Türkiye'de derlenen halk masallarında yoksulluk
Analysis of Turkish folk tales in the context of poverty
- Tez No: 909909
- Danışmanlar: DOÇ. DR. FİLİZ GÜVEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Yoksulluk, Maddi Yoksulluk, Yoksunluk, Adaletsizlik, Masal, Poverty, Material Poverty, Deprivation, Social Injustice, Fairy Tale
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sinop Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 121
Özet
Bu yüksek lisans tezi, Türkiye'de derlenen masallarda yoksulluk temasının nasıl işlendiğini ve bu temanın masal karakterlerine, olay örgüsüne ve mesajlarına olan yansımalarını incelemektedir. Çalışmada yoksulluk temasının masallardaki yeri-önemi; sosyoekonomik, sosyokültürel, temel ve üretilmiş ihtiyaçlar bağlamında ele alınmıştır. Seçilen masallarda yoksulluk; toplumsal sınıf, dayanışma, zenginlik, pasif itaatsizlik, ihtiyaçlar, yöneticiye karşı başkaldırı vd. konular belli başlıklar altında incelenmiştir. Masallar, erken çocukluk döneminden yetişkinliğe kadar hemen hemen herkesin dinlemekten keyif aldığı eğlenceli anlatılardır. Sadece eğlenceli olmanın ötesinde, toplumsal yapı ve insan ilişkileri hakkında derinlemesine bir kavrayışı da sunan bu anlatılar, toplumsal yapının işleyişini anlamamıza yardımcı olur. Masal aracılığıyla masal kahramanı; toplumun değerlerini, toplumsal sınıfların birbirine olan etkisini, toplumun ve bireyin adalet anlayışını, bireyler arasındaki ilişkileri ve toplumsal değerleri aktarır. Bu bağlamda çalışma, Türkiye'de derlenen masallardaki yoksulluk temasını ve bu temanın birey, toplum yaşamındaki yeri ve anlamını tahlil etmeyi amaçlamaktadır. Tez, masallarda var olan yoksulluk temasını pasif itaatsizlik, yöneticiye karşı başkaldırı, çatışma, ihtiyaçlar, kararlılık, adaletsizlik, dayanışma, toplumsal sınıf, zenginlik, kader gibi konuları ve bu konuların birbirleriyle ve yoksulluk ile ilişkisini çözümlemektedir. Kültürel metin olarak kabul edilen masal anlatıları bu tezde kahramanlarının temsil ettikleri toplumsal yapı ve bireysel davranışlarıyla birlikte detaylı bir şekilde tartışılmıştır. Çalışmaya konu olan masallar; Ulusal Tez Merkezinde yayınlanan lisansüstü tezlerden ve masal kitaplarından elde edilmiştir. Masal seçiminde yoksulluk temasını direkt veya dolaylı olarak üzerinde barındıran masallar tercih edilmiştir. Masal metinlerinde yer alan yoksulluğu kapsamlı bir bakış açısı ile sunan çalışma içerik analizine odaklanmıştır. Ayrıca çalışma bulguları ve bulguların incelenmesi sürecinde ilgili literatürden destek alınarak yapılmıştır. Çalışma sonucunda elde edilen bulgular, masalların toplumsal değerleri şekillendiren güçlü araçlar olduklarını bir kez daha gözler önüne serer niteliktedir.
Özet (Çeviri)
This master's thesis examines how the theme of poverty is handled in fairy tales collected in Turkey and the reflections of this theme on fairy tale characters, plots and messages. In this study, the place and importance of the theme of poverty in fairy tales is addressed in the context of socioeconomic, sociocultural, basic and manufactured needs. In the selected fairy tales, poverty; social class, solidarity, wealth, passive disobedience, needs, rebellion against the ruler etc. topics are examined under certain headings. Fairy tales are entertaining narratives that almost everyone enjoys listening to from early childhood to adulthood. Beyond being just entertaining, these narratives also provide a deep understanding of social structure and human relations, and help us understand the functioning of the social structure. Through the fairy tale, the hero of the fairy tale conveys the values of the society, the influence of social classes on each other, the sense of justice of the society and the individual, the relationships between individuals and social values. In this context, the study aims to analyze the theme of poverty in fairy tales collected in Turkey and the place and meaning of this theme in the life of the individual and society. The thesis analyzes the themes of poverty in fairy tales, passive disobedience, rebellion against the ruler, conflict, needs, determination, injustice, solidarity, social class, wealth, fate, and the relationship between these themes and poverty. Fairy tale narratives, which are accepted as cultural texts, are discussed in detail in this thesis together with the social structure and individual behaviors represented by their heroes. The fairy tales that are the subject of the study were obtained from postgraduate theses published in the National Thesis Center and fairy tale books. In the selection of fairy tales, fairy tales that directly or indirectly include the theme of poverty were preferred. The study, which presents the poverty in fairy tale texts from a comprehensive perspective, focused on content analysis. In addition, the study findings and the examination of the findings were carried out with support from the relevant literature. The findings obtained as a result of the study once again reveal that fairy tales are powerful tools that shape social values.
Benzer Tezler
- Akıllı Kirpinen Ayneci Tilki (Akıllı Kirpi ile Hileci Tilki) Transkripsiyon, tercüme, metnin grameri, sözlük
Başlık çevirisi yok
KEVSER YÜREKLİ
Yüksek Lisans
Türkçe
1997
Doğu Dilleri ve EdebiyatıSakarya ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ZİKRİ TURAN
- Türkmen halk masalları üzerine motif incelemesi: Büyülü masallar
Motif analysis Turkoman tales: Fairy tales
YUSUF ZİYA SÜMBÜLLÜ
Yüksek Lisans
Türkçe
2000
Türk Dili ve EdebiyatıAtatürk ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BİLGE SEYİDOĞLU
- Kirdkî de perwerdeyê erjan, estanekanê mintiqaya Licê ser o tesnîfêk
Zazaca'da değerler eğitimi; Lice yöresi masalları üzerine bir tasnif
ERKAN YILDIRIM
Yüksek Lisans
Zazaca
2024
Halk Bilimi (Folklor)Mardin Artuklu ÜniversitesiKürt Dili ve Kültürü Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET KIRKAN
- Ignacz Kunos'un derlediği Türk masalları'nın Propp metoduyla incelenmesi
Analiysis of Turkish tales compiled of Kunos by Propp method
HATİCE MELTEM ERGÜT
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Halk Bilimi (Folklor)Hacettepe ÜniversitesiTürk Halk Bilimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. METİN ÖZARSLAN
- Tebriz Türk masalları üzerinde bir inceleme
A study on Turkish folk tales in Tebriz-Iran
SEÇKİN SARPKAYA
Doktora
Türkçe
2020
Halk Bilimi (Folklor)Ege ÜniversitesiTürk Halk Bilimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. METİN EKİCİ