Yapay zekâ konulu idari ve yasal düzenlemeler: Ülke örnekleri ve Türkiye için kamu politikası önerileri
Administrative and legal regulations on artificial intelligence: Country examples and public policy recommendations for Turkey
- Tez No: 908067
- Danışmanlar: PROF. DR. BARIŞ ÖVGÜN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Bilim ve Teknoloji, Kamu Yönetimi, Science and Technology, Public Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yönetim Bilimleri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 300
Özet
Modern devletin temel işlevi, düzen oluşturmak ve bunu sürdürebilmek için düzenlemeler yapmaktır. Yapay zekâ (YZ) kaynaklı kamusal sorunlar nedeniyle oluşan karmaşık ve düzensiz ortam devlet müdahalesine dönük ihtiyacı artırmaktadır. Bu ihtiyaç doğrultusunda YZ düzenlemelerinin devletler için bir seçenek değil, zorunluluk olduğu anlaşılmıştır. Aynı zamanda bu zorunluluk, devletlerin yeni yönetim teknikleri oluşturarak, geleneksel düzenleme tarzlarından bir kopuş yaşamalarına zemin hazırlamaktadır. Bu tezde, YZ kaynaklı kamusal sorunlara devletlerin yanıt verebilmeleri için yeniden düzenlemeci bir niteliğe kavuşmaları gerektiği savunulmaktadır. Bu bağlamdaki iki ana akım tartışma, büyük teknoloji şirketlerinin oligopolleşerek veri egemeni haline dönüştüğüne yönelik sav ile devletlerin YZ'ye gereğinden fazla müdahale ederek otoriterleştiğine yönelik savın bir senteze ihtiyacı olduğu anlaşılmıştır. Bu tezin birinci bölümünde bu sentez ihtiyacını ortaya çıkaran YZ düzenlemelerinin kavramsal ve kuramsal çerçevesi, ikinci bölümde bu bağlamda incelenen ülke örnekleri, üçüncü bölümdeyse Türkiye'nin YZ konusundaki düzenleyici girişimleri ve bu düzenlemeler için çeşitli kamu politikası önerileri sunulmuştur. YZ kaynaklı kamusal sorunları karmaşıklık düzeyine göre sınıflandıran bu yaklaşım önerisiyle birlikte YZ düzenlemelerini etkileyen temel faktörler tespit edilmiştir. Devletler YZ düzenlemelerini, dijital ekonomi ve siber egemenlik, yakınsama-ıraksama, küresel ve ulusal sorunlar, veri yönetimi ve demokrasi faktörleri arasındaki tercihlerine göre şekillendirmektedirler. Bu nedenle YZ düzenlemeleri rekabetine uyum sağlamak isteyen devletlerin yeni düzenleme yaklaşımları oluşturması gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.
Özet (Çeviri)
The main purpose of the modern state is to create order and making regulations to sustain it. The environment of uncertainty and disorder caused by public issues and risks arising from artificial intelligence (AI) increases the need for state intervention. In line with this need, it is understood that AI regulations are not an option for states, but a necessity. In this thesis, it is argued that in order for states to respond to the needs of AI regulation, they should become re-regulatory, and also creates new administration methods. It is concluded that the two mainstream debates in this context, namely the argument that the big tech is becoming data sovereign by oligopolizing through big tech companies and the argument that states are becoming digital authoritarian by gaining too much power, need a synthesis. The first chapter of this thesis presents the conceptual and theoretical framework of AI regulations, the second chapter presents selected cases of AI regulations in the world, and the third chapter presents Turkey's regulatory initiatives on AI and an approach with public policy recommendations for Turkey. With this approach, which categorizes AI-related public problems according to their level of complexity, the main factors affecting AI regulations are identified. States design AI regulations according to their policy choices between digital economy and cyber sovereignty; convergence-divergence dilemma; global or national issues; data governance and democracy. It is concluded that these choices require the transformation of the state and pave the way for new modes of regulation.
Benzer Tezler
- Dünyada ve Türkiye'de kamu hizmetlerinin dijital dönüşümü: Yapay zeka uygulamaları
Digital transformation of public services in the world and in Turkey: Artificial intelligence applications
ELİF BÜŞRA AŞKIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
MaliyeManisa Celal Bayar ÜniversitesiMaliye Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SERKAN CURA
- Teknik ve hukuki boyutlarıyla elektronik ödeme sistemlerinde siber güvenlik
Cyber security concerning electronic payment systems
CEMAL ARAALAN
- İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku bakımından dijital platform çalışanlarının hukuki statüsü
Legal status of digital platform workers in terms of Labour and Social Security Law
HAZAL TOLU YILMAZ
- Yapay zekâ teknolojilerinin kişisel verilerin korunmasına etkileri, mevcut problemler ve çözüm önerileri
The effects of artificial intelligence technologies on the protection of personal data, existing problems and solutions
ZEYNEP ÖĞRETMEN KOTİL
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
HukukBahçeşehir ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ELİF KÜZECİ EROL
- Kitle iletişim araçlarından televizyon kanalında halkla ilişkilerin konumu ve işlevi
Başlık çevirisi yok
YONCA ECE ÇÖKLÜ