Birinci Dünya Savaşında Kafkas cephesinde yapılan harplerin Tanin ve İkdam gazetelerindeki yansımaları (1914-1915)
Reflections of the battles on the Caucasus front in the First Worl War in Tanin and Ikdam newspapers (1914-1915)
- Tez No: 905742
- Danışmanlar: PROF. DR. RECEP KARACAKAYA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Osmanlı Basını, Birinci Dünya Savaşı, Tanin, İkdam, Sarıkamış, Sansür, Propaganda, Doğu Cephesi, Ottoman Press, World War I, Tanin, İkdam, Sarıkamış, Censorship, Propaganda, Eastern Front
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Medeniyet Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 107
Özet
Bu çalışma, Birinci Dünya Savaşı'nın Osmanlı kamuoyuna nasıl yansıtıldığını anlamak amacıyla, Doğu Cephesi'nde gerçekleşen Köprüköy, Azap ve Sarıkamış muharebelerinin dönemin iki önemli gazetesi olan Tanin ve İkdam üzerindeki temsiline odaklanmaktadır. Özellikle 1914–1915 yılları arasındaki haber içerikleri üzerinden yapılan analizle, basının savaş döneminde oynadığı ideolojik, psikolojik ve politik rol incelenmiştir. Araştırmada, ilgili gazetelerdeki haberler, başyazılar, mektuplar ve görseller söylem çözümlemesi bağlamında değerlendirilmiştir. Basında yer alan muharebe haberlerinin yalnızca bilgilendirme işleviyle sınırlı kalmadığı; aynı zamanda kamuoyunu yönlendirme, moral motivasyon sağlama ve devlet politikalarını meşrulaştırma amaçlarına hizmet ettiği görülmüştür. İttihat ve Terakki iktidarının yürüttüğü sansür ve propaganda faaliyetleri, basının söylemini doğrudan şekillendirmiştir. Tanin gazetesi, parti çizgisine uygun bir şekilde savaşın kahramanlık yönlerini öne çıkarırken; İkdam gazetesi daha temkinli bir dil benimsemiş, ancak benzer şekilde resmi sınırlamalara tabi kalmıştır. Özellikle Sarıkamış Harekâtı gibi olumsuz sonuçlanan gelişmelerin basında örtük, eksik ya da dolaylı ifadelerle yer alması, sansürün etkisini açıkça göstermektedir. Bu bağlamda, çalışma Osmanlı basınının savaş döneminde nasıl bir devlet aygıtı haline dönüştüğünü, gerçeklik algısının ne şekilde yeniden inşa edildiğini ve tarihsel bilincin medya üzerinden nasıl şekillendirildiğini ortaya koymaktadır. Araştırma, Osmanlı basın tarihine ve savaş dönemlerinde medyanın işlevine dair literatüre katkı sunmayı hedeflemektedir.
Özet (Çeviri)
This study aims to explore how the First World War was represented to the Ottoman public, focusing on the coverage of the Köprüköy, Azap, and Sarıkamış battles on the Eastern Front in two prominent newspapers of the period: Tanin and İkdam. Concentrating on the years 1914–1915, the study analyzes the ideological, psychological, and political functions of the press during wartime. A qualitative historical content analysis method has been applied, examining news articles, editorials, letters, and visual materials through discourse analysis. The findings reveal that the press did not merely serve to inform the public but also played a crucial role in shaping public opinion, boosting morale, and legitimizing state policies. The censorship and propaganda mechanisms imposed by the Committee of Union and Progress directly influenced the press narrative. While Tanin, as the party's official organ, highlighted heroic themes and patriotic fervor, İkdam adopted a more cautious tone but similarly conformed to the limits of official censorship. The Sarıkamış Operation, which resulted in a devastating defeat, was portrayed with euphemisms or omitted altogether, reflecting the intensity of press control. In this context, the study demonstrates how the Ottoman press functioned as a state apparatus during wartime, reconstructing the perception of reality and shaping historical memory through media discourse. This research aims to contribute to the literature on the Ottoman press and the role of media in times of war.
Benzer Tezler
- I. Dünya Savaşında Kafkas Cephesinde Çoruh ve Kop Muharebeleri
Coruh and Kop Battles in the Caucasus Front in the First World War
SEFA UZUNÇAKMAK
- Askeri, siyasi ve silah sanayicisi kişiliği ile Nuri Paşa ( Killigil )
Nuri Pasha ( Killigil ), with his military, political personality and as a weapon industrialist has been looked into
NEJDET KARAKÖSE
Doktora
Türkçe
2010
TarihDokuz Eylül ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. KENAN KIRKPINAR
- Kafkas Cephesi'nde 16'ncı Kolordu Komutanlığı ve Mustafa Kemal Paşa
The Command of the 16th Corps and Mustafa Kemal Paşa on the Caucasus Front
ORAL ATEŞ
- Ermeni mezalimi ışığında Kafkas Cephesi
The Causas Front in the light of Armenian oppression
CANAN TAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Tarihİstanbul Aydın ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDULHALUK MEHMET ÇAY
- Rusça gazetelerde Kafkas Cephesi (1914-1917)
Causasian Front in the Russian newspapers between (1914-1917)
FATİH MEHMET EŞKİ
Doktora
Türkçe
2022
Tarihİstanbul ÜniversitesiTürkiyat Araştırmaları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÖZDE SAZAK