Çatışma yönetiminde okul müdürlerinin arabuluculuk rollerine yönelik görüşleri
School principals' views on their mediation roles in conflict management
- Tez No: 909923
- Danışmanlar: DOÇ. DR. RAMAZAN GÖK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Öğretmen, Veli, Çatışma, Okul Müdürü, Arabuluculuk, Teacher, Parent, Conflict, School Principal, Mediation
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Akdeniz Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi, Teftişi, Planlaması ve Ekonomisi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 118
Özet
Bu araştırmanın amacı okullarda yaşanan öğretmen-veli çatışmalarının yönetiminde okul müdürlerinin arabuluculuk rollerine yönelik görüşlerini incelemektir. Araştırma, 2023-2024 eğitim-öğretim yılında Antalya İli Merkez İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü'ne bağlı okullarda görev yapmakta olan on okul müdürünün görüşlerini kapsamaktadır. Araştırmaya katılacak kişiler“maksimum çeşitlilik örneklemesi”ile belirlenmiştir. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması deseni kullanılmıştır. Araştırmada araştırmacı tarafından hazırlanmış bir adet yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Bu araştırmada veriler bireysel görüşmeler yoluyla toplanmıştır. Yapılan nitel çalışmada ses kayıt cihazı kullanılmıştır. Veriler nitel veri analizi yöntemlerinden birisi olan içerik analizi yöntemi ile analiz edilmiştir. Öğretmen-veli çatışmalarının yönetiminde okul müdürlerinin arabuluculuk rollerine yönelik görüşleri incelendiğinde okul müdürlerinin çatışmayı çoğunlukla fikir ayrılığı olarak gördüğü sonucuna ulaşılmıştır. Okul müdürleri çatışmayı iletişim problemi ve tehdit olarak da tanımlamaktadırlar. Okul müdürleri öğretmen-veli çatışmalarının daha çok olumsuz sonuçlarına değinmişlerdir. Okul müdürleri çatışmanın olumsuz sonuçlarını bir üst merciye şikayet, sınıf ya da okul değişikliği, öğrencinin ve öğretmenin motivasyonunda düşüş, öğrenciye adil davranmama, kişisel ilişkilerin zarar görmesi, okul kültürünün bozulması, iletişimin zarar görmesi, öğretmenin ve öğrencinin ceza alması, zaman kaybı, negatif algı oluşması ve iş birliği yapmama şeklinde ifade etmişlerdir. Okul müdürleri çatışmanın olumlu sonuçlarını eksikleri, hataları görme, iletişimi arttırma, çatışmaya neden olan davranışların düzelmesi, kişisel gelişim, farklı bakış açısı kazandırma, daha sonra oluşabilecek davranışların önüne geçme, öğrencinin ders performansında artış olarak belirtmişlerdir. Okul müdürlerinin arabuluculuğu fikir birliğine varma olarak tanımladıkları belirlenmiştir. Bazı okul müdürleri arabuluculuğu iletişim olarak tanımlamışlardır. Okul müdürleri çoğunlukla arabuluculuk becerilerinden toplantı yönetimi becerisine değinmişlerdir. Aktif dinlemeyle vakayı anlayabilmek, özetleme becerisi, arabuluculuk sürecinde duygularla başa çıkabilmek, etkili soru sorabilme becerisi, kolaylaştırıcı olabilmek, iletişim bariyerlerini engellemek, gözlem yapabilme becerisi, gerçeklere odaklanabilmek, esnek olabilmek, ben ve sen diline dikkat etmek okul müdürlerinin değindikleri diğer arabuluculuk becerileridir. Okul müdürlerinin en çok dile getirdiği arabulucu özelliği“tarafsızlık”olmuştur. Hazırlıklı olmak, iyi bir dinleyici olmak, teşvik edici, sabırlı, ikna kabiliyeti, empati yeteneği, soğukkanlı olmak, öğrencinin üstün ve yüksek menfaatini gözetmek, güvenilirlik, iş birlikçi, süreci yönetme becerisine sahip olmak, müzakereci ve hoşgörülü olmak okul müdürlerinin söz ettikleri arabulucunun özellikleridir. Okul müdürlerinin arabulucu rolü üstlendiklerinde karşılaştıkları zorluklara ilişkin görüşleri incelendiğinde tarafların uzlaşmadan uzak durması, ön yargılı oluşu, arabulucudan pozitif ayrımcılık beklemesi, hatayı kabul etmek istememesi, üslup ve tutumları, iftira, kimseyi memnun edememek, beklentileri karşılanmayan tarafların bir üst merciye şikayet etmesi, sürekli eleştirel olması, başkaları tarafından yanlış bilgilendirilmesi ve arabulucunun itibarına zarar verilmesi olarak belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
