Çölyak hastalığında BACH2 gen varyantlarının analizi
Analysis of BACH2 gene variants in celiac disease
- Tez No: 911632
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ HANDE KÜÇÜK KURTULGAN
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Genetik, Genetics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sivas Cumhuriyet Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Tıbbi Genetik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Tıbbi Genetik Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 94
Özet
Çölyak Hastalığı (ÇH), genetik olarak duyarlı bireylerde gluten alımıyla oluşan ve esas olarak ince bağırsağı etkileyen otoimmün bir bozukluktur. Glutenle aktive olan bağışıklık hücrelerinin ince bağırsak mukozal hücrelerine saldırması sonucu başlıca malabsorbsiyon, diyare, karın şişkinliği, kilo kaybı ve çocuklarda büyüme geriliği gibi bulgular ortaya çıkabilmektedir. Etiyolojisinde immünolojik, genetik ve çevresel faktörlerin birlikte rol aldığı multifaktöriyel ve multisistemik bir hastalıktır. BACH2 vücutta immünite ve tolerans arasındaki dengenin korunmasında etkili olduğu bilinen bir gen olup, CD4+ T hücre alt gruplarındaki hücreye özgü düzenlemeleri sayesinde immün regülasyonu korumaktadır. Son dönemlerde BACH2'nin ÇH dahil olmak üzere otoimmün hastalıklar ile ilişkisine dikkat çekilmiştir. Bu çalışmada Çölyak hastaları ile kontrol grubunun BACH2 rs11755527 ve rs2474619 gen varyantları açısından karşılaştırılması ve hasta grubunda histopatolojik Marsh grupları ve HLA haplotiplerinin hastalıkla ve ilgili gen varyantlarıyla ilişkisinin değerlendirilmesi ve bu bağlamda, elde edilecek sonuçlarla ÇH'nın etiyopatogenezinin aydınlatılmasına ve olası yeni tedavi protokollerine katkı sağlanması amaçlandı. Çalışmamıza 100 Çölyak tanılı hasta ve 100 sağlıklı kontrol dahil edildi. Katılımcıların yaş, cinsiyet, aile öyküsü, Marsh skorları, HLA genotipleri ve VKİ bilgileri kaydedildi. Hasta ve kontrol grubumuzdan DNA izolasyonu yapıldı ve real time-PCR yöntemi ile rs11755527, rs2474619 polimorfizmleri tarandı. Hasta ve kontrol grupları arasında BACH2 geni rs11755527 ve rs2474619 polimorfizmlerinin genotip ve allel frekansları açısından istatistiksel olarak anlamlı farklılık yoktu (p>0,05). Hasta grubunda her iki polimorfizmin genotip dağılımları; Marsh skoru ve cinsiyet açısından incelendiğinde istatistiksel farklılık anlamlı değildi (p>0,05). Hasta grubunda her iki polimorfizmin genotip dağılımları HLA haplotip taşıyıcılıklarına göre incelenmiş olup; rs11755527 ve rs2474619 polimorfizmleri ile HLA haplotip taşıyıcılıkları arasında anlamlı bir ilişki saptanmadı (p>0,05). Hasta grubunda HLA haplotip taşıyıcılıkları Marsh skorları açısından incelenmiş olup; yalnızca HLA DQ2.5 haplotip taşıyıcılık oranları ile yüksek Marsh skorları arasında bir korelasyon saptandı. Diğer gruplara kıyasla bu farklılık istatistiksel olarak anlamlıydı (p=0,003). Sonuçlarımıza göre BACH2 geni rs11755527, rs2474619 polimorfizmleri ile ÇH arasında anlamlı bir ilişki tespit edilemedi. Literatür verileri ilgili genin ÇH da ekspresyon düzeylerinin düştüğünü göstermektedir. Hastalık patogenezinde etkili olacağı düşünülen ekspresyon seviyesi düşüklüğünün sebebi henüz açıklanabilmiş değildir. Farklı popülasyonlarda yapılacak geniş kapsamlı genetik varyantlar ve bu varyantlarla birlikte ekspresyon çalışmaları BACH2 geni ile ÇH arasındaki ilişkiyi daha net aydınlatacaktır.
