Türkiye'de mesleki ve teknik eğitimin durum çözümlemesi: Yeni bir model önerisi
Situation analysis of vocational and technical education in Türkiye: A new model proposal
- Tez No: 908211
- Danışmanlar: PROF. DR. YÜCEL GELİŞLİ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Programları ve Öğretim Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 322
Özet
Yapılan araştırmanın amacı; Türkiye'de mesleki ve teknik ortaöğretimin mevcut durumunu çözümleyerek mesleki ve teknik ortaöğretime yönelik yeni bir model önerisi ortaya koymaktır. Araştırma, belirlenen amaç çerçevesinde karma yöntem desenlerinden keşfedici sıralı desen modeliyle desenlenmiştir. Keşfedici sıralı desenin sürecine uygun olarak ilk aşamada nitel süreç devamında ise nicel süreç yürütülmüştür. Nitel aşamada fenomenoloji, nicel aşamada tarama deseni model olarak tercih edilmiştir. Araştırmanın katılımcıları, nitel aşamada amaçlı örneklem yöntemlerinden maksimum çeşitlilik ve ölçüt örneklem yolu ile belirlenmiştir. Bu kapsamda nitel aşama çalışma grubunda Millî Eğitim Bakanlığı'nda görevli 15 personel (mesleki ve teknik eğitim kurumlarında görevli yönetici, öğretmen, Bakanlık uzmanları, daire başkanı, şube müdürü, il milli eğitim müdür yardımcısı), 8 sektör temsilcisi ve 9 sivil toplum kuruluşu temsilcisi ile mesleki ve teknik eğitim alanında çalışmaları olan 8 akademisyen yer almıştır. Araştırmanın nicel boyutunda ise oransız küme örnekleme yöntemi ile belirlenmiş 454 katılımcı bulunmaktadır. Bunun yanı sıra araştırma kapsamında elde edilen bulgulardan yola çıkılarak geliştirilen model önerisinin güçlü ve zayıf yönlerini belirlemeye yönelik yapılan odak grup görüşmesinde 4 katılımcı yer almıştır. Araştırma kapsamında nitel ve nicel verileri toplamak için araştırmacı tarafından iki veri toplama aracı geliştirilmiştir. Keşfedici sıralı desenin süreci gereği ilk olarak nitel verileri toplamak için araştırmacı tarafından“Yarı Yapılandırılmış Görüşme Formu”, ikincil olarak ise nitel verileri desteklemek için araştırmacı tarafından geliştirilen“Anket Formu”kullanılmıştır. İfade edilen nitel veri toplama araçları ile toplanan veriler içerik, nicel veri toplama aracı ile toplanan veriler betimsel analiz ile çözümlenmiştir. Araştırmada, katılımcıların ortak görüşü ile temel eğitimden mesleki ve teknik ortaöğretime geçiş sisteminin akademik başarı ve yetenek sınavı olmak üzere iki aşama olacak şekilde tasarlanması gerektiği; mesleki ve teknik ortaöğretim öğrencilerinin yükseköğretim kurumlarına yerleştirmede avantajlı duruma getirilmelerinin sağlanması için üniversite sınav puanlarına ek puan verilmesi gerektiği; temel eğitimden ortaöğretime kademeler arası geçişte öğrencilere yapılacak rehberlik ve yönlendirme faaliyetleri kapsamında öğrencilere ikinci dönem farklı alanlardan meslek dersi seçebilmelerine olanak sağlayacak bir şekilde sistemin geliştirilmesi gerektiği; mesleki ve teknik ortaöğretimde program türüne bağlı olarak eğitimi verilen alan ve dalların geleceğin meslekleri araştırmalarına bağlı olarak güncellenmesi gerektiği; staj ve işletmelerde mesleki eğitimin yöntem ve süresi ile ilgili olarak mevcut durumdaki 12. sınıflarda haftada 3 gün işletmelerde beceri eğitimi ve yaz stajı uygulanmasının devam etmesi gerektiği; mesleki ve teknik ortaöğretimde uygulanan öğretim programlarının farklı bölgelerin cevaplarına hizmet verebilecek bölgesel öğretim programları şeklinde olması gerektiği; öğretim programlarında ders saatleri ile ilgili olarak işbaşında uygulama süresinde artış yapılması gerektiği; meslek derslerinin toplam süresinin alan ve dala göre farklı olması gerektiğine vurgu yapıldığı belirlenmiştir. Bunlara ek olarak araştırmada mesleki ve teknik ortaokullar açılarak 5. sınıftan itibaren temel mesleki eğitim verilmesi gerektiği bunun için mesleki ve teknik eğitimin mevcut başlama yılından önceye alınarak daha küçük yaşlardan itibaren eğitime başlanması gerektiğine; mesleki ve teknik eğitimin 9 ve 10. sınıflarında tüm okullarda ortak eğitim verilerek başlanması gerektiğine vurgu yapıldığı belirlenmiştir. İfade edilenlerin yanında araştırmada Milli Eğitim Bakanlığı, özel sektör, üniversite ve sivil toplum kuruluşu temsilcilerinin, mesleki ve teknik ortaöğretim ile ilgili anket maddeleri ve görev yaptıkları sektör açısından farklılıkların olduğu belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