The purpose of this research is to examine school principals' views on their mediation roles in teacher-parent conflict management. The study encompasses the opinions of ten school principals working in schools affiliated with the Central District Directorate of National Education in Antalya during the 2023-2024 academic year. Participants in the study were determined through“maximum variation sampling.”The research employed a case study design, which is one of the qualitative research methods. A semi-structured interview form prepared by the researcher was used in the study. Data were collected through individual interviews, and an audio recording device was used in the qualitative study. The data were analyzed using the content analysis method, one of the qualitative data analysis techniques. When examining the school principals' views on their mediation roles in teacher-parent conflict management, it was found that principals mostly perceive conflicts as differences of opinion. School principals also define conflict as a communication problem and a threat. School principals mentioned more about the negative outcomes of teacher-parent conflicts. They described the negative consequences of conflicts as complaints to higher authorities, class or school changes, decreased motivation of students and teachers, unfair treatment of students, damage to personal relationships, deterioration of school culture, impaired communication, punishment of teachers and students, time loss, negative perceptions, and lack of cooperation. On the other hand, principals identified the positive outcomes of conflicts as recognizing shortcomings and mistakes, enhancing communication, correcting behaviors causing conflicts, personal development, gaining different perspectives, preventing future problematic behaviors, and improving students' academic performance. It was determined that school principals define mediation as reaching a consensus. Some school principals have defined mediation as communication. Principals mostly mentioned meeting management skills as a mediation skill. Other mediation skills highlighted by the principals included active listening to understand the case, summarizing skills, managing emotions during the mediation process, effective questioning skills, facilitation, preventing communication barriers, observation skills, focusing on facts, being flexible, and paying attention to“I”and“you”language. The most frequently mentioned mediator characteristic by the school principals was“neutrality.”Other mediator characteristics cited by the principals included being prepared, being a good listener, being encouraging, patient, persuasion skills, having empathy, remaining calm, prioritizing the best and highest interests of the student, reliability, being collaborative, possessing process management skills, being a negotiator, and being tolerant. Regarding the challenges faced by school principals when assuming the mediator role, the principals mentioned parties avoiding reconciliation, having prejudices, expecting positive discrimination from the mediator, unwillingness to accept mistakes, attitudes and behaviors, slander, inability to satisfy anyone, parties with unmet expectations complaining to higher authorities, constant criticism, being misinformed by others, and damage to the mediator's reputation.
Benzer Tezler
- Okul müdürlerinin çatışma yönetim stillerinin öğretmen motivasyonu açısından incelenmesi
Examining conflict management styles of school principals in terms of teacher motivation
YUSUF MAZLUM YÜKSEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Eğitim ve ÖğretimPamukkale ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATMA ÇOBANOĞLU
- Okul müdürlerinin hizmetkâr liderlik davranışları ve çatışma yönetme stilleri arasındaki ilişki
The relationship between school principals' servant leadership behaviors and conflict management styles
MUSTAFA REŞİT TOPAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve Öğretimİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ORKUN OSMAN BİLGİVAR
- İlköğretim okulu müdürlerinin duygusal zeka ve öğretmenlerin iş doyum düzeyleri
Primary scholl principal's emotional intelligence and the job satisfaction level of teachers
ALEV TURANLI ÇAMSARI
Doktora
Türkçe
2007
Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖMÜR N. TİMURCANDAY ÖZMEN
- Okul müdürlerinin liderlik stilleri ve iletişim becerileri ile öğretmenlerin saygın okul müdürü algısı arasındaki ilişki
The relationship between the school directors styles of leadership and communication skills and the teachers perception of a respectful school director
ALİ ERDEM ARPAÇAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Eğitim ve Öğretimİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HİKMET SAVCI
- Örgütsel çatışmanın yönetiminde web 2.0 araçlarının rolü: Sakarya ili devlet ilkokulları örneği
The role of web 2.0 tools in managing organizational conflict: A case of state primary schools in Sakarya province
İDRİS AYDIN
Doktora
Türkçe
2023
Kamu YönetimiSakarya ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖZER KÖSEOĞLU