Otizm spektrum bozukluğu tanılı çocuk ve ergenlerin hastalık şiddeti ile ebeveyn yaşam kalitesi, ebeveyn tükenmişliği ve ebeveyn depresyonu arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationship between disease severity and parental quality of life, parental burnout and parental depression of children and adolescents diagnosed with autism spectrum disorder
- Tez No: 910895
- Danışmanlar: DOÇ. DR. NAGİHAN CEVHER BİNİCİ
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Psikiyatri, Psychiatry
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sağlık Bilimleri Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Çocuk Psikiyatrisi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 150
Özet
Amaç: Bu tez çalışmasında amacımız; OSB'li çocukların hastalık şiddeti, sosyodemografik ve klinik özellikleri, ebeveyn tükenmişliği, depresyonu, yaşam kalitesi arasındaki ilişkiyi incelemektir. Gereç ve Yöntem: İzmir Dr. Behçet Uz Çocuk Hastalıkları ve Cerrahisi EAH Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları kliniğine Şubat-Kasım 2024 tarihleri arasında başvuran, ebeveynlerinin çalışmaya katılmayı kabul ettiği ve klinik değerlendirme sonucunda DSM-5 tanı kriterlerine göre OSB tanısı olan 6-11 yaş arasındaki 87 olgu ve ebeveynleri(anne) dahil edilmiştir. Olguların tamamına Çocukluk Otizmi Derecelendirme Ölçeği (ÇODÖ) uygulanarak hastalık ağırlık derecesi belirlenmiştir. Örneklem grubu 44 hafif-orta şiddette, 43 ağır şiddette OSB'li olgudan oluşmuştur. Olguların annelerinin; Otizm Davranış Kontrol Ölçeği (ABC), Otizmde Yaşam Kalitesi Anketi-Ebeveyn Sürümü (OYKA-E), Maslach Tükenmişlik Ölçeği, Beck Depresyon Ölçeği, Sosyodemografik Veri Formu ölçeklerini doldurmaları sağlanmıştır. Bulgular: Çalışmamızda ağır OSB grubunun annelerinin MTÖ duygusal tükenmişlik, MTÖ toplam ve BDI puanları hafif-orta OSB grubundaki annelere göre kıyasla istatistiksel anlamlı yüksek bulunmuştur. Ağır OSB grubunun annelerinin Yaşam Kalitesi puanları hafif-orta OSB grubundaki annelere göre kıyasla istatistiksel anlamlı düşük bulunmuştur. MTÖ Kişisel Başarı puanları açısından gruplar arası istatistiksel anlamlı farklılık bulunmamıştır. Annelerin tükenmişlik puanları ile BDI puanları arasında pozitif; yaşam kalitesi puanları arasında negatif yönde; annelerin BDI puanı ile yaşam kalitesi puanları arasında negatif yönde; annelerin Yaşam Kalitesi Bölüm puanları arasında pozitif yönde istatistiksel anlamlı korelasyon bulunmuştur. Annelerin duygusal tükenmişliği ve MTÖ toplam puanlarını yordayıcı değişkenler, hastalık şiddeti, yaşam kalitesi puanları; annelerin MTÖ kişisel başarı puanını yordayan değişken OYKA-E A puanı; annelerin depresyonunu yordayan değişkenler, hastalık şiddeti, tükenmişlik, OYKA-E A puanları ve çocuğun hareketlilik, uyku sorunları; annelerin OYKA-E A puanını yordayan değişkenler, hastalık şiddeti, tükenmişlik, BDI puanları ve babanın alkol kullanımı, çocuk bakımına yardımı; OYKA-E B puanını yordayan değişkenler hastalık şiddeti ve duygusal tükenmişlik puanları olarak bulunmuştur. Sonuç: Çalışmamızın hastalık şiddeti, ebeveyn tükenmişliği, depresyonu ve yaşam kalitesinin birbiri ile olan ilişkisini inceleyen bildiğimiz kadarıyla ilk çalışma olması nedeniyle yazına katkı sunacağını düşünmekteyiz. Çalışmamızda hastalık şiddetinin ebeveyn tükenmişliği, depresyonu ve yaşam kalitesi açısından yordayıcı olduğu görülmektedir. Çalışmamızın sonuçlarının genellenebilmesi için toplum temelli, daha geniş örneklemlerle yapılacak çalışmalara ihtiyaç vardır.