Özet (Çeviri)
Celiac Disease (CD) is an autoimmune disease that occurs due to gluten ingestion in genetically susceptible individuals and mainly affects the small intestine. As a result of gluten-activated immune cells attacking the small intestinal mucosal cells, symptoms such as malabsorption, diarrhea, abdominal bloating, weight loss, and growth retardation in children may occur. It is a multifactorial and multisystemic autoimmune disease in which immunological, genetic and environmental factors play a role in its etiology. BACH2 is a gene known to be effective in maintaining the balance between immunity and tolerance in the body, and it maintains immune regulation through cell-specific regulation of CD4+ T cell subsets. Recently, the association of BACH2 with autoimmune diseases, including CD, has been emphasized. In this study, we aimed to compare celiac patients and controls in terms of BACH2 rs11755527 and rs2474619 gene variants and to evaluate the association of histopathological Marsh groups and HLA haplotypes with the disease and relevant gene variants in the patient group, and in this context, to contribute to the elucidation of the etiopathogenesis of CD and possible new treatment protocols with the results obtained. Our study included 100 patients with celiac disease and 100 healthy controls. Participants' age, gender, family history, Marsh scores, HLA genotypes and BMI information were recorded. DNA was isolated from our patient and control groups and rs11755527, rs2474619 polymorphisms were screened with real-time PCR method. There was no statistically significant difference between the patient and control groups in terms of genotype and allele frequencies of BACH2 gene rs11755527 and rs2474619 polymorphisms (p>0.05). When the genotype distributions of both polymorphisms in the patient group were examined in terms of Marsh score and gender, the statistical difference was not significant (p>0.05). In the patient group, the genotype distributions of both polymorphisms were studied according to HLA haplotype carriers; no significant relationship was found between the rs11755527 and rs2474619 polymorphisms and HLA haplotype carriers (p>0.05). HLA haplotype carriers were examined in terms of Marsh scores in the patient group; a correlation was found only between HLA DQ2.5 haplotype carrier rates and Marsh scores. This difference was statistically significant compared to the other groups (p=0.003). Our results showed no significant relationship between BACH2 gene rs11755527, rs2474619 polymorphisms and CD. Literature data show that the expression levels of the relevant gene are decreased in CD. The reason for the low expression level, which is thought to be effective in the pathogenesis of the disease, has not been explained yet. Extensive genetic studies in different populations will further elucidate the relationship between the BACH2 gene and CD.
Benzer Tezler
- Çölyak hastalığında trombosit göstergeleri ile tanı vediyete uyumun değerlendirilmesi arasındaki ilişki
Relationship between thrombocyte indicators and diagnosis and diet compliance evaluation in celiac disease
CİHAD GÜZEL
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2025
İç HastalıklarıSağlık Bilimleri Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FUNDA MÜŞERREF TÜRKMEN
- Çölyak hastalığında sıkı bağlantı kompleksi ve piroptoz yolağındaki moleküler belirteçlerin değerlendirilmesi
Evaluation of molecular markers in the tight junction complex and pyroptosis pathway in celiac disease
DINARA BOKENBAY
Doktora
Türkçe
2025
Tıbbi Biyolojiİstanbul ÜniversitesiTıbbi Biyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÇİĞDEM ÇINAR
- Çölyak hastalığında serum homosistein, vitamin B12 ve folik asit düzeyleri
Başlık çevirisi yok
DİLEK BEKER
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2005
BiyokimyaOndokuz Mayıs ÜniversitesiBiyokimya Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. YÜKSEL ALİYAZICIOĞLU
- Çölyak hastalığında karaciğer fonksiyonlarının değerlendirilmesi ve prognoz ile ilişkisi
Evaluation of liver functions in celiac disease and its correlation with disease prognosis
İLKER KARADUMAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
İç HastalıklarıSağlık Bilimleri Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KADİR KAYATAŞ
- Endoskopik biyopsi ile tanı almış Çölyak hastalarının güncel biyopsisiz tanı kriterleri açısından retrospektif olarak değerlendirilmesi
Retrospective assessment of current 'no-biopsy' diagnostic criteria in Celiac disease patients diagnosed by endoscopic biopsy
MEHMET CAN BALKAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıHacettepe ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ERSİN GÜMÜŞ