Geri Dön

Nörobilimsel gelişmeler ışığında İslam hukukunda ehliyet arızaları (Cünûn ve Ateh özelinde)

Competency faults in Islamic law in the light of neuroscientific developments (Special reference to Junun and Atah)

  1. Tez No: 909363
  2. Yazar: MERVE SENA HASDEMİR
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ERTUĞRUL BOYNUKALIN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Din, Hukuk, Religion, Law
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Marmara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: İslam Hukuku Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 301

Özet

Klasik kaynaklarda ehliyet arızaları ile ilgili olarak cünûn ve ateh gibi belli başlı kavramlar bulunurken son dönemlerde -sınırları bilimsel olarak tartışılan- nörolojik, psikolojik ya da psikiyatrik rahatsızlıklar belirginleşmiştir. Bu çalışmada söz konusu rahatsızlıkların İslam hukukundaki ehliyet arızalarının (cünûn ve ateh özelinde) kapsamını teorik ve pratik düzlemde nasıl etkilediği vurgulanacaktır. Bu durum pek çok alanın kesişim noktasında bulunduğundan ilgili çalışmalar fıkıh, psikoloji, nöroloji, psikiyatri ve hukuki veriler merceğinden değerlendirilmiştir. Çalışmada öncelik teorik bir usul temeli oluşturmak olup pratik verilerden desteklik mahiyetinde faydalanılmıştır, problemleri kesin bir çözüme kavuşturmak iddiası yoktur. Teorik temellendirme için ehliyet arızası, özgür irade, niyet, maksada uygunluk, maslahat, hukuki benlik ve hukuki bilinç kavramları kullanılmıştır. Buna ilaveten adli psikiyatri etiği, nörohukuk, nöroetik tartışmaları değerlendirilerek konuya daha özgün bir katkı sağlanması hedeflenmiştir. Çalışma sonucunda söz konusu literatür çerçevesindeki güncel meselelerin fıkhî koordinatları ve adli bilimler desteği ile ele alınması belirginleşmiştir.

Özet (Çeviri)

In classical sources, while the main concepts related to competency faults were junun and atah, in recent times, neurological, psychological, or psychiatric disorders -whose boundaries are scientifically debated- have become more prominent. In this study, it will be emphasized how the scope of the incapacity (competency faults) due to these disorders (specifically insanity (junun) and atah) in Islamic law is affected in both theoretical and practical terms. The relevant research have been assessed through the fiqh, psychology, neurology, psychiatry, and legal data since this issue is at the intersection point of numerous disciplines. The priority of the study is to establish a theoretical procedural foundation, and practical data have been utilized in a supportive manner; there is no claim to provide definitive solutions to the problems. The terms competency faults, free will, intention, purposefulness, maslaha, legal consciousness and legal self have all been used to provide theoretical support. It also aims to evaluate discusses on neuroethics, neurolaw, and forensic psychiatric ethics in order to offer a more unique contribution to the field. The study's conclusion is that forensic sciences and coordinates of fiqh should be used to solve contemporary concerns within the context of relevant research.

Benzer Tezler

  1. Nöroiktisat ve güven: Temel makroekonomik göstergeler ve güven düzeyi arasındaki nedensellik ilişkileri

    Neuroeconomics and trust: Causal relationship between the key macroeconomic indicators and the level of confidence

    SELİM KORAY DEMİREL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    EkonomiKaradeniz Teknik Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SEYFETTİN ARTAN

  2. Evaluation of neuropsychiatric involvement and psychometric status in pediatric systemic lupus erythematosus (SLE)

    Sistemik lupus eritematozus hastalarında nöropsikiyatrik tutulum ve psikometrik durumun değerlendirilmesi

    EMIL ALIYEV

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    RomatolojiHacettepe Üniversitesi

    Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. YELDA BİLGİNER

  3. Yeşil pazarlama uygulamalarına yönelik görsellerin eye-tracking (göz izleme) ile incelenmesi

    Examining visuals for green marketing practices by eye-tracking

    MELEK İNAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    İşletmeFırat Üniversitesi

    Girişimcilik ve İnovasyon Yönetimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. NURCAN YÜCEL

  4. Hilenin önlenmesi ve tespitinde davranışsal muhasebe ve nöromuhasebe tekniğinin uygulama süreci ve öneriler

    Implementing of behavioral accounting and neuroaccounting tecnique and recommendations in the prevention and detection of fraud

    ŞELALE KOÇ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    İşletmeMarmara Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET HANİFİ AYBOĞA

  5. Duygusal boyutlar kuramının sinirsel terapilerde olası kullanım alanları

    Possible uses of emotional styles approach in neurotherapy techniques

    AYŞE MÜGE DOĞAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    PsikolojiÜsküdar Üniversitesi

    Nörobilim Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SİNAN CANAN