    Halide Nusret Zorlutuna'nın din, toplum ve eğitim görüşleri

    Halide Nusret Zorlutuna's ideas about religion, society and education

    VEHBİ HARİKÇİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Eğitim ve ÖğretimFırat Üniversitesi

    İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bil. Öğretmenliği Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. MURAT GÖKALP

  5. Tez No

    914106

    Hâlide Nusret Zorlutuna'nın eşi Aziz Bey'e yazdığı eski harfli mektuplardan seçmeler (1926-1927) (İnceleme-transkripsiyonlu metin-sözlük-tıpkıbasım)

    Selections from old letters written by Hâlide Nusret Zorlutuna to her husband Mr. Aziz (1926-1927) (Review-transcripted text-dictionary-print)

    NİLÜFER YILMAZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Türk Dili ve EdebiyatıErciyes Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ATABEY KILIÇ

Geri Dön