Özet (Çeviri)
Aim: In this thesis study, we examine the relationship between disease severity, sociodemographic and clinical characteristics of children with ASD and parental burnout, depression, and quality of life. Materials and Methods: Applied to Dr. Behçet Uz EAH Child and Adolescent Mental Health and Diseases clinic between February and November 2024, 87 cases and their parents (mothers) between the ages of 6 and 11, whose parents agreed to participate in the study and who were diagnosed with ASD according to DSM-5 diagnostic criteria, were included. The severity of the disease was determined by applying the Childhood Autism Rating Scale (CARS). The sample group consisted of 44 mild-moderate and 43 severe ASD cases. Mothers of the cases; They were asked to fill out the Autism Behavior Control Scale (ABC), Quality of Life in Autism Questionnaire-Parent Version (QoLA), Maslach Burnout Inventory, Beck Depression Inventory, and Sociodemographic Data Form scales. Results: In our study, MBI emotional exhaustion, MBI total and BDI scores of mothers in the severe ASD group were found to be statistically significantly higher than those of mothers in the mild-moderate ASD group. Quality of Life scores of mothers in the severe ASD group were found to be statistically significantly lower than those of mothers in the mild-moderate ASD group. There was no statistically significant difference between the groups in terms of MBI Personal Achievement scores. A positive correlation was found between mothers' burnout scores and BDI scores. A negative correlation was found between mothers' burnout scores and quality of life scores. A negative correlation was found between mothers' BDI score and quality of life scores. A positive correlation was found between mothers' Quality of Life Section scores. Correlations are statistically significant. The predictive variables for mothers' emotional exhaustion and MBI total scores are disease severity and quality of life scores. The variable that predicts mothers' MBI personal achievement scores is the QoLA A score. Variables that predict mothers' depression are disease severity, burnout, QoLA A scores, and child's hyperactivity and sleep problems. Variables that predict mothers' QoLA A score are disease severity, burnout, BDI scores, and father's alcohol use and child care assistance. Variables that predict the QoLA B score are disease severity and emotional exhaustion scores. Conclusion: We think that our study will contribute to the literature as it is, to our knowledge, the first study examining the relationship between disease severity, parental burnout, depression and quality of life. In our study, disease severity appears to be predictive of parental burnout, depression and quality of life. In order to generalize the results of our study, community-based studies with larger samples are needed.
Benzer Tezler
- Otizm spektrum bozukluğu tanılı çocuk ve ergenlerin ilk tanı zamanı, hastalık şiddeti ve ebeveynin algıladığı sosyal destek ile ebeveyn yaşam kalitesi arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi.
Evaluation of the relationship between the time of first diagnosis, disease severity, perceived social support by parents and parental quality of life among children and adolescents diagnosed with autism spectrum disorder
İSMET AŞIKHASAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
PsikiyatriAdnan Menderes ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HATİCE AKSU
- Otizm spektrum bozukluğu tanılı ergenler ile dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu tanılı ergenlerde içselleştirilmiş damgalanmanın yaşam kalitesi ve işlevselliğe etkisi
The effect of internalized stigma on quality of life and functionality in adolescents diagnosed with autism spectrum disorder and adolescents diagnosed with attention deficit hyperactivity disorder
TUĞÇE KAPUCU
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2025
PsikiyatriKocaeli ÜniversitesiÇocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖMER KARDAŞ
- Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu olan ergenlerde duyu profilinin ve kişilik özelliklerinin araştırılması
Investigation of sensory profile and personality traits in adolescents with attention deficit hyperactivity disorder
GÖZDE ÖZDEN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2019
PsikiyatriMarmara ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE ARMAN
- Otizm spektrum bozukluğu tanısı ile takip edilen bireylerin ergenlik dönemindeki prognoz, prognoza etki eden faktörler ve yaşam kalitesi açısından değerlendirilmesi
Evaluation of individuals who are followed with the diagnosis of autism spectrum disorder in terms of prognosis in adolescence, factors affecting prognosis and quality of life
TUĞÇE ÖZCAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
PsikiyatriEge ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEZEN KÖSE
- Obsesif kompulsif bozukluğu olan çocuk ve ergenlerin ebeveynlerinde başa çıkma tutumları ile ilişkili durumlar
Conditions related to coping strategi̇es of parents of children and adolescents with obsessive compulsive disorder
GÜLŞAH BAKİ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2018
PsikiyatriKaradeniz Teknik ÜniversitesiÇocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEMA KANDİL