Yapay zeka ve makine öğrenimi ile pankreas tümörlerinin saptanması
Detecting pancreatic tumors with artificial intelligence and machine learning
- Tez No: 905172
- Danışmanlar: PROF. DR. ABDULLAH KAĞAN ZENGİN
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrol, Genel Cerrahi, Radyoloji ve Nükleer Tıp, Computer Engineering and Computer Science and Control, General Surgery, Radiology and Nuclear Medicine
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa
- Enstitü: Cerrahpaşa Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Genel Cerrahi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 85
Özet
Giriş: Pankreas kanserleri, klinik belirtileri geç izlenmesi ve tarama testlerinden yoksun olmaları nedeniyle kötü prognozlu tümörlerdir. Yapay zeka teknolojileri, büyük veri setlerinin incelenmesi alanında çığır açmaktadır. Hızlı bölgesel evrişimsel sinir ağları, görüntü tanıma algoritmaları arasında obje tanıma alanında yüksek doğruluk, senstivite ve spesifite skorlarıyla dikkat çekmektedir. Amaç: Çalışmamızda, merkezimizde kaydedilmiş pankreatik tümörlü hastaların bilgisayarlı tomografi görüntüleri, yapay zeka modeline eğitilerek pankreas tümörlerinin erken tanısının koyulması; doktora ulaşımın zor olduğu bölgelerde sürecin otomatize edilip uzmanların iş yükünü hafifletmeleri ve mevcut sağlık sistemine olan yükü azaltmayı amaçlanmıştır. Yöntem ve Gereçler: İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa, Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Genel Cerrahi Anabilim Dalı'nda 2016-2024 yılları arasında patolojileri pankreas tümörüyle uyumlu 350, pankreas görüntülemeleri sağlıklı 360, toplam 710 hasta çalışmaya dahil edilmiştir. Faster rCNN (Hızlı Bölgesel Evrişimsel Sinir Ağları) derin öğrenme aracı kullanılarak etiketlenmiş Bilgisayarlı Tomografi görüntüleri, denetimli öğrenme ile yapay zeka modeli oluşturulmuştur. Bulgular: Modelimiz, test setinde kullanılan görüntülemelerinde ve patolojilerinde pankreatik tümörü pozitif 50 hastanın 48'inde tümörü lokalize edip tanıyabilmiş, 200 sağlıklı pankreas rapor edilen bireyin 197'sini sağlıklı olarak kategorize etmiştir. Modelin doğruluğu %98,4, duyarlılığı %98 ve özgüllük %98,5 olarak ölçülmüştür. Pozitif olasılık oranı 65,33, negatif olasılık oranı 0,02 bulunmuştur. Modelin F1 skoru %95,04 olarak hesaplanmıştır. Test setinde, pankreatik tümörü öngören sınıflandırma CNN pozitif OO ile pozitif ilişkili bulunmuştur. (P = 0,04). Eğri altında kalan alan 0.998 hesaplanmıştır. Sonuç: Model, Bilgisayarlı Tomografi görüntü taramalarındaki pankreatik tümörleri tespit etmede yüksek doğruluk, duyarlılık ve özgüllük göstermiştir. Yüksek Dice Skoru, F1 skoru, EAA metrikleri, geliştirdiğimiz modelin şüphesiz yararlılığının göstergesidir.
Özet (Çeviri)
Introduction: Pancreatic cancers are tumors with poor prognosis due to late presentation of clinical symptoms and lack of screening tests. Artificial intelligence technologies are revolutionizing the field of huge data analysis. Faster Regional Convolutional Neural Networks (Faster R-CNN) stand out among image recognition algorithms for object detection with high accuracy, sensitivity, and specificity scores with fast results. Aim: In our study, we aimed to establish early diagnosis of pancreatic tumors by training an artificial intelligence model with computed tomography images of patients with pancreatic tumors recorded in our center; to automate the process and reduce the workload of experts in regions where access to medical doctors is difficult; and to reduce the burden on the current healthcare system, Materials and Methods: Total of 710 patients, including 350 patients whose pathologies were confirmed with pancreatic tumors and 360 patients with healthy pancreas images, who were admitted to the Department of General Surgery, Cerrahpaşa Faculty of Medicine, Istanbul University Cerrahpaşa, between 2016 and 2024, were included in the study. A supervised learning artificial intelligence model was created using labeled Computed Tomography images with the Faster R-CNN deep learning tool. Results: Our model was able to localize and diagnose tumors in 48 of the 50 patients with pancreatic tumors confirmed by imaging and pathology in the test set and categorized 197 of the 200 healthy pancreas reports as healthy. The accuracy of the model was measured as 98.4%, the sensitivity as 98%, and the specificity as 98.5%. The positive likelihood ratio was 65.33, and the negative likelihood ratio was 0.02. The F1 score of the model was calculated as 95.04%. In the test set, the classification CNN predicting pancreatic tumors was found to be positively correlated with positive OO (P = 0.04). The area under the curve was calculated as 0.998. Conclusion: Our model showed high accuracy, sensitivity, and specificity in detecting pancreatic tumors in Computed Tomography image scans. High Dice Score, F1 score, and EAA metrics are indicators of the undoubted usefulness of the model we developed.
Benzer Tezler
- Tip 2 dıabetes mellıtus hastalarında hıppocampus ve cerebellum hacimlerinin değerlendirilmesi
Evaluation of the volume of hippocampus and cerebellum in type 2 diabetes mellitus patients
SERRA ÖZCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Nörolojiİstanbul Medipol ÜniversitesiAnatomi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SELVA ŞEN
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUHAMMED İKBAL ALP
- Makine öğrenme problemlerinde konveks olmayan optimizasyon modellerinin iki konveks fonksiyonunun farkı ve ikinci derece konik progromlama ile modellenmesi
Difference of convex functions programming and second-order conic programming modelling of non-convex optimization problems in machine learning
DUYGU ÜÇÜNCÜ
Doktora
Türkçe
2024
MatematikYıldız Teknik ÜniversitesiMatematik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERDAL GÜL
PROF. DR. SÜREYYA AKYÜZ
- Yapay öğrenme sınıflandırıcı algoritmalarında veriye dayalı keşif saldırılarının tespiti
Detection of data-driven discovery attacks on machine learning classifier algorithms
EMRE SADIKOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolYalova ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BURCU DEMİRELLİ OKKALIOĞLU
- Bilişim çağında mimarlık: Tasarım, yapım ve planlama alanlarında makine öğrenimi çalışmalarının bibliyometrik analizi
Architecture in the information age: A bibliometric analysis of machine learning studies in the fields of design, construction, and planning
HATİCE HAZAL EMSEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
MimarlıkAkdeniz ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HİLAL TUĞBA ÖRMECİOĞLU
- Lojistik sektöründe yenilikçi teknolojilerin kabulü
Adoption of innovative technologies in the logistics sector
TUĞÇE BAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
UlaşımSakarya Uygulamalı Bilimler ÜniversitesiUluslararası Ticaret ve Lojistik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SİNAN ESEN