Nefeste uyuşturucu madde tespiti için örnek toplama cihazı geliştirilmesi ve yöntem validasyonu
Development of a breath collection device for the detection of illicit drugs and method validation
- Tez No: 909742
- Danışmanlar: PROF. DR. NİGAR YARPUZ BOZDOĞAN, PROF. DR. NEBİLE DAĞLIOĞLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Adli Tıp, Kimya, Forensic Medicine, Chemistry
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çukurova Üniversitesi
- Enstitü: Bağımlılık ve Adli Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Adli Bilimler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 111
Özet
Madde kullanım bağımlılığı dünyadaki hemen hemen her toplumu etkileyen ciddi bir halk sağlığı ve güvenliği sorunudur. Bu maddelerin kullanımı zihinsel ve fiziksel bozukluğa neden olmakta, yaşamı tehdit edici sonuçlara yol açabilmektedir. Bu sebeple psikoaktif maddelerin analizi adli ve klinik uygulamalar gibi birçok alanda oldukça önemlidir. Özellikle psikoaktif maddelerin etkisi altında araç kullanımı genellikle kaza riskinde artışa neden olarak kamu güvenliği için bir tehdit oluşturmaktadır. Bu maddelerin araştırılması için kullanılan en tipik biyolojik örnekler ise kan, idrar, oral sıvı, ter, tükürük ve saçtır. Nefes testi ise, son zamanlarda psikoaktif maddelerin tespiti için kullanılan biyolojik bir yöntemdir. Ekshalasyonla (nefes verme) dışarı atılan aerosol mikropartiküller, akciğer alveollerindeki uçucu olmayan bileşikleri taşımaktadır. Bu aerosol mikropartiküller toplanıp analiz edildiğinde, yasal ve yasa dışı maddelerin tespiti için girişimsel olmayan ve kolayca elde edilebilen bir örnek oluşturmaktadır. Bu tez çalışmasında nefes toplama cihazı geliştirilerek, bağımlılık merkezinden toplanan nefes örneklerinde psikoaktif maddelerin analizi amaçlanmaktadır. Kişilerden ayrıca kan ve idrar örnekleri referans örnek olarak toplanmıştır. Tez kapsamında toplamda 20 kişiden aynı anda nefes, kan ve idrar örnekleri toplanmıştır. Örnekler sıvı kromatografisi–tandem kütle spektrometrisi (LC-MS/MS) cihazında geliştirilen analiz yöntemi ile çalışılmıştır. Yöntemin tez kapsamında bakılan 24 farklı hedef analitler için kantitasyon limitleri (LOQ) 0.4-48.1 pg/filtre arasında tespit edilmiştir. 20 vakanın 19'u (%95) nefes örneğinde en az bir madde için pozitif bulunmuştur. En sık tespit edilen maddeler arasında METHAMP yer almaktadır. METHAMP, kan örneklerinde 16 vakada, nefes örneklerinde de 16 vakada tespit edilmiştir. Ayrıca, 2 vakanın nefes örneğinde METHAMP pozitif bulunmasına rağmen, bu vakaların kan örnekleri negatif, idrar örnekleri ise pozitif olarak tespit edilmiştir. Nefeste ortalama METHAMP konsantrasyonu 78 pg/filtre tespit edilmiştir. Bu tez çalışması ile, ekshalasyon sırasında vücuttan dışarı atılan nefesten psikoaktif maddelerin analiz edilebildiği ve nefesin kullanışlı bir örnek olduğu sonucuna varılmıştır. Sonuçlar, nefeste psikoaktif maddelerin tespit edilebilirliği için kullanılan analitik cihazların yüksek hassasiyette olması gerektiğini de göstermektedir. Sonuç olarak, bu tez çalışması ile ülkemizde ilk kez nefeste psikoaktif madde analizi için Nefes Toplama Cihazı geliştirilerek, cihazın ve nefes örneğinin kullanılabilirliği ortaya konmuştur.
