Kıraatlerin ahkâm tefsirlerine yansıması ve etkileri
The reflection and effects of the qiraats on the commentaries of ahkam (Rulings)
- Tez No: 907975
- Danışmanlar: DOÇ. DR. EMRAH DİNDİ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Tefsir Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 257
Özet
Kıraat ilmi en basit tanımıyla Kur'ân lafızlarının okunuş keyfiyetlerini hem telaffuz hem de eda yönüyle inceleyen ilim dalının adıdır. Kelimelerde meydana gelen birtakım değişiklikler, kullanılan dilin fonetik yapısından kaynaklı yalnız seslendirmede kalmamış aynı zamanda manaya da sirayet etmiştir. Hâl böyle olunca kıraatler, tefsir ve fıkıh gibi pek çok ilim dalının konusu olmuştur. Tefsirler içerisinde ise kıraatlerin en çok ahkâm tefsirleri ile bağlantısı sorgulanagelmiştir. Zira ayetlerden hüküm istinbat etmede kıraatlerin ayrı bir önemi olmuştur. Bir ayetin iki farklı vecih ile okunuyor olması, ayetten iki farklı anlamın ve hükmün çıkarılmasına yol açmıştır. Tarih içerisinde zamanın ve olayların değişmesi, kıraat-ahkâm ilişkisinde de farklılıkları meydana getirmiştir. Bir ayetten birden fazla hükmün çıkıyor olması, âlimlerin ayrışmalarını da beraberinde getirmiş, özellikle de mezhep âlimleri arasında kıraatlerden kaynaklı hüküm farklılıkları daha belirleyici olmuştur. İşte bu çalışmada ahkâm ayetlerinin yorumlanmasında kıraatlerin ne kadar etkili oldukları ortaya koyulmaya çalışılmıştır. Müfessirlerin hüküm istinbat etmede kıraatlerden ne kadar faydalandıkları, bunu yaparken nasıl bir yol izledikleri araştırılmıştır. Kıraat vecihlerinin kıraat kaynaklarından tespiti yapılmış, müfessirlerin perspektiflerinden kıraatlerin ayetlerin anlam ve ahkâmına ne şekilde yansıdığı tetkik edilmiştir. Bu çalışmada Cessâs (ö. 370/981), Herrâsî (ö. 504/1110) ve İbnü'l-Arabî'nin (ö. 543/1148) Ahkâmü'l-Kur'ânları ile Süyûrî'nin (ö. 826/1423) Fıkhü'l-Kur'ân'ı esas alınmıştır. Kıraatlerin dört farklı mezhebin Ahkâm tefsirlerinde ele alınışlarının mukayeseli bir şekilde incelenmesi, araştırmanın özgünlüğü açısından da önem arz etmektedir. Çalışma esnasında veri toplama, analiz, tümdengelim ve tümevarım yöntemleri kullanılmıştır. Araştırmanın sonucunda bazı kıraatlerin, ayetlerin ahkâmını doğrudan değiştirdiği bazı kıraatlerin ise ayetlerin ahkâmına etki etmediği hâlde manaya zenginlik kattığı ve ayetin anlam alanını genişlettiği tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
The discipline of Qiraat, in its most basic definition, pertains to the branch of scholarship that scrutinizes the articulation nuances of Quranic words concerning both pronunciation and rendition. Certain alterations in the words, stemming from the phonetic structure of the language utilized, not only manifest in vocalization but also extend to semantic connotations. Consequently, Qiraat has been the focal point of various fields of study such as exegesis (tafsir) and Islamic jurisprudence (fiqh). Within exegesis, the nexus between qiraat and the elucidation of legal injunctions (ahkam) has been subject to considerable scrutiny. This is because qiraat have played a pivotal role in deducing legal rulings (ahkams) from Quranic verses. The existence of multiple recitations of a verse has resulted in the derivation of distinct meanings and legal verdicts from it. Evolution over time and historical events have engendered shifts in the correlation between qira'ah and jurisprudence. The potential for multiple ahkams to be derived from a single verse has given rise to scholarly divergence, with the discrepancies in legal rulings (ahkams) among sectarian scholars, particularly influenced by qiraat, being particularly significant. This study endeavors to elucidate the impact of qiraat on the interpretation of legal verses (ahkam). It examines the extent to which commentators leverage qiraat in deducing legal rulings (ahkams) and the methodologies they employ in doing so. The prominent qiraat variants are identified from qiraat sources, and their implications on the meanings and ethical dimensions of verses, as perceived by commentators, are analyzed. Within this framework, the study draws upon works such as al-Jassas' (d. 370/981), al-Harrāsī's (d. 504/1110), and Ibn al-'Arabī's (d. 543/1148)“Ahkām al-Qur'an,”alongside al-Suyūrī's (d. 826/1423)“Fiqh al-Qur'an.”A comparative analysis of how qiraat are treated in the legal exegeses (tafsirs) of four distinct schools of thought holds significance in terms of the research's originality. Throughout the study, data collection, analysis, deductive, and inductive methodologies are employed. The research findings indicate that certain qiraats directly alter the legal implications of verses, while others may not affect the legal rulings (ahkams) but contribute to the depth and breadth of verse meanings.
Benzer Tezler
- Hüküm âyetleri çerçevesinde kırâatlerin Ahkâmü'l-Kur'ân tefsirlerine etkisi (Kurtubî örneği)
The effect to the Ahkam'ul-Qur'an interpretations of recitations within the framework of the verses of the provision (The case of Qurtubi)
SEYFULLAH BAYSAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DinOndokuz Mayıs ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YAŞAR AKASLAN
- Es-Suyûrî'nin Kenzü'l-İrfân'ında kıraatler ve anlama etkisi
Recitations and their impact on the understanding of the Qur'an in Kanz al-Irfān fī fiqh al-Qurʾan by Buyûrî
HAMİT AVŞAR KARACA
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DinDokuz Eylül ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SEYFULLAH EFE
- Ahkâm âyetleri bağlamında fıkıh-kıraat ilişkisi: Taberî ve Cessâs örneği
The relationship-fiqh in the context of Ahkam verses: The example of Taberi and Cessas
YUNUS YALÇIN
- Ahkâm tefsirlerinde kırâat farklılıkları el-Cessâs'ın Ahkâmu'l-Kur'ân ve el-Kurtubî'nin el-Câmi'li Ahkâmi'l-Kur'ân örnekleri
Differences in recitation in Ahkâm commentary al-Cessâs's Ahkâmu'l-Qur'an and examples of al-Qurtubi's al-Câmi'li Ahkâmi'l-Qur'an
YUSUF ZİYA KURTULUŞ
Doktora
Türkçe
2023
Dinİnönü ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDURRAHMAN KASAPOĞLU
- Zemahşerî ve Baydavî'nın tefsır yöntemlerinin karşılaştırılması (Bakara suresi örneği)
A comparison study between Zamakhshari and Baidhawi's tafsir approaches (Surat Al-Baqarah example) مقارنة بين منهجي الزمخشري والبيضاوي في تفسيرهما سورة البقرة نموذجًا
AHMED OMAR OTHMAN OTHMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
DinFırat ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ĞIYASETTİN ARSLAN