The aim of the research is to analyse the current situation of vocational and technical secondary education in Türkiye and to propose a new model for vocational and technical secondary education. Within the framework of the determined purpose, the research was designed with the exploratory sequential design model, one of the mixed method designs. In accordance with the exploratory sequential design, the qualitative phase of the study was carried out first and it was followed by the quantitative phase. Phenomenology for the qualitative phase and survey design for the quantitative phase were preferred as models. The participants of the qualitative phase of the study were selected by maximum diversity and criterion sampling among purposeful sampling methods. The participants of the qualitative phase are 15 personnel working for the Ministry of National Education (administrators, teachers, ministry experts, department heads, branch managers, deputy provincial national education directors), 8 sector representatives, 9 representatives of nongovernmental organisations and 8 academicians working in the field of vocational and technical education. In the quantitative phase of the research, there are 454 participants determined by disproportionate cluster sampling method. In addition, 4 participants took part in the focus group interview to determine the strengths and weaknesses of the model proposal developed based on the findings of the research. Within the scope of the research, two data collection tools were developed by the researcher to collect qualitative and quantitative data. Due to the exploratory sequential design, firstly, Semi-structured Interview Form‟ was developed and used by the researcher to collect qualitative data. Secondly, the researcher developed and used“Questionnaire Form”to support qualitative data. The qualitative data were analysed by content analysis and the quantitative were analysed by descriptive analysis. The common opinion of the participants in the research is that the transition system from basic education to vocational and technical secondary education should be designed in two stages as academic achievement and aptitude test; additional scores should be given to vocational and technical secondary education students in the university exam in order to ensure that they have an advantage in placement in higher education institutions; within the scope of guidance and orientation activities for students in the transition from basic education to secondary education, the system should be developed in such a way that students could choose vocational courses from different fields in the second semester; the fields and branches that are taught depending on the type of programme in vocational and technical secondary education should be updated in line with the research on future professions; regarding the method and duration of internship of vocational education in enterprises, the current situation that is 3 days a week in 12th grade and summer interships should continue; the curricula applied in vocational and technical secondary education should be in the form of regional curricula that can serve different regions; the course hours of on-the-job practice should be increased in the curricula; the total duration of vocational courses should be different depending on the field and branch. In addition, it was determined in the research that vocational and technical secondary schools should be opened, and basic vocational education should be provided from the 5th grade onwards; for this purpose, vocational and technical education should be started at a younger age before the current starting year; vocational and technical education should be started in the 9th and 10th grades through core curricula in all schools. Additionally, the responses of the representatives of Ministry of National Education, private sector, universities and civil society organisation to the questionnaire items differed according to their sector.
Benzer Tezler
- Invitational leadership practices at a school of foreign languages from a gendered perspective: A case study
Bir yabancı diller yüksek okulundaki katılımcı liderlik uygulamalarının toplumsal cinsiyet çerçevesinde incelenmesi: Bir durum çalışması
ZÜBEYDE DURNA
Yüksek Lisans
İngilizce
2018
Eğitim ve ÖğretimOrta Doğu Teknik ÜniversitesiKadın Çalışmaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÖLGE SEFEROĞLU
- Türkiye denizcilik sektöründe çalışma şartları (monografik bir etüd)
Başlık çevirisi yok
A.MURAT ASLANER
Yüksek Lisans
Türkçe
1988
İşletmeİstanbul ÜniversitesiÇalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TURAN YAZGAN
- Türkiye'de ortaöğretime öğretmen yetiştirme problemi
Başlık çevirisi yok
TAYYİP DUMAN
Doktora
Türkçe
1988
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiEğitim Programları ve Öğretimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HASAN ALİ KOÇER
- Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonunun faaliyetleri ve fonun çözümleme faaliyetleri kapsamında gayrimenkul uygulamalarına yönelik bir araştırma
Activities of the Savings Deposit Insurance Fund and a research on the real estate implementations process within the scope of the resolution activities of the fund
MURAT KARAKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
BankacılıkYıldız Teknik Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SADİYE OKTAY
- Coğrafya müfredatındaki değerlerin eğitimi üzerine bir model çalışması
A suggested model for values education in geography curriculum
TANER ÇİFÇİ
Doktora
İngilizce
2014
CoğrafyaGazi ÜniversitesiOrtaöğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÜLKÜ ESER ÜNALDI