(Re)translation as a tool of narrative (re)production: Charles Darwin's theory of evolution in Türkiye
(Yeniden) çevirinin (yeni) anlatılar üretmek için araçsallaştırılması: Türkiye'de Charles Darwin'in evrim teorisi
- Tez No: 910579
- Danışmanlar: DOÇ. DR. JONATHAN MAURICE ROSS
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Mütercim-Tercümanlık, Translation and Interpretation
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Boğaziçi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çeviribilim Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 345
Özet
Bu tez çalışması, Charles Darwin'in Türlerin Kökeni (1859) eserinin Türk yayıncılık alanında 1970 ile 2022 yılları arasında üretilen (yeniden) çevirilerini incelemektedir. Sosyolojik bir kuramsal çerçeveyi benimseyen çalışma, (yeniden) çeviri eyleyicilerinin ideolojik eğilimleri ile Türlerin Kökeni'ne gösterdikleri çeviri odaklı ilgi arasındaki ilişkiyi ortaya koymayı amaçlamaktadır. Çalışmada, hem çevrilmiş metinler hem de çeviri eyleyenlerinin bu çevirilerle bağlantılı olarak ürettikleri yan metinsel malzeme analiz edilmiştir. Çalışmada ayrıca, İslami-Yaratılışçı Harun Yahya grubunun yayımladığı Yaratılış Atlası (2006-2012) ciltleri incelenmiştir. Bu bileşen, 1970'ler itibariyle Türkiye bağlamında giderek öne çıkmaya başlayan İslami Yaratılışçılık ve bununla bağlantılı anlatıların Türlerin Kökeni'nin birçok kez (yeniden) çevrilmesi ve bu çevirilerin (yeniden) yayımlanması üzerinde katalizör etkisi yarattığını ortaya koymaktadır. Çalışmada, Türlerin Kökeni çevirileriyle ilişkili yan metinsel malzeme üretiminin, (yeniden) çeviri eyleyenlerinin çoğunluğu tarafından izlenen bir norm haline geldiği görülmüştür. Ayrıca çalışma, ilgili çeviri eyleyenlerinin büyük çoğunluğu için, Darwin'in Türlerin Kökeni eserini (yeniden) çevirmenin ve/ya (yeniden) yayımlamanın, evrim teorisinin Materyalizm, Sosyalizm, Kapitalizm, Yaratılışçılık gibi çeşitli meta-anlatılarla ilişkilerini kendi ideolojik perspektifleri çerçevesinde tartışabilecekleri yeni anlatı alanları sağladığını göstermektedir.
Özet (Çeviri)
This dissertation studies the (re)translations of Charles Darwin's The Origin (1859) that were produced and (re)published in the Turkish publication field between 1970 and 2022. Embracing a sociological framework, the study aims to establish the relationships between the ideological dispositions of the agents of (re)translation and their translatorial interest in The Origin. For that, the study focuses on the translated texts (translations proper) and the abundance of paratextual materials the agents of (re)translation produced surrounding their translations. The study also elaborates on the Atlas of Creation (2006-2012) volumes published by the Islamic Creationist Harun Yahya group. It is seen that Islamic Creationism and related public narratives that started gaining prominence in the Turkish setting in the 1970s had a catalyzing impact on the emergence of The Origin (re)translations and (re)publications. The study shows that producing paratextual elements for the translations of The Origin has become a norm followed by the majority of (re)translation agents. It also demonstrates that (re)translating and (re)publishing Darwin's The Origin provided the majority of the agents with new narrative spaces to discuss the theory in relation to various overarching meta-narratives such as Materialism, Socialism, Capitalism, and Creationism. These discussions were framed from the perspective of the agents' ideological dispositions.
Benzer Tezler
- Circulation of âşık music in Turkey in 2000s: The legacy of Âşık Mahzuni- Âşık Nesimi
2000'lerde Türkiye'de âşık müziğinin dolaşımı: Âşık Mahzuni-Âşık Nesimi'nin mirası
FARUK ÇALIŞKAN
Doktora
İngilizce
2024
Müzikİstanbul Teknik ÜniversitesiMüzikoloji ve Müzik Teorisi Ana Bilim Dalı
PROF. SONGÜL KARAHASANOĞLU
DOÇ. DR. SONIA TAMAR SEEMAN
- Türkiye popüler müziğinin yeni alanı: Dijital kültür endüstrisi
The new space of popular music in Turkey: Digital culture industry
ONUR KARABİBER
Doktora
Türkçe
2023
Müzikİstanbul Teknik ÜniversitesiMüzikoloji ve Müzik Teorisi Ana Bilim Dalı
PROF. SONGÜL KARAHASANOĞLU
- Bir kentsel metafor olarak Anastilosis, İstanbul'un ruminatif pozlarla yeniden okunması
Anastylosis as an urban metaphor, rereading Istanbul with ruminative exposures
İREM NAZ KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SİNAN MERT ŞENER
- Mimarlık ve anlatı arakesitinde düzey değişim aracı olarak metalepsis: Mekân Feşmekân kitabı için bir okuma denemesi
Metalepsis as a tool of level changing in intersection of architecture and narrative: A read attempt for the book Mekân Feşmekân
ASUDE BALİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
MimarlıkKaradeniz Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SERAP DURMUŞ ÖZTÜRK
- Yaratıcı yazarlığın temeli olarak yaratıcı okurluk
The creative readership as the foundation of creative writing
YUNUS TİKER
Doktora
Türkçe
2024
Türk Dili ve EdebiyatıOndokuz Mayıs ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BEKİR ŞAKİR KONYALI