Geri Dön

Perspectives of space on violence: Establishing the relationship between space and violence through Ankara Bentderesi

Mekanın şiddet perspektifleri: Ankara Bentderesi üzerinden mekan-şiddet ilişkisinin kurulması

  1. Tez No: 905014
  2. Yazar: UTKU DOĞANAY
  3. Danışmanlar: PROF. DR. TAYYİBE NUR ÇAĞLAR
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Mimarlık, Architecture
  6. Anahtar Kelimeler: Mekansal şiddet, Mekansal dönüşüm, Mekan politikaları ve İnsan davranışları, Şiddet perspektifleri, Bentderesi, Spatial violence, Spatial transformation, Urban politics and human behavior, Perspectives of violence, Bentderesi
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: İngilizce
  9. Üniversite: TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 128

Özet

Şiddet, çeşitli disiplinlerce incelenen geniş ve karmaşık bir kavramdır. Genellikle bireyler arası bir eylem olarak algılansa da şiddet aslında mekâna derinlemesine bağlıdır. Şiddetle ilişkilendirilen mekân, sadece fiziksel bir alan değil; aynı zamanda toplumsal ilişkilerin, güç dinamiklerinin ve ekonomik süreçlerin somutlaştığı bir yerdir. Bu nedenle, şiddet sadece fiziksel saldırı veya tahribat olarak değil, aynı zamanda sosyal ve ekonomik yapıların bozulmasıyla ortaya çıkan yerinden edilme, ayrımcılık, yoksulluk ve sosyal dışlanma süreçlerinde de gözlenir. Tezin ana amacı, şiddetin sosyo-mekânsal kararlar, ekonomik değişimler ve bireysel davranışlar yoluyla mekân üzerinde nasıl ortaya çıktığını incelemek, bu süreçlerin fiziksel, psikolojik, ekonomik, yapısal ve sembolik etkilerini değerlendirmek ve hangi eylemlerin şiddet olarak tanımlanabileceğini belirlemektir. Bu doğrultuda, tezin hedefleri ise kentsel alanlardaki şiddeti disiplinler arası ve çok boyutlu bir yaklaşımla değerlendirmek ve tarih boyunca çeşitli siyasi rejimlerin ve kentsel/mekânsal planlama stratejilerinin farklı biçimlerde şiddeti nasıl devamlılığı olan bir durum haline getirdiğini ortaya koymaktır. Bu amaçlar doğrultusunda, Ankara'nın Altındağ ilçesinde bulunan Bentderesi ve çevresi, tezin odaklandığı spesifik bir örnek alan olarak seçilmiştir. Bentderesi, tarih boyunca çeşitli toplumsal ve mekânsal dönüşümlere sahne olmuş, kolluk kuvvetlerinin xiii bile giremediği en tehlikeli mahalleleri barındırmış, tarihi, doğal ve kültürel geçmişi yok edilmiş, genelevler ve fuhuşla damgalanmış bir bölgedir. Şiddetin mekanı dönüştürdüğü, dönüşümün şiddeti organize ettiği ve bu kısır döngünün görünür olduğu kentin dışlanmış alanıdır. Bu nedenle, şiddet kavramının mekân üzerinden yeniden üretimi, Bentderesi aracılığıyla mekânın yeniden okunmasını ve tanımlanmasını gerektirir. Tezde kullanılan metodoloji, David Riches'in şiddet teorisine dayanır. Bu teori, şiddeti fail, kurban ve tanık perspektiflerinden ele alarak, mekânsal şiddetin anlaşılmasına ve bu şiddetin mekân üzerindeki yansımalarının incelenmesine olanak tanır. Üçlü perspektif yaklaşımıyla yapılan incelemeler, mekânın şiddeti teşvik eden bir fail, politik ve bireysel eylemlerden zarar gören bir kurban ve şiddetin izlerini taşıyan bir tanık rolü oynadığını gösterir. Bu sınıflandırma, kent ve mekânla ilgili yıkım, korku, suç ve zarar içeren sonuçların arka planındaki görünmeyen süreçleri görünür hale getirir.

