Erken dönem uyumsuz şemalar somatizasyon ilişkisi: Kişilerarası duygu düzenlemenin aracı rolü
Early maladaptive schemas and somatization: The mediating role of interpersonal emotion regulation
- Tez No: 904027
- Danışmanlar: DOÇ. DR. HELİN YILMAZ KAFALI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Işık Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 158
Özet
Amaç: Bu araştırma erken dönem uyumsuz şemaların somatizasyon ile ilişkisinde kişilerarası duygu düzenleme stratejilerinin aracı rolünü incelemektedir. Yöntem: Araştırmanın örneklemini 18-45 yaş aralığındaki toplam 1112 kişi oluşturmaktadır. Katılımcılara uygun örnekleme yoluyla ulaşılmış ve çevrimiçi anket yardımı ile veriler toplanmıştır. Katılımcılara sırayla; Bilgilendirilmiş Onam Formu, Sosyodemografik Bilgi Formu, Young Şema Ölçeği Kısa Form-3 (YŞÖ- KF3), Kişilerarası Duygu Düzenleme Ölçeği (KDDÖ), Somatizasyon Ölçeği uygulanmıştır. Sonuçlar SPSS 25.0 programı ile analiz edilmiştir. Bulgular: Analizler neticesinde; yatıştırılma duygu düzenleme stratejisinin ve erken dönem uyumsuz şema alanlarının somatizasyon üzerinde pozitif yordayıcı etkisi bulunmuştur. Bakış açısı edinme duygu düzenlemesinin ise somatizasyon üzerinde negatif yönde yordayıcılığı tespit edilmiştir. Process Makro v4.2 Model 4 ile yürütülen paralel aracılık analizi neticesinde yatıştırılma, bakış açısı edinme, olumlu duyguları artırma duygu düzenleme biçimlerinin erken dönem uyumsuz şemalar ve somatizasyon arasındaki ilişkide aracı rolünün olduğu görülmüştür. Sosyal model alma duygu düzenleme stratejisinin ise erken dönem uyumsuz şemalar ve somatizasyon ilişkisine aracılık etmediği sonucuna ulaşılmıştır. Sonuç: Araştırmada erken dönem uyumsuz şemalar, kişilerarası duygu düzenleme ve somatizasyon değişkenlerinin ilişkileri incelenmiş ve istatistiksel olarak anlamlı sonuçlara ulaşılmıştır. Yatıştırılma duygu düzenleme stratejisinin kullanımı erken dönem uyumsuz şemalar ve somatizasyon arasındaki ilişkinin güçlenmesinde rol oynarken, bakış açısı edinme ve olumlu duyguları artırma duygu düzenleme stratejilerinin kullanımının aradaki ilişkiyi zayıflattığı görülmüştür.
Özet (Çeviri)
Objective: This study examines the mediating role of interpersonal emotion regulation strategies in the relationship between early maladaptive schemas and somatization. Method: The sample for the study consists of 1112 individuals aged 18-45. Participants were reached through a convenience sampling method, and data were collected using an online survey. The participants completed the following measures: Informed Consent Form, Sociodemographic Information Form, Young Schema Questionnaire Short Form-3 (YSQ-SF3), Interpersonal Emotion Regulation Questionnaire (IERQ), and Somatization Scale. The data were analyzed using SPSS 25.0. Results: The analyses revealed that the soothing emotion regulation strategy and early maladaptive schema domains positively predicted somatization. Conversely, perspective-taking emotion regulation was found to negatively predict somatization. Parallel mediation analysis conducted with Process Macro v4.2 Model 4 showed that the soothing, perspective-taking, and enhancing positive affect strategies had a mediating role in the relationship between early maladaptive schemas and somatization. However, the social modeling emotion regulation strategy did not mediate the relationship between early maladaptive schemas and somatization. Conclusion: The study explored the relationships among early maladaptive schemas, interpersonal emotion regulation, and somatization, and found statistically significant results. The use of the soothing emotion regulation strategy played a role in strengthening the relationship between early maladaptive schemas and somatization, while the use of perspective-taking and positive emotion enhancement strategies weakened this relationship.
Benzer Tezler
- İhmal ve istismar mağduru ergenlerde psikolojik destek alma tutumları ve terapötik işbirliğinin psikopatolojik özellikler ve şemalarla ilişkisi
The relationship between psychological help seeking attitudes, therapeutic alliance and psychopathological characteristics and schemas of abuse and neglect adolescents.
MÜGE GÖĞEBAKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
PsikolojiHasan Kalyoncu ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET HAKAN TÜRKÇAPAR
- Genç yetişkinlerde psikosomatik belirtilerin erken dönem uyum bozucu şemalar ile ilişkisi
The relationship of psychosomatic symptoms to early maladaptive schemas in young adults
FATMA BİÇER
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Psikolojiİstanbul Gelişim ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FATİH BAL
- Erken dönem uyumsuz şemalar ile somatizasyon ve dissosiyasyon arasındaki ilişki
The relationship of early maladaptive schemas with dissociation and somatization
ONUR CANSIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
PsikiyatriHaliç ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BURCU TÜRK
- Somatoform bozuklukların savunma biçimleri, şema alanları ve psikolojik sağlamlık açısından incelenmesi
Investigation of somatoform disorders in terms of defense, schema areas and psychological strength
HAVVA ÖZKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Psikolojiİstanbul Aydın ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HAYDEH FARAJİ
- Psikolojik belirtiler ile savunma mekanizmaları arasındaki ilişkide şemaların aracı rolü
The mediating role of schemas in relationship between psychological symptoms and defense mechanisms
YAĞMUR CALLAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Psikolojiİstanbul Gelişim ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET ERTAN TEZCAN