Geri Dön

Türkçede bir dil içi çeviri örneği Hüseyin Rahmi Gürpınar'ın 'Son Arzu' romanı

An example of intralingual translation in Turkish Hüseyin Rahmi Gürpınar's The 'Last Desire' novel

  1. Tez No: 906248
  2. Yazar: İREM ÜÇÜNCÜ
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. MUZAFFER UZUN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Karadeniz Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 107

Özet

Türk edebiyatında yeni bir çalışma alanı olarak ortaya çıkan dil içi çeviri; lehçe içi ve lehçeler arasında oluşan farklılıkları ortadan kaldırmak, yazar ve okuyucu arasında artan dilsel mesafenin en aza indirilip metnin okuyucu tarafından anlaşılabilirliğini artırmak için metne yazar, yayınevi ya da resmî kurumlar tarafından yapılan bir müdahale şeklidir. Bu çalışmada, dil içi çeviri faaliyetinin Türk edebiyatındaki yerini belirlemek, kavramı tartışmalı yönleri ile ele almak ve seçilen bir eserde yapılan değiştirimin şekil ve düzeyini tespit etmek amaçlanmıştır. Bu doğrultuda 26 Şubat 1334/1916 yılında Heybeliada'da tamamlanmış Son Arzu romanının Âti gazetesinde tefrika edilip 1338/1920 yılında İbrahim Hilmi Bey tarafından Orhaniye Matbaasında kitap hâline getirilen birinci baskısı ile 1984 yılında Atlas Kitabevi tarafından yayımlanan beşinci baskısı karşılaştırılmış, dilde meydana gelen değişimin düzeyi, dil içi çevirmenin metne müdahaleleri belirlenmeye çalışılmıştır. İnceleme sonucunda tespit edilen farklılıklar; değiştirme, ekleme, çıkarma ve söz dizimi düzeyinde yapılan müdahaleler ana başlıkları altında, ek, kelime, kelime grubu, cümle düzeyinde metinde gerçekleştirilen değiştirmeler örnekleri ile sunulmuş ve yorumlanmıştır.

Özet (Çeviri)

Intralingual translation, which has emerged as a new field of study in Turkish literature, is a form of intervention made by the author, publishing house or official institutions in order to eliminate the differences within and between dialects, to minimize the increasing linguistic distance between the author and the reader and to increase the comprehensibility of the text by the reader. This study aims to determine the place of intralingual translation in Turkish literature, to discuss the concept with its controversial aspects and to determine the form and level of the modification made in a selected work. In this direction, the first edition of the novel Son Arzu, which was completed in Heybeliada on February 26, 1334/1916, was compared with the fifth edition published by Atlas Bookstore in 1984, which was published by İbrahim Hilmi Bey in Orhaniye Printing House in 1338/1920, and the level of change in the language and the interventions of the translator in the text were tried to be determined. The differences identified as a result of the analysis are presented and interpreted under the main headings of changes, additions, deletions and interventions at the syntactic level, with examples of changes made to the text at the level of affix, word, word group and sentence.

Benzer Tezler

  1. Türkçeden Arapçaya çevrilen çocuk kitaplarının dil, üslup ve biçim yönünden incelenmesi: Kâmil örneği

    Analysis of children's books translated from Turkish to Arabic in terms of language, style and form: Kâmil example

    TUBA CANSIZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Mütercim-TercümanlıkAnkara Hacı Bayram Veli Üniversitesi

    Mütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. GÜRKAN DAĞBAŞI

  2. Almanca yabancı dil öğretimi kapsamında Almanca ve Türkçe'de seçilmiş birleşik fiillerin anlamsal ve yapısal açıdan karşılaştırılması

    A comparative semantic and structural analysis of the selected light/phrasal verbs in Turkish and German in teaching German as foreign language

    VİLDAN ÖZGÜL

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    DilbilimMarmara Üniversitesi

    Yabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. RECEP RAGIP BAŞBAĞI

  3. Türkçede ve Almancada birleşik cümle

    Compound sentence in Turkish and German

    EYÜP ZENGİN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Alman Dili ve EdebiyatıSakarya Üniversitesi

    Alman Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. RECEP AKAY

  4. Effects of input flood and negative evidence on learning of make/do collocations: A study with seventh grade Turkish EFL students

    Girdi akışı (ınput flood) ve olumsuz kanıt (negative evidence)?ın make/do eşdizimlerini öğrenmedeki etkisi: ingilizce eğitimi alan 7. sınıf Türk öğrencileriyle yapılan bir çalışma

    SEDA ÖZTUNA

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2009

    Eğitim ve ÖğretimAnadolu Üniversitesi

    Yabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. GÜL DURMUŞOĞLU KÖSE

  5. Türkçe kelimelerin biçim birimlerine ayrılması için kullanılacak standart biçim birimi kümesinin oluşturulması

    A unified suffix set for morphological analysis of Turkish words

    ÖZKAN ASLAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2008

    DilbilimMuğla Üniversitesi

    İstatistik Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. B. TANER DİNÇER