Türkiye Çocuk dergisinin söz varlığı üzerine bir inceleme
A study on the vocabulary of Türkiye Çocuk magazine
- Tez No: 909059
- Danışmanlar: PROF. DR. MUSTAFA YILDIZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Necmettin Erbakan Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türkçe Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 470
Özet
Türkçe eğitiminin ve eğitimcilerin temel amacı, çocukların erken yaşlardan itibaren dil becerilerini doğru ve etkili bir şekilde geliştirmelerine olanak sağlayarak söz varlıklarını zenginleştirmelerine katkıda bulunmaktır. Bu zenginleşme sürecinde önemli bir yere sahip kaynaklardan biri de çocuklar için hazırlanan dergilerdir. Çocuk dergileri, içeriklerindeki çeşitli ve renkli bölümlerle çocukların duygu ve düşünce dünyasında yeni ufuklar açar. Basılı medya türleri arasında yer alan Türkiye Çocuk dergisi, 1981 yılında yayın hayatına başlamış ve o tarihten bu yana aralıksız olarak çocuk okurlarıyla buluşmaya devam etmiştir. Bugün de yayınını sürdüren dergi, ülkemizde çocuk dergiciliği açısından önemli bir yere sahiptir. Bu araştırmanın amacı, Türkiye Çocuk dergisindeki söz varlığı unsurlarını temel kelimeler, özel isimler, atasözleri, deyimler ve ikilemeler açısından inceleyerek bunlara ait sıklık dizinini belirlemektir. Araştırmada, derginin 1981'deki başlangıcından 2021 yılına kadar geçen süreçte, beşer yıllık aralıklarla toplam dokuz yılın her bir ayından birer sayı incelenmiştir. Çalışmada doküman incelemesi yöntemi kullanılmış ve veriler betimsel analizle değerlendirilmiştir. İlk olarak, inceleme kapsamına alınan Türkiye Çocuk dergisi sayıları temin edilerek bu sayılardaki metinler bilgisayar ortamına aktarılmıştır. Kelimelerin analiz edilmesi ve listelerin oluşturulmasında“.txt”uzantılı metinlerdeki kelimeleri sıklıklarına göre düzenleyen Cibakaya programı kullanılmıştır. Çalışmanın kapsamı ve Cibakaya programının gerektirdiği işlem basamakları (çekim eklerinin kelimelerden çıkarılması, noktalama işaretlerinin tüm metinlerden silinmesi vb.) uygulandıktan sonra işlenmiş veriler programa yüklenmiştir. Cibakaya programından elde edilen çıktıya göre, çalışmada toplam 529.662 söz varlığı unsuru tespit edilmiştir. Dizine hazırlanmadan önce özel olarak işaretlenen her bir söz varlığı unsuru, dizinleme sonrasında sıklık değerlerine göre ayrı ayrı listelenmiş ve tablolar hâlinde sunulmuştur. Sonuç olarak, Türkiye Çocuk dergisinin incelenen sayılarındaki metinlerde 489.233 temel kelime, 22.197 özel isim, 14.962 deyim, 183 atasözü ve 3.087 ikileme olduğu tespit edilmiştir. Toplam söz varlığı unsurlarının %92,4'ünü temel kelimeler, %4,1'ini özel isimler, %2,8'ini deyimler, %0,03'ünü atasözleri ve %0,6'sını ikilemeler oluşturmuştur. Elde edilen bu oranlar incelendiğinde, en az oranın atasözlerine ait olduğu görülmüştür. Çalışma sonucunda elde edilen tüm bulgular ve sonuçlar yorumlanmış; söz varlığı konusunda araştırma yapmayı planlayan araştırmacılara, bu alanda kullanılan kaynakların belirlenmesinde rehberlik edecek eğitimcilere ve çocukların söz varlığı üzerinde etkili olduğu düşünülen ebeveynlere çeşitli öneriler sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
The primary objective of Turkish education and educators is to enable children to develop their language skills accurately and effectively from an early age, thereby contributing to the enrichment of their vocabulary. One of the important resources in this vocabulary enrichment process is magazines prepared for children. Children's magazines, with their diverse and colorful sections, open new horizons in the emotional and intellectual worlds of children. Among the types of print media, Türkiye Çocuk magazine began its publication in 1981 and has continued to reach young readers uninterruptedly since then. Today, the magazine still holds a significant place in children's journalism in Türkiye. The aim of this research is to examine the vocabulary elements in Türkiye Çocuk magazine in terms of core words, proper nouns, proverbs, idioms, and reduplications, and to determine their frequency index. In the study, one issue was analyzed from each month over nine years at five-year intervals, covering the period from the magazine's inception in 1981 until 2021. Document analysis was employed, and the data were evaluated through descriptive analysis. First, the selected issues of Türkiye Çocuk magazine were obtained, and the texts from these issues were transferred into a digital format. To analyze the words and create lists, the Cibakaya program, which organizes words in“.txt”files according to their frequency, was used. After applying the necessary steps as required by the Cibakaya program (e.g., removing inflectional suffixes, deleting punctuation marks from all texts), the processed data were uploaded into the program. According to the output obtained from the Cibakaya program, a total of 529 662 vocabulary elements were identified in the study. Before preparing the index, each vocabulary element was specifically marked, and after indexing, they were listed separately according to their frequency values and presented in tables. As a result, it was found that the texts in the examined issues of Türkiye Çocuk magazine contained 489 233 core words, 22 197 proper nouns, 14 962 idioms, 183 proverbs, and 3087 reduplications. Core words constituted 92,4% of the total vocabulary elements, proper nouns 4,1%, idioms 2,8%, proverbs 0,03%, and reduplications 0,6%. When these rates are examined, it is observed that the lowest rate belongs to proverbs. All the findings and results obtained from the study were interpreted, and various recommendations were provided to researchers planning to conduct studies on vocabulary, educators who will guide the selection of resources used in this field, and parents who are believed to influence their children's vocabulary development.
Benzer Tezler
- Türkiye'de yayımlanan çocuk dergilerindeki söz varlığının belirlenmesi: Doğan Kardeş Dergisi örneği
The determination of vocabulary in children's magazines published in Turkey: The case of Dogan Kardes Magazine
HİLAL GÜRLER
Doktora
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimNecmettin Erbakan ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA YILDIZ
- Doğurganlık ve göç arasındaki ilişkinin analizi: Türkiye örneği
The analysis of the relationship between fertility and immigration: The case of Turkey
DERYA BİLGİN
- Türkiye'de çocuk dergileri ve gündem belirleme: Doğan Kardeş Dergisi örneği
Agenda setting and children's magazines in Turkey: The case of Doğan Kardeş Dergisi
GÜLSÜM SEZGİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
GazetecilikMarmara ÜniversitesiGazetecilik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ KÜBRA GÜRAN YİĞİTBAŞI
- Çocuk ve Yuva Dergisinin çocuk edebiyatı ve çocuk eğitimindeki rolü
The role of Çocuk ve Yuva Magazines in children's literature and education
MEHMET KARAKOÇ
Doktora
Türkçe
2014
Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül ÜniversitesiTürkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HÜSEYİN TUNCER