Muhammed Halil Maraşi Safevi'nin Mecmü'a't tevarih adlı eserinin tercüme ve değerlendirilmesi
Translation and evaluation of Mirza Khalil Muhammad Marashi's work Majma' al-Tawarikh
- Tez No: 907541
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ALİ AHMETBEYOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Genel Türk Tarihi Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 176
Özet
Baba tarafından Safevi Hanedanı üyesi olan Mirza Muhammed Halil Maraşi aynı zamanda Avşar döneminde kırk gün kadar hükümdarlık yapan II. Süleyman Şah'ın da torunuydu. II. Süleyman Şah, yaşları diğer kardeşlerine kıyasla daha büyük olan en büyük iki oğlunu koruma amacıyla Irak'a, oradan da Hindistan'a yollamıştır. Mirza Muhammed Halil Maraşi, bu iki kardeşin küçüğü olan Sultan Davud Mirza'nın oğluydu ve H.K 1192/ M. 1778 senesinde babası ile buluşmak için İsfahan'dan yola çıkarak Bengal'e gitmiş ve hayatını orada devam ettirmişti. Mirza Muhammed Halil Maraşi, iyi bir eğitim almıştı ve dönemin kaynakları ile babasının hatıratlarını birleştirerek H.K. 1207/M. 1792 tarihinde Mecmü'a't Tevarih adlı eserini yazmıştır. Eser Afgan işgalleri ve bu işgallerin sonucunda Safevi Devleti'nin çöküşünü, Nadir Şah'ın ortaya çıkması ve Avşar Devleti'ni kurmasını, ölümünden sonra yaşanan olaylara değinirken özellikle Seyyid Ahmet Maraşi ve Şah II. Süleyman hakkında hiçbir kaynakta geçmeyen bilgileri içermektedir. Yazarın amcası tarafından yazılan Zebur-el Davud adlı kitapla beraber Şah II. Süleyman hakkında detaylı bilgi veren tek eserdir ki bahsi geçen Zebur-el Davud adlı kitap da Mecmü'a't Tevarih adlı eseri kaynak olarak kullanmaktadır. Eserin bir diğer önemli özelliği ise yazarın mensup olduğu soy nedeniyle Avşar Devleti ve yöneticilerini övmekten ziyade çağdaş kaynakların aksine onların hatalarını sıkça dile getirmesi ile korkusuzca eleştiride bulunmasıdır. Farsça'dan Türkçe'ye tercüme ettiğimiz Mecmü'a't Tevarih adlı eserin çevirisi gerekli açıklamalar ile desteklenmektedir.
Özet (Çeviri)
Mirza Muhammed Khalil Marashi, a member of the Safavid dynasty on his father's side, was also the grandson of Sultan Suleiman II, who ruled for about forty days during the Afsharid period. Sultan Suleiman II sent his two eldest sons, who were older compared to their other siblings, to Iraq and then to India to protect them. Mirza Muhammed Khalil Marashi was the son of Sultan Davud Mirza, the younger of these two brothers. In 1192 AH / 1778 CE, he set out from Isfahan to reunite with his father in Bengal and continued his life there. Mirza Muhammed Khalil Marashi received a good education and, by combining the period's sources with his father's memoirs, wrote the work Majma' al-Tawarikh in 1207 AH / 1792 CE. The work deals with the Afghan invasions, the collapse of the Safavid State as a result of these invasions, the emergence of Nadir Shah, the establishment of the Afsharid State, and the events that occurred after his death. It contains information about Sayyid Ahmad Marashi and Shah Suleiman II that are not found in any other sources. Alongside the book Zabur al-Dawud written by the author's uncle, it is the only work that provides detailed information about Shah Suleiman II. The mentioned book Zabur al-Dawud also uses Majma' al-Tawarikh as a source. Another notable feature of the work is that, unlike contemporary sources that praise the Afsharid State and its rulers, it often highlights their mistakes and criticizes them fearlessly due to the author's lineage. The translation of the work Majma' al-Tawarikh, which we translated from Persian to Turkish, is supported with necessary explanations.
Benzer Tezler
- Timurlu Devleti'nde Mirzalar ve Mirzalık Kurumu
İn the Timurid state Mirza's and Mirzalık İnstitution
SELİM AYDIN
- İbn Tagri Birdî'nin 'En-Nucûm ez-Zâhire' adlı eserinde geçen Dulkadiroğulları Beyliği ile ilgili kayıtlar
The records related to the Dulkadiroğulları Emirates as indicated en-Nucûm ez-Zâhire by Ibn Tagri Birdî
KÜRŞAT SOLAK
- Şevket Bulut'un hikâyelerinde yapı ve tema
Structure and theme in Şevket Bulut's stories
MUHAMMED CEBECİOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıKastamonu ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET ONUR HASDEDEOĞLU
- Di hîn di̇wanên Kurdî de bandora tesewûfê
Bazı Kürtçe divanlarda tasavvufun etkileri
HÜSEYİN KOYUNCU
Yüksek Lisans
Kürtçe
2014
Doğu Dilleri ve EdebiyatıBingöl ÜniversitesiKürt Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NUSRETTİN BOLELLİ
- Eyüp Nişancı yenileme alanı ve çevresi kentsel sit alanı koruma önerisi
Eyüp-Nisanci district renovation area and its environment urban site area protection proposal
TUĞBA KESKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
MimarlıkFatih Sultan Mehmet Vakıf ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MİNE TOPÇUBAŞI ÇİLİNGİROĞLU