17 Ağustos 1999 depremi ve sosyo-ekonomik etkileri
The August 17, 1999 earthquake and its socio-economic impacts
- Tez No: 910746
- Danışmanlar: PROF. DR. FEVZİ ÇAKMAK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 112
Özet
Bu çalışma, 1999 Gölcük Depremi'nin Marmara Bölgesi üzerindeki sosyoekonomik ve kültürel etkilerini detaylı bir şekilde analiz etmeyi amaçlamaktadır. Depremler, yalnızca fiziksel yıkımlara değil, aynı zamanda uzun vadeli sosyoekonomik ve kültürel dönüşümlere yol açan karmaşık doğal afetlerdir. Bu bağlamda, Gölcük Depremi, Türkiye'nin sanayi ve ticaret merkezi olan Marmara Bölgesi'nde hem ekonomik faaliyetleri hem de toplumsal yapıyı derinden sarsmıştır. Araştırma, 1996-2008 yıllarını kapsayan panel veri seti kullanılarak, iller bazında depremin fiziksel, ekonomik ve sosyokültürel etkilerini ampirik yöntemlerle incelemiştir. Bulgular, depremin fiziksel hasarının ölüm ve yaralanma oranları üzerinde anlamlı bir artışa neden olduğunu ve bu etkinin illerin sosyoekonomik gelişmişlik düzeyine göre farklılaştığını göstermektedir. Depremin il bazındaki şiddetinin kontrol edildiği regresyon modellerinde, gelişmiş illerde depreme karşı daha güçlü bir dayanıklılık gözlemlenirken, gelişmişlik düzeyi düşük olan illerde nüfusa oranla daha yüksek can kaybı, yaralanma ve bina hasar oranlarıyla karşı karşıya kalındığı tespit edilmiştir. Ekonometrik analizler, deprem sonrası kişi başına elektrik tüketiminin hızlı bir şekilde normale döndüğünü ancak tarımsal üretimdeki kayıpların belirgin olduğunu ortaya koymuştur. Tarımsal altyapıdaki zararlar, tarımsal elektrik tüketimini olumsuz etkilerken, tahıl gibi enerjiye daha az bağımlı ürünlerin üretimi görece korunmuştur. Sosyokültürel analizlerde, kütüphane ziyaretlerinin gelişmişlik düzeyine ve depremden kaynaklanan fiziksel hasarlara bağlı olarak azaldığı, ancak sinema ziyaretlerinin gelişmiş bölgelerde daha yoğun olduğu belirlenmiştir. Depremin suç oranları üzerindeki etkileri ise özellikle eğitim düzeyi düşük bireyler arasında suç işleme oranlarının azalması şeklinde kendini göstermiştir. Bu, felaket sonrası toplumsal dayanışmanın suç eğilimlerini baskıladığına işaret etmektedir. Çalışma, depremlerin iller bazındaki farklı sosyoekonomik yapılar üzerindeki etkilerini ortaya koyarak, afet yönetimi stratejilerinin geliştirilmesi için önemli bir bilgi kaynağı sunmaktadır. Bu bulgular, benzer afetlere karşı alınacak önlemler ve politikaların şekillendirilmesinde rehber niteliğindedir. Marmara Bölgesi gibi yoğun nüfuslu ve sanayileşmiş alanlarda, sosyoekonomik gelişmişliğin deprem sonrası toparlanmayı hızlandırdığı görülmüştür. Aynı zamanda, kültürel aktivitelerdeki düşüş ve suç oranlarındaki değişiklikler, toplumsal dinamiklerin depremlere karşı duyarlılığını göstermektedir. Çalışmanın sonuçları, afetlere karşı dayanıklılığı artırmaya yönelik kalkınma ve risk azaltma stratejileri için değerli bir temel sunmaktadır.
Özet (Çeviri)
This study aims to analyze in detail the socioeconomic and cultural impacts of the 1999 Gölcük Earthquake on the Marmara Region. Earthquakes are complex natural disasters that lead not only to physical destruction but also to long-term socioeconomic and cultural transformations. In this context, the Gölcük Earthquake deeply shook both economic activities and the social structure in the Marmara Region, which is Turkey's industrial and commercial center. Using a panel dataset covering the years 1996–2008, the research empirically examined the physical, economic, and sociocultural effects of the earthquake at the provincial level. The findings show that the physical damage of the earthquake caused a significant increase in death and injury rates, and this effect varies according to the socioeconomic development level of the provinces. In regression models controlling for the earthquake's intensity at the provincial level, stronger resilience against the earthquake was observed in more developed provinces, while less developed provinces faced higher rates of casualties, injuries, and building damages relative to their population. Econometric analyses revealed that per capita electricity consumption quickly returned to normal after the earthquake, but losses in agricultural production were significant. Damage to agricultural infrastructure negatively affected agricultural electricity consumption, while the production of products less dependent on energy, such as grains, was relatively preserved. In sociocultural analyses, it was determined that library visits decreased depending on the level of development and physical damages caused by the earthquake, but cinema visits were more frequent in developed regions. The effects of the earthquake on crime rates manifested as a decrease in crime rates, especially among individuals with low education levels. This indicates that post-disaster social solidarity may have suppressed tendencies toward crime. By revealing the impacts of earthquakes on different socioeconomic structures at the provincial level, the study provides an important information source for the development of disaster management strategies. These findings serve as a guide in shaping measures and policies to be taken against similar disasters. In densely populated and industrialized areas like the Marmara Region, socioeconomic development was seen to accelerate post-earthquake recovery. At the same time, the decline in cultural activities and changes in crime rates demonstrate the sensitivity of social dynamics to earthquakes. The results of the study provide a valuable foundation for development and risk reduction strategies aimed at increasing resilience against disasters.
Benzer Tezler
- 17 Ağustos 1999 Marmara depreminin Sakarya ili ekonomisi üzerindeki etkileri
The Effects of Marmara earthquake lon 17th of August 1999 on the economy of Sakarya province
MÜMİN ÖZBUDAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2000
EkonomiSakarya ÜniversitesiÇalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ERCAN AKYİĞİT
- İstanbul Büyükçekmece Küçükçekmece gölleri arasındaki kütle hareketlerinin türü ve mekanizmasının incelenmesi
Investigation of mass movements type and mechanism between i̇stanbul Büyükçekmece and Küçükçekmece lakes
GÖKHAN ŞANS
Doktora
Türkçe
2023
Jeoloji Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. REMZİ KARAGÜZEL
- İstanbul Bayrampaşa ilçesi Vatan Mahallesi kentsel dönüşüm uygulamasının irdelenmesi
Evaluation of urban regeneration implemantation in Vatan Neighborhood, Bayrampasa distrcit, Istanbul
METİN AYGÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Şehircilik ve Bölge PlanlamaMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiŞehircilik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HATİCE ARZU KOCABAŞ DİREN
- Yapılı çevrede sosyal sürdürülebilirlik bağlamında kullanıcı katılımı
User participation in the context of social sustainability in built environment
HASAN TAŞTAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
MimarlıkYıldız Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYŞEN CİRAVOĞLU DEMİRDİZEN
- Deprem sonrası konut tercihlerinde kullanıcı bilincinin değerlendirilmesi: Gölcük/ Değirmendere örneği
The analysis of occupant awareness in post-earthquake housing preferences: The Golcuk/Degirmendere case
ELMAS UZUNER
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
MimarlıkBursa Uludağ ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EMİNE NİLÜFER AKINCITÜRK