Endüstri ürünleri tasarımında çok paradigmalılık
Industrial design as a multi-paradigmatic discipline
- Tez No: 906111
- Danışmanlar: PROF. DR. SERKAN GÜNEŞ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Endüstri Ürünleri Tasarımı, Industrial Design
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Endüstriyel Tasarım Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 171
Özet
Endüstriyel tasarım etkinliğinin karmaşık ve çok boyutlu doğası, alanın keşfinde birden fazla bakış açısının dikkate alınmasını gerektirir. Bu nedenle tasarım teorileri genellikle çeşitli disiplinlerden analoji yoluyla ödünç alınan farklı bakış açıları kullanılarak geliştirilmiştir. Endüstriyel tasarım alanının diğer alanlardan teori ödünç almasının alanda bilgi artışına ve alanın gelişmesine kayda değer katkıda bulunduğu ve alanın teorisinde çok paradigmalılığa yol açtığı, ancak söz konusu çok paradigmalılığın alandaki çoklu gerçekliğin bir ifadesi olarak tartışılmadığı görülmektedir. Bu durum farklı çalışmalar arasında teorik çatışmalara neden olduğu gibi, alanda birikimli bilgi inşasına da engel olmaktadır. Tez çalışmasında endüstriyel tasarım alanı, 20. yüzyıl bilim felsefesinde, bilimsel olanla olmayanı ayırt etme kriteri olarak geliştirilen paradigma kavramsallaştırması açısından tartışılmaktadır. Çalışmada profesyonel tasarımcılarla yapılan görüşmeler yoluyla altmış dört tasarım etkinliğinin verilerine ulaşılmış, endüstriyel tasarım alanının çok paradigmalılığı alanın pratiğine dayanılarak ortaya konulmuştur. Çağdaş tasarım uygulamaları ile bilgi kuramlarının evrenselci/özcü ve nominalist/tekilci anlayışları ilişkilendirilmiş ve alanda objektivist, rasyonalist ve sübjektivist olmak üzere üç majör paradigma tanımlanmıştır. Gömülü teori ve etkinlik kuramı metodolojilerinin hibrit şekilde kullanımı ile etkinlik verileri üzerinden geliştirilen teorik çerçeve, endüstriyel tasarım uygulamalarının sınıflandırılmasına yönelik bir tipoloji niteliğini taşımaktadır. Analiz edilen vakaların her biri, sınıflandırmanın kapsadığı uygulama türlerine ve yaklaşımlarına dayanan tasarım yapma biçimlerinin iyi birer örneğini sunmaktadır. Sonuçlar tasarım araştırmacıları için tasarımda teori geliştirme üzerine bir dizi önerinin yanı sıra tasarım eğitimcileri için çağdaş uygulama biçimlerine yönelik genel bir bakış açısı ve geleceğin tasarımcıları için mesleğin pratiğine dönük bir dizi seçenek sunmaktadır.
Özet (Çeviri)
The complex and multidimensional nature of industrial design activities requires the consideration of multiple perspectives in the exploration of the field. Therefore, design theories have often been developed using different perspectives of various disciplines. While borrowing theories from other fields has significantly contributed to the increase of knowledge and the development of the field, leading to a multi-paradigmatic nature in its theory, this multi-paradigmatic nature has not been discussed as an expression of the multiple realities in the field. This situation not only causes theoretical conflicts among different studies but also hinders the cumulative knowledge building in the field. The thesis discusses the field of industrial design from the perspective of paradigm conceptualization, a criterion developed in the 20th century philosophy of science for the demarcation of what is scientific or not. In the study, the data of sixty-four design activities are collected through interviews with professional designers and the multi-paradigmatic nature of the field is revealed based on its practice. Contemporary design practices are related to universalist/essentialist and nominalist/individualist understandings of epistemology and three major paradigms -objectivist, rationalist, and subjectivist—are defined in the field. The theoretical framework, developed from the activity data using a hybrid approach of grounded theory and activity theory methodologies, serves as a typology for classifying industrial design practices. Each of the sixty-four cases provides a good example of design-making methods based on the application types and approaches covered by the classification. The results offer a series of suggestions for theory development in design for researchers, provide a general overview of contemporary practice forms for design educators and present a range of practical options for future designers.
Benzer Tezler
- Endüstri ürünleri tasarımında eğretilemeli anlatımlar ve tasarım yaklaşımı olarak yöntemli kullanımı
Metaphoric expressions in industrial design and their methodical use as a design approach
HÜSEYİN ÖZKAL ÖZSOY
Doktora
Türkçe
2009
Endüstri Ürünleri TasarımıMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiEndüstri Ürünleri Tasarımı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OĞUZ BAYRAKÇI
- Yapısal özelliklerin endüstri ürünleri tasarımına etkileri
The effects of the structural characteristics on industrial product design
DEMET GÜNAL ERTAŞ
Doktora
Türkçe
2007
Endüstri Ürünleri Tasarımıİstanbul Teknik ÜniversitesiEndüstri Ürünleri Tasarımı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NİGAN BAYAZIT
- Endüstri ürünleri tasarımında üretilebilirlik
Başlık çevirisi yok
ORHAN ÇEVİK
Yüksek Lisans
Türkçe
1994
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiMarmara ÜniversitesiEndüstri Ürünleri Tasarımı Ana Sanat Dalı
PROF. DR. ŞERMİN ALYANAK
- Endüstri ürünleri tasarımında sosyal statü - ürün etkileşimi
Başlık çevirisi yok
UFUK ULUSAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
Endüstri Ürünleri TasarımıMarmara ÜniversitesiEndüstri Ürünleri Tasarımı Ana Sanat Dalı
Y.DOÇ.DR. ÜMİT CELBİŞ
- Endüstri ürünleri tasarımında özgünlük ve bir yöntem önerisi
Orginality in industrial product design and a process suggestion
SEÇİL ŞATIR
Doktora
Türkçe
1997
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiEndüstri Ürünleri Tasarımı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖNDER KÜÇÜKERMAN