Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olan ve olmayan ergenlerde erken dönem uyumsuz şemalar ve ebeveynlik stillerinin karşılaştırılması
A comparison of early maladaptive schemas and parenting styles in adolescents with and without attention deficit hyperactivity disorder
- Tez No: 904507
- Danışmanlar: DR. REMZİYE KESKİN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu, ergen, erken dönem uyumsuz şemalar, ebeveynlik stilleri, Attention deficit and hyperactivity disorder, adolescents, early maladaptive schemas, parenting style
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Üsküdar Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Uygulamalı Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 83
Özet
Bu araştırmanın amacı 13-17 yaş arasında Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu tanısı almış ve almamış ergenlerin erken dönem uyumsuz şemaları ve algıladıkları ebeveynlik stillerini karşılaştırmaktır. Bu çalışmada örneklem grubunu 2023-24 eğitim yılında İstanbul-Ümraniye'deki devlet liselerinde eğitim alan DEHB tanısıyla takip edilmiş 76 ergen ve tanısı olmayan 76 sağlıklı ergen oluşturmuştur. Araştırma verilerinin toplanması amacıyla katılımcılara Young Şema Ölçeği (YŞÖ), Young Ebeveyn Ölçeği (YEBÖ) uygulanmıştır. Araştırma betimsel karşılaştırma yöntemine göre tasarlanmış olup verilerin analizinde SPSS Version 22.0 programı kullanılmıştır. Araştırmanın bulgularına göre Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu olan ve olmayan ergenlerin erken dönem uyumsuz şemaları ve algıladıkları ebeveynlik stilleri arasında anlamlı derecede farklılık olduğu görülmüştür. Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu olan ergenlerde, olmayanlara göre Karamsarlık, Terk edilme, Kusurluluk, Tehditler karşısında dayanıksızlık, İç içe geçme/bağımlılık, Sosyal İzolasyon/Güvensizlik, Duyguları bastırma, Kendini feda, Başarısızlık ve Yüksek standartlar şemaları anlamlı yüksek bulunmuştur. Ebeveynlik stilleri karşılaştırıldığında Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu olan ergenlerin anne ebeveynlik stilleri Duygusal bakımdan yoksun bırakıcı, Küçümseyici/kusur bulucu, Aşırı izin verici baba ebeveynlik stilleri ise Küçümseyici/kusur bulucu, Duygusal bakımdan yoksun bırakıcı, Kötümser/endişeli ve Cezalandırıcı ebeveyn stilleri olmak üzere anlamlı olarak yüksek bulunmuştur. Erken dönem uyumsuz şemalardan terk edilme şemasının, ebeveynlik stillerinden ise babanın duygusal bakımdan yoksun bırakıcı ebeveynlik stilinin DEHB tanısını yordadığı bulunmuştur.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to compare the early maladaptive schemas and perceived parenting styles of adolescents between the ages of 13-17 who have been diagnosed with attention deficit hyperactivity disorder and those who have not. In this study, the sample group consisted of 76 adolescents diagnosed with ADHD and 76 healthy adolescents without a diagnosis, studying in public high schools in Istanbul-Ümraniye in the 2023-24 academic year. In order to collect research data, Young Schema Scale (YŞS) and Young Parent Scale (YEBS) were applied to the participants. The research was designed according to the descriptive comparison method and SPSS Version 22.0 program was used to analyze the data. According to the findings of the study, it was observed that there was a significant difference between the early maladaptive schemas and perceived parenting styles of adolescents with and without attention deficit hyperactivity disorder. In adolescents with Attention Deficit and Hyperactivity Disorder, Pessimism, Abandonment, Defectiveness, Invulnerability to threats, Involvement/dependence, Social Isolation/insecurity, Suppression of emotions, Self-sacrifice, Failure and high standards schemas were found to be significantly higher in adolescents than those without. When the parenting styles are compared, the maternal parenting styles of adolescents with Attention Deficit and Hyperactivity Disorder are significant as Emotionally Depriving, Condescending/Faultfinding, overly permissive paternal parenting styles are Condescending/Faultfinding, Emotionally Depriving, Pessimistic/Anxious and Punitive parenting styles. was found to be high. It was found that the abandonment schema, among the early maladaptive schemas, and the father's emotionally depriving parenting style, among the parenting styles, predicted the diagnosis of ADHD. .
Benzer Tezler
- Aydın Efeler'de Aile Sağlığı merkezlerine başvuran 6-13 yaş arası çocuklarda dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu taraması
Screening of attention deficit and hyperactivity disorder in 6-13 years old children applied to family HEALTH centers in Aydin Efeler
RITA NABIYEVA
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
Aile HekimliğiAdnan Menderes ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYFER GEMALMAZ
- Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu olan çocuk ve gençlerde sigara alkol ve madde kullanımını yordayan etmenlerin değerlendirilmesi
Evaluation of the factors which predicts tobacco, alcohol and substance abuse ın children and adolescents with attention deficit hyperactivity disorder
ZEYNEP ESENKAYA USTA
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2012
PsikiyatriAnkara ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BİRİM GÜNAY KILIÇ
- Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu tanısı alan çocuk ve ergenlerde empatik yanıt verebilme, duygusal yüz ifadelerinin tanınması, empati-agresyon ilişkisi ve ilaç tedavisinin empati becerileri üzerine etkileri
Empathic responding, emotional facial expression recognition, empathy-aggression relationship and treatment effects on empathic skills in children and adolescent with attention deficit hyperactivity disorder
FUNDA GÜMÜŞTAŞ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2011
PsikiyatriMarmara ÜniversitesiÇocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. OSMAN SABUNCUOĞLU
- Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu tanısı alan çocuklarda dissosiyatif ve diğer belirtilerin ilişkisi
The association of dissociative symptoms and others among children with attention deficiency and hiperactivity disorder
BETÜL GÜL ALIÇ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2015
PsikiyatriAnkara ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA AYLA AYSEV
- Bilişsel gelişim geriliği ve/veya davranış bozuklukları olan ve olmayan rolandik epilepsi tanılı hastaların karşılaştırılması
Comparison of patients with rolandic epilepsy with and without cognitive developmental disorder and/or behavioral disorders
YASEMİN ÖZGEN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2020
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıKocaeli ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MESUT GÜNGÖR