Özet (Çeviri)

Violence is an expansive and intricate concept analyzed across various disciplines. Although it is frequently perceived as an interpersonal phenomenon, violence is profoundly interconnected with spatial dynamics. The space associated with violence is not merely a physical environment; it serves as a locus where social relationships, power dynamics, and economic processes are materialized. Consequently, violence is exemplified not only through physical assaults or destruction but also through processes such as displacement, discrimination, poverty, and social exclusion, all of which occur from the disruption of social and economic structures. The main aim of this thesis is to examine how violence emerges through socio-spatial decisions, economic changes, and individual behaviors within space, to evaluate the physical, psychological, economic, structural, and symbolic impacts of these processes, and to determine which actions can be defined as violence. In line with this aim, the thesis targets to evaluate spatial violence using an interdisciplinary and multi-dimensional approach, and to uncover how different political regimes and urban/spatial planning strategies have perpetuated violence in various forms throughout history. xi For these purposes, Bentderesi and its surroundings, located in the Altındağ district of Ankara, have been chosen as a specific case study. Bentderesi has experienced significant social and spatial transformations over time, has harbored some of the most dangerous neighborhoods where even law enforcement hesitated to enter, and has been stigmatized by associations with brothels and prostitution, all while its historical, natural, and cultural heritage has been systematically eroded. It is a marginalized urban area where violence shapes the spatial environment, spatial transformation shapes violence, and this cyclical dynamic becomes evident. Thus, reinterpreting and redefining the concept of violence through a spatial lens requires a thorough re-reading of Bentderesi. The methodology employed in this thesis is grounded in David Riches' theory of violence, which explores violence from the perspectives of the performer, victim, and witness. This theoretical framework encourages a comprehensive understanding of spatial violence and its expressions within the built environment. The analysis conducted through this tripartite perspective reveals that space can function as a perpetrator, provoking violence, as a victim, suffering harm from political and individual actions, and as a witness, retaining the imprints of violence. This classification makes visible the underlying processes that contribute to urban spaces' destructive, fear-inducing, criminal, and harmful outcomes.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    786734

    'Kimsenin Müslüman Kadınları' Müslüman kadınların alternatif medya platformları aracılığıyla karşı kamusal alan oluşturmaları: Türkiye ve Almanya örneği

    'Nobody's Muslim Women' construction of Muslim women's counter public sphere through alternative media platforms: The case of Turkey and Germany'

    SÜMEYRA SOYDAŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Siyasal BilimlerGalatasaray Üniversitesi

    Radyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ÖZLEM DANACI YÜCE

  2. Tez No

    851956

    Aile içi şiddet suçundan hüküm giymiş erkeklerde mekân algısı

    Spatial perception of men-convicted domestic violence

    AYBÜKE BÜYÜKKAĞNICI

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Sosyal HizmetAnkara Sosyal Bilimler Üniversitesi

    Kadın ve Aile Çalışmaları Bilim Dalı

    PROF. DR. EROL KAHVECİ

  3. Tez No

    399425

    Ülkücü community in Zeytinburnu: Violence around words and encounters

    Zeytinburnu Ülkücü cemaati: Kelimeler ve karşılaşmalar etrafında şiddet

    FIRAT ULAŞ ATALAY

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2013

    AntropolojiBoğaziçi Üniversitesi

    Sosyoloji Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. NAZAN ÜSTÜNDAĞ

  4. Tez No

    454515

    The third space, the desert and a new genesis: Bodies, hallucinatory spaces and hum/animals in Angela Carter's and Edward Abbey's fiction

    Angela Carter ve Edward Abbey'nin eserlerinde üçünçü alan, çöl ve yeniden varoluş: Bedenler, halüsinasyon yaratan mekanlar ve hayvan/insanlar

    DİLEK ÇALIŞKAN

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2017

    İngiliz Dili ve Edebiyatıİstanbul Aydın Üniversitesi

    İngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. GILLIAN MARY ELIZABETH ALBAN

  5. Tez No

    567848

    Ekonomik, sosyo-kültürel ve mekansal boyutlarıyla suriyeli mülteciler:Elazığ örneği

    Syrian refugees in terms of economic, socio-cultural and spatial perspectives: The case of Elazığ

    DUYGU TAŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Şehircilik ve Bölge PlanlamaNecmettin Erbakan Üniversitesi

    Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ SEMİHA SULTAN TEKKANAT

Geri Dön