Nörobilimsel gelişmeler ışığında İslam hukukunda ehliyet arızaları (Cünûn ve Ateh özelinde)
Competency faults in Islamic law in the light of neuroscientific developments (Special reference to Junun and Atah)
- Tez No: 909363
- Danışmanlar: PROF. DR. ERTUĞRUL BOYNUKALIN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Hukuk, Religion, Law
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İslam Hukuku Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 301
Özet
Klasik kaynaklarda ehliyet arızaları ile ilgili olarak cünûn ve ateh gibi belli başlı kavramlar bulunurken son dönemlerde -sınırları bilimsel olarak tartışılan- nörolojik, psikolojik ya da psikiyatrik rahatsızlıklar belirginleşmiştir. Bu çalışmada söz konusu rahatsızlıkların İslam hukukundaki ehliyet arızalarının (cünûn ve ateh özelinde) kapsamını teorik ve pratik düzlemde nasıl etkilediği vurgulanacaktır. Bu durum pek çok alanın kesişim noktasında bulunduğundan ilgili çalışmalar fıkıh, psikoloji, nöroloji, psikiyatri ve hukuki veriler merceğinden değerlendirilmiştir. Çalışmada öncelik teorik bir usul temeli oluşturmak olup pratik verilerden desteklik mahiyetinde faydalanılmıştır, problemleri kesin bir çözüme kavuşturmak iddiası yoktur. Teorik temellendirme için ehliyet arızası, özgür irade, niyet, maksada uygunluk, maslahat, hukuki benlik ve hukuki bilinç kavramları kullanılmıştır. Buna ilaveten adli psikiyatri etiği, nörohukuk, nöroetik tartışmaları değerlendirilerek konuya daha özgün bir katkı sağlanması hedeflenmiştir. Çalışma sonucunda söz konusu literatür çerçevesindeki güncel meselelerin fıkhî koordinatları ve adli bilimler desteği ile ele alınması belirginleşmiştir.
Özet (Çeviri)
In classical sources, while the main concepts related to competency faults were junun and atah, in recent times, neurological, psychological, or psychiatric disorders -whose boundaries are scientifically debated- have become more prominent. In this study, it will be emphasized how the scope of the incapacity (competency faults) due to these disorders (specifically insanity (junun) and atah) in Islamic law is affected in both theoretical and practical terms. The relevant research have been assessed through the fiqh, psychology, neurology, psychiatry, and legal data since this issue is at the intersection point of numerous disciplines. The priority of the study is to establish a theoretical procedural foundation, and practical data have been utilized in a supportive manner; there is no claim to provide definitive solutions to the problems. The terms competency faults, free will, intention, purposefulness, maslaha, legal consciousness and legal self have all been used to provide theoretical support. It also aims to evaluate discusses on neuroethics, neurolaw, and forensic psychiatric ethics in order to offer a more unique contribution to the field. The study's conclusion is that forensic sciences and coordinates of fiqh should be used to solve contemporary concerns within the context of relevant research.
Benzer Tezler
- Beyin, irade ve ceza: Hukukun sinir bilimle dönüşen kavramları
Brain, free will, and punishment: The transformation of legal concepts through neuroscience
SELVİ ALEYNA ÜNGÖR
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Hukukİstanbul Medipol ÜniversitesiSağlık Hukuku Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ESRA ALAN
- Çağdaş zihin felsefesi bağlamında ruh-beden ilişkisi ve ölüm sonrası hayat
Soul-body relationship and life after death in the context of contemporary philosophy of mind
BURAK KAZAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DinAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET ATA AZ
- Nöroiktisat ve güven: Temel makroekonomik göstergeler ve güven düzeyi arasındaki nedensellik ilişkileri
Neuroeconomics and trust: Causal relationship between the key macroeconomic indicators and the level of confidence
SELİM KORAY DEMİREL
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
EkonomiKaradeniz Teknik Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEYFETTİN ARTAN
- Evaluation of neuropsychiatric involvement and psychometric status in pediatric systemic lupus erythematosus (SLE)
Sistemik lupus eritematozus hastalarında nöropsikiyatrik tutulum ve psikometrik durumun değerlendirilmesi
EMIL ALIYEV
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2019
RomatolojiHacettepe ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YELDA BİLGİNER
- Nöropazarlama alanında yapılan çalışmaların bibliyometrik analizle incelenmesi
Bibliometric analysis of studies conducted in the field of neuromarketing
ABDULLAH BALLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
İşletmeÜsküdar ÜniversitesiNörobilim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TÜRKER TEKİN ERGÜZEL