Ali Şerîatî düşüncesinde din-insan ilişkisi
Religion and human relationship in Ali Shariati's thought
- Tez No: 908068
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ZİYA ERDİNÇ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Ali Şerîatî, Din, İnsan, Tevhid, Ali Shariatī, Religion, Human, Tawhid
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Kelam Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 158
Özet
1933-1977 yılları arasında yaşamış olan Ali Şerîatî, İslâm ve Batı medeniyetini yakından tanıma fırsatı bulmuş, kendine özgü bakış açısı, cesur söylemleri ve bilimsel olarak da liyâkati sayesinde geniş kitlelere etki etmeyi başarmış bir düşünce insanıdır. Şerîatî, insanın dünyada yaşadığı anlam arayışına yönelik din temelli çözüm yolları bulmaya çalışmıştır. Çünkü din ve insan karşılıklı olarak ilişki içindedir. İnsan eğer doğru bir şekilde tanınırsa özündeki din duygusuna ulaşılacaktır. Din de insanla birlikte anlam kazanmaktadır. Biz de çalışmamızda Şerîatî'nin din ve insan hakkındaki görüşlerini kelâmî ve felsefî temellerini inceleyerek ele almaya çalıştık. Şerîatî hakkında daha önce bu açıdan bir çalışma olmaması nedeniyle literatüre katkı sağlamak düşüncesi amaçlarımızdan biridir. Çalışmamızda kaynak taraması, içerik analizi ve karşılaştırma yöntemleri uygulanarak Şerîatî'nin öncelikle nasıl bir din tasavvuruna sahip olduğu ortaya konmuştur. Tevhid temelli bir din anlayışını hayatın tüm alanlarını kapsayan bir dünyagörüşü olarak ele alan Şerîatî, görüşlerini temellendirirken çağdaşı olan bazı düşünürlerden de faydalanmıştır. Ayrıca içinden gelmiş olduğu Fârisî kültürün izlerini de görmek mümkündür. İkinci bölümde ise Şerîatî'nin insanın tanımı, anlamı, misyonu, tarihi, boyutları, zayıflıkları ve de sınırlarını nasıl ortaya koyduğu incelenmiştir. Bu sayede insanın özüne ulaşılarak tevhid temelli din duygusuna ulaşılabilecektir. Son olarak da insanın dünyada yaşadığı ıstırap ve yabancılaşma duygusunun sonucu olan anlam arayışı ele alınmıştır. Şerîatî insanın bu anlam arayışına“Tevhidî Dünyagörüşü, Öze Dönüş, Sanat, Aktivasyon, Aydın Olma”başlıklarından oluşan bazı çözüm yolları sunmuştur. Bu çözüm yollarının dinden bağımsız bir şekilde değerlendirilmesi mümkün değildir. Çünkü din insanın bütün ihtiyaçlarına cevap verebilecek nitelikte yetkin bir ideolojiye sahiptir. Son olarak denilebilir ki Şerîatî, gelenekçi İslâm anlayışına aykırı olması, ayrıca düşünmeye ve eleştirmeye verdiği önemle bilinmektedir. Kendisinin Batı'nın insan tasavvuruna karşılık İslâmî özle beslenen bir insan algısı oluşturma çabası görülmektedir. Bu insan anlayışının temelini de bilinçli ve eyleme dönük muvahhid bir Müslüman oluşturmaktadır.
Özet (Çeviri)
Ali Shariati, who lived between 1933-1977, is a thinker who had the opportunity to closely learn about Islam and Western civilization and who managed to influence large masses with his unique perspective, bold statements and scientific merit. Shariati tried to find religious-based solutions to the search for meaning that people experience in the world. Because religion and people are in a mutual relationship. If people are known correctly, their essential religious feelings will be reached. Religion also gains meaning together with people. In our study, we tried to address Shariati's views on religion and people by examining their theological and philosophical foundations. Since there has been no previous study on Shariati from this perspective, one of our aims is to contribute to the literature. In our study, by applying the methods of source scanning, content analysis and comparison, it was first revealed what kind of a religious conception Shariati had. Shariati, who considered a religious understanding based on monotheism as a worldview covering all areas of life, also benefited from some contemporary thinkers while establishing his views. It is also possible to see the traces of the Persian culture he came from. In the second part, it was examined how Shariati revealed the definition, meaning, mission, history, dimensions, weaknesses and limits of man. In this way, the essence of man can be reached and a sense of religion based on monotheism can be reached. Finally, the search for meaning that is the result of the suffering and alienation that man experiences in the world was discussed. Shariati offered some solutions to this search for meaning under the titles of“Tawhidic Worldview, Return to Essence, Art, Activation, Being Enlightened”. It is not possible to evaluate these solutions independently of religion. Because religion has a competent ideology that can meet all the needs of man. Finally, it can be said that Shariati is known for being against the traditionalist understanding of Islam and also for the importance he gives to thinking and criticizing. His effort to create a human perception nourished by Islamic essence in contrast to the Western conception of human is seen. The basis of this understanding of human is a conscious and action-oriented monotheistic Muslim.
Benzer Tezler
- Ali Şeriati düşüncesinde İslam ve sınıfsal yapı
Islam and class structure in Ali Shariati thought
GÜNDÜZ OLCA
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DinDokuz Eylül ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ADİL ÇİFTÇİ
- İslami radikalizm: Ali Şeriati örneği
Islamic radicalism: The case of Ali Shariati
FATİH DUMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
DinAnkara ÜniversitesiKamu Yönetimi ve Siyaset Bilimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TANER TİMUR
- Ali Şeriati'de yabancılaşma ve özgürlük
Alienation and freedom in Ali Şhariati
SİBEL IRMAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
FelsefeMardin Artuklu ÜniversitesiFelsefe Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YUNUS CENGİZ
- Nakşi Ali Akkirmani'nin tasavvufi düşüncesi
Nakşi Ali Akkirmani's sufi idea
MESUT BAYAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
DinCumhuriyet ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. KADİR ÖZKÖSE
- Tarihe bakış açısından Ziya Gökalp ve Ali Şeriati sosyolojilerinin karşılaştırılması
The Comparison between Ziya Gökalp and Ali Shariati in terms of their pointview of history
MOHSEN ALAEİ BOUSJİN
Doktora
Türkçe
1999
SosyolojiMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MÜZEYYEN GÜLER