Hititlerde tarıma bağlı inanç ve ritüeller
Hittite beliefs and rituals related to agriculture
- Tez No: 904367
- Danışmanlar: PROF. DR. AYŞE ÇALIK ROSS
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Arkeoloji, Archeology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kocaeli Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Arkeoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Arkeoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 179
Özet
İnsanlık tarihi boyunca tabiatta açıklanamayan doğa olayları, iklim değişimi ve mevsim geçişleri insanoğlunu çok tanrılı inanç sistemine götürmüştür. Bu inancın temelini varlık ve kıtlık döngüsü oluşturur. Her yeni yılda tabiatın kendini tekrar eden doğma, yaşama ve ölme döngüsü kıtlık bilinci ile korkuyu yaratır. Korku ise inançları ve ibadetleri getirir. Asur Ticaret Kolonileri Döneminde Anadolu'ya yazının gelişi ile birçok kanun, ritüel, bayram metni kil tabletlere yazılmış ve günümüze gelmeyi başararak inançların kökenine ışık sağlamıştır. Bin Tanrılı Halkın tanrı yaşamı, insan yaşamına çok benzemektedir. Tanrılar da insanlar gibi yemek yemekte, içki içmekte ve açlık tokluk hissetmektedir. Tanrıların gazabı insanları etkilediği gibi diğer tanrıları da etkilemektedir. Fırtına Tanrısı bile diğer tanrılara ihtiyaç duymakta, bazı çaresiz durumlarda ölümsüz tanrılar insanlardan yardım bile istemektedir. Tanrıların her biri, evrendeki bir olgudan sorumludur. Fırtına Tanrısı gök gürültüsü ile yağmur getirir yani su elementini temsil eder. Ana Tanrıça Ḫannahanna yeryüzünün tanrılaşmış versiyonudur. Fırtına Tanrısı'nın oğlu Telipinu ise çiftçi tanrıdır, sabanı sürer ve toprağı eker. Bu tanrılar bazen kaybolur bazen de yaratıklarla mücadele eder. Mücadelenin sonunda kazanır ve dünyanın kaybolan dengesini, baş gösteren kıtlığı bitirip dengeleri yeniden sağlar. Ön Asya toplumlarında neredeyse tamamen aynı biçimde efsaneler ve bayramlar kutlanmaktadır. Bayramlar ve efsaneler döneminin inancını ve kültürünü yansıtmakla kalmaz bu inanç kültürünün nasıl bir alanda yayılım gösterdiğini de gözler önüne sermektedir. Bu çalışmanın amacı Hitit tarımı ile ilişkilendirilen bayram ve efsanelerin bir araya getirilerek incelenmesidir. Çalışma kapsamında Hitit- Hurri-Hatti kaynakları başta olmak üzere kısmen diğer Ön Asya medeniyetlerinin eserlerine de yer verilmiştir. Alan yazını tarama yöntemi kullanılan çalışmanın sonucunda, doğayı berekete teşvik eden ritüel uygulamalarının Hitit tarım bayramlarının ve tanrı efsanelerinin kıtlık bilinci ile ortaya çıktığı açıklanmıştır.
Özet (Çeviri)
Throughout human history, inexplicable natural events, climate change and the transitions between seasons have led human beings to polytheistic belief systems. The basis of this belief is the cycle of abundance and famine. The repeated cycle every year of birth, life and death awakens in humans an awareness of scarcity and a sense of fear. Fear, in turn, gives rise to beliefs and worship. When writing arrived in Anatolia during the age of the Assyrian Trade Colonies, many laws, rituals and festival texts came to be written on clay tablets. These have survived to the present day, shedding light on the origins of beliefs. The god life of the People of a Thousand Gods is remarkably similar to the life of humans. Like humans, these gods eat and drink and feel full or hungry. The wrath of the gods affects people, just as it affects other gods. Even the Storm God sometimes depends on other gods, and in some desperate situations, immortal gods ask humans for help. Each of the gods is responsible for a phenomenon in the universe. The Storm God brings thunder and rain; that is, he symbolizes the element of water. The Mother Goddess Ḫannahanna is a deified version of the earth. Telipinu, the son of the Storm God, is the farmer god, driving a plough and sowing the earth. These gods sometimes get lost and sometimes battle with creatures. At the end of the struggle, they win and reinstate the balance that has been lost on earth, putting an end to the looming famine and restoring the balance. Legends and festivals are celebrated in almost the same way in societies across Asia Minor. Festivals and legends not only reflect the beliefs and culture of the age but also offer an indication of how this faith culture spread. This study aims to bring together and examine the festivals and legends associated with Hittite agriculture. To this end, works of other civilizations from Asia Minor, especially Hittite, Hurrian and Hatti sources, have been scrutinised. The outcome of this study, which deploys the method of the literature review, is that ritual practises that encouraged nature to be exploited for the benefit of fertility led to an awareness of famine being injected into Hittite agricultural festivals and into legends involving gods.
Benzer Tezler
- Babillerin dini tarihi
Religious history of the Babylonists
AYŞE TÜRKMEN KÖKSAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DinKilis 7 Aralık ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ABDULLAH ALTUNCU
- Erken Hristiyan ve ilk Bizans resim ve kabartma sanatında kaynak ve okullar (2 cilt)
Sources and school of painting and sculpture during the early Christian and first Byzantine period
AHMET MEHMET KİPMEN
- Tommaso Campanella ve Thomas More'un ütopyalarının karşılaştırılması
Comparing Thomas More and Tommaso Campanella's utopias
MAHMUT AVCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
FelsefeAtatürk ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. OSMAN ELMALI
- Eskiçağ Anadolusu'nda toprak tahsisi: Hititler Dönemi
The land assignment in Old Age Anatolia: The Period of the Hittite
ARİF KUMAŞ