Özet (Çeviri)
Drug abuse is a serious public health and safety issue that affects almost every society in the world. The use of these substances can lead to mental and physical disorders and life-threatening consequences. Therefore, the analysis of licit and illicit drugs is of great importance in many areas, such as forensic and clinical applications. In particular, driving under the influence of psychoactive substances often poses a threat to public safety by increasing the risk of accidents. The most typical biological specimens used to test for these substances are blood, urine, oral fluid, sweat, saliva and hair. However, breath testing has recently emerged as a biological method for the detection of psychoactive substances. Exhaled (breathed out) aerosol microparticles carry non-volatile compounds from the alveoli in the lungs. When collected and analyzed, these aerosol microparticles provide a non-invasive and readily available sample for the detection of licit and illicit drugs. This thesis study aims to analyze psychoactive substances in breath samples collected from an addiction center by developing a breath collection device. Blood and urine samples were also collected from individuals as reference samples. A total of 20 individuals' breath, blood and urine samples were collected simultaneously as part of the thesis. The samples were analyzed using the liquid chromatography-tandem mass spectrometry (LC-MS/MS) method developed. The limits of quantification (LOQ) for the 24 different target analytes ranged from 0.4 to 48.1 pg/filter. In 19 out of 20 cases (95%) at least one substance was found positive in the breath samples. One of the most commonly detected substances was METHAMP. METHAMP was detected in blood samples in 16 cases and also in breath samples in 16 cases. Furthermore, in 2 cases where METHAMP was found positive in breath samples, the blood samples of these cases were negative while the urine samples were positive. The average concentration of METHAMP in breath was found to be 78 pg/filter. This thesis study concluded that psychoactive substances can be analyzed from breath exhaled from the body and that the breath sample is a useful sample. The results also showed that high analytical sensitivity is required to detect psychoactive substances. As a result, with this thesis study, for the first time in our country, a breath collection device was developed for the analysis of psychoactive substances in breath, and the usability of the device and the breath sample was demonstrated.
Benzer Tezler
- Alman ve Türk Ceza Hukukunda Trafik Güvenliğini Kasten Tehlikeye Sokma Suçları (AlmCK MD.315 ila316 ve TCK MD.179
The Crimes of Intentionally Jeopardizing of the Traffic Safety in German and Turkish Criminal Law
SİBEL KILIÇARSLAN İSFEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
HukukSüleyman Demirel ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FARUK TURHAN
- Tek nefeste sayma testinin akciğer fonksiyonları ve klinik ile ilişkisi
The relationship of single breath counting test with lung functions and clinic
BETÜL DİKMEN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
Göğüs Hastalıklarıİstanbul ÜniversitesiGöğüs Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ESEN KIYAN
- Bitkisel nargile kullanımının nefeste CO düzeyine etkisi ve bunun tütünlü nargile ve sigara ile karşılaştırılması
Influence of herbal narghile use on exhaled CO levels and its comparison with that of narghile and cigarettes
YASEMİN KAYIM PIÇAK
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2010
Aile HekimliğiCumhuriyet ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. R. EROL.SEZER
- İstanbul Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi öğrencilerinde ağız kokusu farkındalığının ağız sağlığı bilinci ile ilişkisinin değerlendirilmesi
Evaluation of the relationship between bad breath awareness and oral health awareness in Istanbul University Faculty of Dentistry students.
ARASH TİZRO
Diş Hekimliği Uzmanlık
Türkçe
2021
Diş Hekimliğiİstanbul ÜniversitesiPeriodontoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DUYGU YAMAN
- Astım tanılı çocuklarda astım atak sırasında ve sonrasında nefeste mikro-RNA gen expresyonu
Micro-RNA gene expression during and after asthma attack for children diagnosed with asthma
BİLGE ERDOĞDU
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2016
Allerji ve İmmünolojiGaziantep ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖZLEM KESKİN