Kazak hikâyelik destanı Samurık
The kazakh story epic the Samurik
- Tez No: 909058
- Danışmanlar: PROF. DR. İSA ÖZKAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Halk Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 165
Özet
Destanlar milletlerin kültürel yapı taşıdır. Bir milletin gelenek görenekleri, kültürel unsurları, sosyal ve siyasi hayatından izler taşıyan destanlar toplumsal yapının dinamiklerini gözler önüne serer. Orta Asya'nın önemli Türk topluluklarından biri olan Kazak Türklerinin geçmişten günümüze kadar birçok destanı derlenmiştir. Yüzyıllar içerisinde yaşanan sosyal ve siyasi gelişmeler derlemelere de nüfuz etmiştir. Kazak Türklerinin değerli aydınları destanları gün yüzüne çıkarmak için birçok yayın yapmıştır. Bu yayınlardan biri de yüz ciltlik Babalar Sözi külliyatıdır. İçinde destani hikâyeler, aşk ve kahramanlık destanları, dinî destanlar ve kahramanlık masalları yer almaktadır. Muhtar Avezov ve Seyit Kaskabasov'un önderliğinde XIX. ve XX. yüzyıllarda yazıya geçirilmiş eserler, Babalar Sözi adlı eserle 2004 yılından itibaren okuyucuyla buluşmuş ve buluşmaya devam etmektedir. Bu çalışmamızda Babalar Sözi adlı eserin 6. cildinde yer alan“Samurık”adlı destani hikâye incelenmiştir. Türkiye Türklerinin edebiyatında halk hikâyeleri olarak bildiğimiz ve bir geçiş unsuru olarak kabul görmüş destani hikayeler Kazak edebiyatında önemli bir yere sahiptir.“Samurık”adlı destani hikâyede, Allah'ın takdirine inanmayan Samurık'ın, bu takdiri bozmak için Hz. Süleyman'la yaptığı anlaşma neticesinde gelişen olaylar ele alınır. Bu çalışmada öncelikli olarak“Samurık”ın Kazak destancılık geleneğindeki yeri, muhtevası, epizot ve motif yapısı incelenmiştir. Bunlarla birlikte Samurık adlı destani hikâyenin eş ve benzer metinleri mukayese edilmiştir.“Samurık”metni Kiril alfabesinden Latin alfabesine transkribe edilerek Türkiye Türkçesine aktarılmıştır.
Özet (Çeviri)
Epics are the cultural building blocks of nations. Epics, which carry traces of a nation's traditions, cultural elements, social and political life, reveal the dynamics of the social structure. Many epics of the Kazakh Turks, one of the important Turkish communities of Central Asia, have been compiled from the past to the present. Social and political developments experienced over the centuries have also penetrated into the compilations. The valuable intellectuals of the Kazakh Turks have made many publications to bring the epics to light. One of these publications is the hundred-volume Babalar Sözi collection. It includes epic stories, love and heroic epics, religious epics and heroic tales. The works, which were written in the 19th and 20th centuries under the leadership of Muhtar Avezov and Seyit Kaskabasov, have met with the reader since 2004 with the work called Babalar Sözi and continue to meet. In this study, the epic story called“Samurık”in the 6th volume of the work called Babalar Sözi has been examined. In Anatolian literature, epic stories, which we know as folk tales and are accepted as a transitional element, have an important place in Kazakh literature. In the epic story called“Samurık”, the events that develop as a result of the agreement made by Samurık, who does not believe in God's will, with Hz. Süleyman in order to overturn this will are discussed. In this study, first of all, the place of“Samurık”in Kazakh epic tradition, its content, episode and motif structure are examined. Along with these, the equivalent and similar texts of the epic story called Samurık are compared. The text of“Samurık”was transcribed from the Cyrillic alphabet to the Latin alphabet and transferred to Turkish.
Benzer Tezler
- Kasım Jomart Destanı (aktarma-metin-inceleme)
Kasım Zhomart Epic (translation-text-analysis)
ÖZGE ERDOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıArdahan ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYABEK BAINIYAZOV
- Kazak destanlarından Cemşid Kıssası üzerine metin ve motif incelemesi
Text and motif analysis on the Parable of Cemşid from Kazakh epics
ESEN ULUS
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Halk Bilimi (Folklor)Kütahya Dumlupınar ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ERDAL ADAY
- Kazak halk hikâyelerinin psikanalitik yaklaşım çerçevesinde incelenmesi
Analyzing Kazakh folk tales in a psychoanalytic approach
TANAT NURGAZİYEV
Doktora
Türkçe
2022
Türk Dili ve EdebiyatıArdahan ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYABEK BAİNİYAZOV
- Türk halk anlatmalarında olumsuz tipler -mit, destan, halk hikayesi
Evil character types in Turkic folk narratives -myth, epic, minstrel story
MUSTAFA DUMAN
Doktora
Türkçe
2017
Halk Bilimi (Folklor)Ege ÜniversitesiTürk Halk Bilimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. METİN EKİCİ
- Kazaklarda Bozcigit Anlatması
The story ' Bozcigit'in Kazakh
HATİCE DİREK
Doktora
Türkçe
2010
Halk Bilimi (Folklor)Ege ÜniversitesiTürk Dünyası Araştırmaları Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MUVAFFAK DURANLI